ԱՅԼԱԲԱՆԵՄ

(եցի.) NBH 1-0083 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 12c ն. ἁλληγορέω aliud verbis aliud sensu ostendo, allegorice expono, interpretor Նմանութեամբ եւ առակաւ խօսել կամ նշանակել, եւ յառակաւոր միտս մեկնել, թարգմանել. ... *Զերկին եւ զվայր փաղանունաբար կոչեաց՝ այլաբանելով զմիտս: Զհայրենի օրինադրութիւնն այլաբանելով: Այլեւ այսոքիկ բանականաբար այլաբանին: Քանզի զգայութիւնք եւ կիրք՝ հոգւոյ են օգնականք: Զեկուցեալ է ʼի ձեռն այլաբանելոցն յայլում տեղիս. Փիլ.: *Ոչ ինքն եկեալ այսր, այլ զհրաման նորա եւ զզօրս այլաբանելով. Խոր. ՟Բ. 51: *Դարձեալ այլաբանեցից. Նար. ԻԲ: *Գեղեցկապէս այլաբանեաց զմարմնաւորացս անմարմնոցն հաղորդիլ: Որ վերլուծեալ այլաբանին՝ անմահ մնալ բանից նորին. Շ. բարձր. եւ Յիսուս որդի.: *Որպէս այլաբանեն նովաւ զօրացեալք. Եղիշ. դտ.: *Ի դէմս օրինացն այլաբանեն զայս իբրեւ ծերացելոյ. Իգն.: *Ամենայն իրօք այլաբանելի է զասացեալս: Այլաբանելի է ամենայն իրօք, եւ ոչ զբանս ըստ պարզ տեսութեանն իմանալի. Լմբ. սղ.: Կամ յօտար միտս մեկնել. խառնակ բարբառել. օտարոտիս եւ այլ ընդ այլոյ խօսել. παρερμηνεύω male et perverse interpretor եւն. ... *Զայս ամենայն այլազգ այլաբանեն. Բրս. ապաշխ.: *Զանուանս նահապետացն կեղակարծութեամբք այլաբանել (քաղդէացւոց). Արծր. ՟Ա. 2: *Ուրուք անկարեալ դիպողս, այլաբանեալ վնասեաց. Փարպ.: *Մի՛ այլաբաներ՝ զքեզ խաբելով. Ճ. ՟Ա.: Կամ յայլ ոճ դարձուցանել զկարգ բանին. *Զգիր ընթացից պատմութեան բանիս աստուստ կնքեսցուք, եւ փոխադրեալ այլաբանեսցուք ʼի զանազան բարեբաստութիւնս ներբողականս. Նար. խչ.: