ԽԱՉԱԶԳԵԱՑ — (զգեցի, ից.) NBH 1 0923 Chronological Sequence: Unknown date, 9c, 12c ա. ԽԱՉԱԶԳԵԱՑ որ եւ ԽԱՉԱԶԳԵՍՏ: Որ զգեցեալ է զիւրեւ, կամ կրէ յանձն իւր զխաչն քրիստոսի. խաչաբարձ. խաչակիր. յանձն առօղ զխաչ եւ զչարչարանս. եւ Որ ինչ հայի առ հետեւօղս քրիստոսի խաչիւ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱՉԱԶԳԵՍՏ — (ի, ից.) NBH 1 0923 Chronological Sequence: 8c, 12c, 14c Նոյն ընդ վ. (=ԽԱՉԱԶԳԵԱՑ) *Զվերանալնտպաւորէ խաչազգեստիցն ʼի հանդիպումն տեառն յօդս: Որով զմանկունս իւր լուսազարդեալ խաչազգեստ՝ յուղարկէ ʼի վերինն երուսաղէմ. Յհ. իմ. եկեղ.: *Խաչազգեստք թագ ʼի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱՉԱԿՐՕՆ — (ի, ից.) NBH 1 0923 Chronological Sequence: Unknown date, 10c, 11c, 12c ա. Ոյր կրօնքեն ըստ հետոցխաչին քրիստոսի. խաչազգեաց. խաչակիր. խստակրօն. ճգնօղ. եւ Ճգնողական. սեպհական կրօնից խաչի եւ խաչապաշտից. *Խաչակրօն վկայք, կամ կրօնաւորք, կամ միանձունք,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱՉԱՉԱՐՉԱՐ — ( ) NBH 1 0924 Chronological Sequence: Unknown date, 14c ա. Չարչարեալ խաչիւ կամ վշտօք. խաչակիր. խաչազգեաց. որ ինչ լինի չնրչարանօք խաչի. *Խաչաչարչար սուրբ դիաապետ. Շար.: *Ի խաչաչարչար եւ ʼի բազմատանջ մարմնոյն. Վրդն. լս.: *Շաբաթն հանգիստ ʼի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱՉՈՒՆԱԿ — ( ) NBH 1 0924 Chronological Sequence: 10c ա. Ունօղ յանձին կամ ընդ իւր զխաչ. խաչակիր. խաչազգեաց. *Եհաս այրն խաչունակ եւ նշանաբարձ փրկութենակիր գովեալն գանձու: Խաչունակ մահակիր ճգանց. Նար. խչ. եւ Նար. կուս … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿՐՕՆԱՒՈՐ — (ի, աց.) NBH 1 1138 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c ա.գ. θρῆσκος, ἁσκητής, ἑγκρατής religiosus, temperans եւն. Առանձին փութով եւ կարգոյ ճգնօղ ʼի կատարեալ կրօնս աստուածապաշտութեան հրաժարեալ յաշխարհային… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԱՐՄՆԱԿՐՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0227 Chronological Sequence: 7c գ. Կրելն կիրս ըստ մարմնոյ. խստակրօնութիւն արտաքին. ճգնաւորութիւն. *Խաչակիր մարմնակրութեամբ, եւ ներկերպին գազանադէմք. Թէոդոր. մայրագ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՔՐԻՍՏՈՍԱԳՈՒՆԴ — ( ) NBH 2 1015 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical Որ է գունդ քրիստոսի իբրեւ զօրագլխի հաւատոց. ʼի քրիստոսէ գնդեալ՝ խմբեալ՝ հաւաքեալ. *Քրիստոսագունդ առաքելոցն՝ շնորհակարգութեամբ հոգւոյն սրբոյ գումարելոցն: Քրիստոսագունդ եւ խաչակիր … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՖՐԵՐ — ( ) NBH 2 1037 Chronological Sequence: 12c, 13c ՖՐԵՐ կամ ՖՌԷՐ. ձայն գաղղիական ʼի լատինականէս ֆռա՛դեր. պրս. պիրատէր . այսինքն Եղբայր: ( ի յետին օրինակս թղթոյ դաշանց. որ ըստ հին գրչութեան ունի լինել Փրեր:) Իսկ ի Պատմ. մատթէի ուռհայեցւոյ եւ Գրիգորի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)