- ՅՈՒԶԵՄ
- (եցի.) NBH 2-0374 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c ն. ἑρευνάω (լծ. հյ. որոնել), ἑξερευνάω scrutor, perscrutor, investigo, perquiro . Յոյզ ʼի խնդիր ելանել. խուզել. քննել. հետազօտել. խնդրել՝ ըստ որում որոնել. (իսկ ռմկ. ուզել, է խնդրել, որպէս կամիլ. այլ որոնելն եւ յուզելն ասի՝ փնտռել, փնտռտել, պրպտել, տնտղել, երնել ). ... *Յուզեաց, եւ եգիտ զսկիհն յամանի Բենիամենի: Յուզեաց լաբան զամենայն տունն, եւ ոչ եգիտ զկուռսն: Յուզեցեր զամենայն զինչս իմ: Ո՞ արար զիրս զայս. եւ յուզէին եւ քննէին. եւ այլն: *Յուզեաց, եւ եգիտ զոմն. Խոր. ՟Գ. 39: *Յուզէի ʼի յարկս իմ նամակս ինչ. եւ գտի զգիրս զայս ʼի յոյզ նամակաց. Վրք. հց. ՟Ժ՟Դ: *զամենայն զգաստութեան ճառս յուզեցի (ʼի խրատ լսողաց). Ոսկ. մ. ՟Բ. 18: ՅՈՒԶԵԼ. ταράσσω, -ττω turbo, conturbo ἑξαγείρω, διερείγω, στασιάζω, παρέχω suscito, wxcito, concito, seditionem moveo եւն. Վեր ʼի վայր առնել. շարժել. խառնել. յեղյեղել. շարժլել. խռովել. աղմուկ յարուցանել. վրդովել. շփոթել. խարբալել. գրգռել. արծարծել. ... *Յուզէր զջուրսն ... ջուրքն յուզիցին: Յուզեցաւ խնամք իմ: Աղաղակէին յուզեալք ʼի քահանայապետիցն: Ծովն ʼի սաստիկ հողմոյ շնչելոյ յուզէր: Յոյժ յուզեաց զսրտմտութիւն բարկութեան Անտիոքայ ʼի վերայ անօրէն Շիմոնի: Յուզեն հանապազ զժողով նոցա: Որ մանաւանդ խնդիրս յուզեն. եւ այլն: *Ստէպ ստէպ հողմքն յուզեսցին ʼի վերայ միմեանց: Որովք յուզի հոտ ապականութեանց, եւ բուրէ հոտ նեխութեան. Իսիւք.: *Յուզէր եւ շարժէր զբուք ձմերայնոյ: Զողորմած դատաստանն յուզեցաք՝ վրէժ առնուլ. Եղիշ. ՟Բ. ՟Ե: *Դադարեցոյց զյուզեալ ալիսն: Զայս ամենայն յուզէ, զի մերժեսցէ զմարգարէն. Իգն.: *Երկայնագոյն ճառս յուզել. Սարգ. ՟բ. յհ. ՟Բ: *Անդ ապա եւ գութք խնամոց յուզիցին արարչական սիրոյն. Ագաթ.: *Երիվարքն սկսան վրնջել, եւ պատերազմ յուզել. Զենոբ.:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.