ՄԱՏՆԵՐ — ( ) NBH 2 0215 Chronological Sequence: 12c ա. Անօրահող (վայր). մատնաչափ եւեթ թանձր, կամ մատն մատն հերձոտեալ. *Ի շող եւ ʼի ջերմային վարյքն, որ մատներ եւ նօսր գետինն լինի: Ի վատուժ եւ ʼի չորային եւ ʼի մատներ գաւառքն, որք ʼի ջերմային դաշտքն. Վստկ.:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՐՏԱՇԻԿԱՆԱՄ — (ացեալ.) NBH 1 0378 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 9c չ. Արտաշէկ լինել. շանթանալ. հրագոյն կամ ջերմագին լինել. *Ի հրոյն արտաշիկանան, եւ զգոյն եւ զտիպ հրոյն առնուն: Սեաւ եւ ցուրտ երկաթ, եւ ʼի քուրայ մտանէ, արտաշիկացեալ ջերմային հրովն.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՁՄԵՌՆԱՆԱՄ — (ացայ.) NBH 2 0159 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 8c, 10c, 12c, 13c չ. χειμάω, χειμάζομαι, χειμαίνω եւն. hieme vel tempestate agitor. Փոխիլ ʼի ձմեռն. եւ ըստ յն. ոճոյ, Ալէկոծիլ. կրել զտագնապ ձմերան կամ մրրկաց. ծփիլ. *Ամառն անձրեւայոյզ,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԱՇԱՐԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 2 0209 Chronological Sequence: 6c, 8c, 14c ա. ՄԱՇԱՐԱԿԱՆ ՄԱՇԱՐԱՅԱԿԱՆ. որ եւ ՄԱՇԱԿԱՆ. ՄԱՇԵՑՈՒՑԻՉ (ախտ). Որ ինչ հայի յախտն մաշարայ. *Մաշարական ախտիւ ... ջերանել հիւծմամբ. Փիլ. նխ. ՟բ.: *Հիւանդացեալ անդ մաշարայական ախտիւք՝ ջերմային… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԱՇԱՐԱՅԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 2 0209 Chronological Sequence: 6c, 8c, 14c ա. ՄԱՇԱՐԱԿԱՆ ՄԱՇԱՐԱՅԱԿԱՆ. որ եւ ՄԱՇԱԿԱՆ. ՄԱՇԵՑՈՒՑԻՉ (ախտ). Որ ինչ հայի յախտն մաշարայ. *Մաշարական ախտիւ ... ջերանել հիւծմամբ. Փիլ. նխ. ՟բ.: *Հիւանդացեալ անդ մաշարայական ախտիւք՝ ջերմային… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՊՂՊԵՂ — (ի.) NBH 2 0655 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 7c գ. ՊՂՊԵՂ. գրի եւ ՊՂՊԻՂ. նոյն բառ է եւ յայլ լեզուս. թ. պիպէր. πέπερι, πέπερις piper. իտ. pepe, pevere. Համեմ կծու եւ ջերմ յոյժ՝ ʼի գոյն սեաւ, եւս եւ սպիտակ՝ ʼի չափ գնձոյ՝ ողկուղօրէն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՋԵՐՄԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 2 0672 Chronological Sequence: 11c ա. θερμός calidus, fervens. Ջերմային. ջերմին. ջերմ. եւ ջերմեռանդն. *Ի ջերմականն գետի (կամ գետնի) ապառաժին բնակէր. Մագ. ՟Ծ՟Զ: *Որ ʼի ջերմական մտաց ոք հաւատայ: Զջերմական սէրն այժմ ցո՛յց. Ոսկ. յհ. ՟Բ.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՋԵՐՄԻՆ — ( ) NBH 2 0673 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 11c, 12c, 13c, 14c ա. θερμός calidus. Ջերմային. ջերմական. ջերմ. հրային բնութեամբ. տաք, տաքուկ, եւ կրակոտ. ... *Սպիտակ պղպեղ եւ սեաւ՝ երկոքին ջերմինք են, այլ ըստ առաւելութեան եւ նուազութեան … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
