ՔԱՒԵՄ

(եցի.) NBH 2-1001 Chronological Sequence: Early classical, 10c, 12c, 14c ն. ἰλάσκομαι propitior, propitius sum ἑξιλάομαι, ἑξιλάσκομαι propitium reddo, expio, placo. Քաւել. սրբել եւ ջնջել զմեղս. ազատ եւ անպարտ կացուցանել ʼի յանցաւորութենէ. արդարացուցանել. հաշտ լինել Աստուածոյ ընդ մարդիկ, կամ հաշտ առնել քահանայի զմարդ ընդ Աստուածոյ. ներել. թողութիւն շնորհել. ցածնուլ. հաճիլ. ... *Զամպարշտութիւնս մեր դու քաւեսցես: Գթած էր, քաւէր զմեղս նոցա, եւ ապականէր: Վասն անուան քո տէր քաւեա՛ զմեղս իմ: Առ ʼի քաւելոյ զմեղս ժողովրդեանն. եւ այլն: Կամ *Քաւեսցէ տէր զծառայ քո վասն բանին այնորիկ: Աստուած քաւեա՛ զիս զմեղաւորս: Լո՛ւր տէր, քաւեա՛ տէր, անսա՛ տէր, եւ այլն: Կամ *Քաւեսցէ ահարոն: Քաւեսցէ վասն նոցա քահանայն, եւ թողցին նոցա մեղքն: Քաւեսցէ վասն նորա քահանայն ʼի մեղացն իւրոց, եւ թողցի նմա: Ոչ քաւիցի երկիրն յարենէն հեղհւյ ʼի վերայ նորա: Ոչ քաւեսցի տնօրէնութիւն տանն հեղեայ խնկովք եւ զոհիւք. եւ այլն: *Անմեղն զմեղանչականցս քաւեաց զպարտիս: Ողոքեա՛ զնա դառն արտասուօք, եւ քաւիս. Խոսր.: Լմբ. ժղ.: Իսկ ՔԱՒԵԱԼ ԵՄ, ՔԱՒԵԱԼ ԼԻՋԻՐ, եւ այլն. ըստ յն. ասի, անպարտ. ἁθώος . կամ սուրբ. մաքուր. καθαρός . Տե՛ս Ծն. ՟Ի՟Դ. 8. 41: Թուոց. ՟Ե. 19=32: Յես. ՟Բ. 17: Մտթ. ՟Ի՟Է. 24. եւ այլն: ՔԱՒԵԼ. Հանճեցուցանել. *Զի՞նչ արարից ձեզ, եւ ի՞ւ քաւեցից, եւ օրհնիցէք զժառանգութիւն տեառն. ՟Բ. Թագ. ՟Ի՟Ա. 3: ՔԱՒԵԼ. Սրբել օրհնութեամբ. *Քաւեսցեն զսեզանն, եւ սրբեսցեն զնա. Եզեկ. ՟Խ՟Գ. 26: ՔԱՒԵԼ. ἁθωόω insontem declaro λυτρόω, λύω redimo, libero, solvo. Անպարտ առնել. արդարացուցանել. տե՛ս Երեմ. ՟Ժ՟Ե. 15: ՟Խ՟Զ. 28: Դան. ՟Դ. 24: ՟Ա. Եզր. ՟Թ. 3: *Աշակերտքն քաւէին ʼի վերայ Քրիստոսի, ասելով՝ թէ առանց ամենայն բժժանաց կատարին ʼի Քրիստոսէ բժշկութիւնք. Բրսղ. մրկ.: *Քաւիմ, յորժամ ʼի դատաստանն ոսոխն դատապարտէ, եւ ոք ʼի վկայից զիս արդարացուցանէ. որպէս Քրիստոս քաւեաց զաշակերտսն ʼի դատել զնոսա հրէից վասն հարկ կորզելոյ, կամ չպահելոյ. Լմբ. սղ.: ՔԱՒԵԼ. Քա՛ւ լիցի ասել. խնայելով հրաժարեցուցանել. *Եւ այն՝ որ ասացն շմաւոնի ʼի ժամանակի, իբրեւ քաւեացն զնա, ե՛րթ յետս. Եփր. համաբ.: *Զայն որ քաւէրն զնա ʼի չարչարանացն, ասէ, ե՛րթ յինէն սատանայ. Սեբեր. ՟Թ: