- ԲԱՐՁՐԱՆԱՄ
- (ացայ.) NBH 1-464 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c չ. ὐψόομαι, ἁναβαίνω altior fio, elevor, exaltor, ascendo Բարձր լինել, վերանալ, ելանել ʼի վեր, ʼի բարձունս ամբառնալ. բարձրնալ, վեր ելլալ. ... *Վերացոյց զտապանն, եւ բարձրացաւ յերկրէ: Հնգետասան կանգուն ջուրն ʼի վեր: Բարձրացաւ ջուրն ʼի վերայ երկրի: Եթէ բարձրասցի բաբելոն իբրեւ զերկինս: Որպէս Մովսէս բարձրացոյց զօձն յանապատին, նոյնպէս բարձրանալ պարտ է որդւոյն մարդոյʼʼ. այսինքն ʼի վերայ խաչին. եւ այլն: *Որ բարձրացար ʼի խաչին: Զի դու բարձրացար, զմեզ փրկեցեր. Շար.: *Այսօր եկա՛յք բարձրացի՛ք սլացեալ ընդ նմին թեւօք հաւատոց ʼի փառս երկնաւորս. Լմբ.: ԲԱՐՁՐԱՆԱԼ. որպէս Աճել. եւ Սաստկանալ. ... *Բարձրանայցէ՞ կնիւն առանց ըմպելոյ. Յոբ. ՟Ը. 11: *Նեփթաղիմ ծառ բարձրացեալ. Ծն. ՟Խ՟Թ. 21: *Զի բարձրացաւ աղաղակ սոցա առաջի տեառն. Ծն. ՟Ժ՟Թ. 13: *Եւ աղաղակն Երուսաղէմի բարձրացաւ. Երեմ. ՟Ժ՟Դ. 2: ԲԱՐՁՐԱՆԱԼ. նմանութեամբ, Մեծանալ ճոխութեամբ. բարգաւաճիլ, զօրանալ, գերազանցել, փառաւորիլ. որ զԱստուծոյ ասի ʼի մեզ առաւել՝ ԲԱՐՁՐ ԼԻՆԵԼ. ... *Օրհնեաց (տէր) զտէր իմ յոյժ եւ բարձրացաւ: Եւ բարձրացաւ այրն, Ծն. ՟Ի՟Դ. 35: ՟Ի՟Զ. 13: *Բարձրացաւ եղջիւր իմ յԱստուած փրկիչ իմ. ՟Ա. Թագ. ՟Բ. 1: *Զի բարձրասցի կողմն ճշմարտութեան. Եղիշ.: *Ոչ եթէ բարձրեալն բարձրանայ, այլ մարմինն բարձրելոյն ... Որպէս մարդ բարձրանայ՝ առեալ անուն ʼի վերայ քան զամենայն անուն. Աթ. ՟Ա: *Մարմնով գերազանց նմին բարձրացաւ: Պսակեցան՝ բարձրացան: Բարձրացեալ ʼի փառս: Բարձրացեալ ծնող: Բարձրասցի՛ պատիւ քո ինեւ: Բարձրացի՛ր սիոն, եւ այլն. Նար. ստէպ: ԲԱՐՁՐԱՆԱԼ. որպէս Բարձրամտիլ, ամբարտաւանիլ, գառազանալ, մեծամտիլ. ... *Մինչեւ ցե՞րբ բարձրանայ թշնամին ʼի վերայ իմ: Տէր, ոչ բարձրացաւ սիրտ իմ. Սղ. ՟Ժ՟Բ. 3: ճլ. 1: *Եւ դու կափառնաում. մի՛ մինչեւ յերկինս բարձրասցիս, այլ մինչեւ ʼի դժոխս իջցես. Մտթ. ՟Ժ՟Ա. 23: *Զի մի՛ տացէ բարձրանալ հպարտութեանն՝ կոխել զինքն. Ագաթ.: *Հպարտացաւ, բարձրացաւ ʼի միտս իւր. Եղիշ. ՟Ա: *Գոռոզացայ, բարձրացայ. Նար. ՟Ի: *Տե՛ս որդեակ, մի՛ բարձրանար, զի ահա չես մեռեալ. Վրք. հց. ՟Ի՟Զ: ԲԱՐՁՐԱՑԵԱԼ. ὐψωθείς, ὐψώμενος exaltatus Վերացեալ, ամբարձեալ. *Աջովն Աստուծոյ բարձրացեալ. Գծ. ՟Բ. 33: *Աթոռ փառաց բարձրացեալ. Երեմ. ՟Ժ՟Է. 12: Կամ ὐπερυψούμενος superexaltatus *Վերացեալ եւ բարձրացեալ. Սղ. ՟Լ՟Զ. 35: *Գովեալ եւ առաւել բարձրացեալ յաւիտեանս. Դան. ՟Գ. 52=56: ա. ԲԱՐՁՐԱՑԵԱԼ. ա. ὐψηλός altus Բարձր. բարձրաբերձ. եւ Ամբարձեալ հպարտութեամբ. *Առ զզօրութիւն բարձրացեալ բլրոյն քո: Խոնարհեցուցանեմ զփայտ (այսինքն ծառ) բարձրացեալ: Կործանեսցին պարիսպք քո բարձրացեալք: Մայրից բարձրացելոց, բլրոց բարձրացելոց, պարսպաց բարձրացելոց: Օր տեառն զօրութեանց ʼի վերայ ամենայն հպարտից եւ ամբարտաւանից, եւ ʼի վերայ ամենայն բարձրացելոց եւ վերացելոց. եւ այլն: Կամ Հզօր, փառաւուր, ահարկու. յաղթական. եւ Մեծանուն. շքեղ. *Եւ որդիքն Իսրայէլի ելանէին բարձրացեալ ձեռամբ: Ի վերայ այսր ամենայնի ոչ դարձաւ բարկութիւն նորա, այլ տակաւին ձեռն իւր բարձրացեալ է: Եւ այս ձեռն բարձրացեալ ʼի վերայ ամենայն ազգաց (ʼի պատուհասել). եւ այլն: *Եւ եղիցի ... տունդ բարձրացեալ՝ ʼի զրոյցս. ՟Գ. Թագ. ՟Թ. 8:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.