ԼԱՅՔԱ — (ի.) NBH 1 0878 Chronological Sequence: 8c գ. ԼԱՅՔԱ կամ ԼԱՔԱՅ որ եւ ՂԱՔԱՅ. Ներկ հողային՝ բացագոյն կարմիր, որով ʼի գոյն պայծառ ներկին մորթք, եւ այլն. լաքա. (ուստի եւ լէօք, է գոյն բացագոյն կարմիր). *Քանզի պատուեալ է առ ալանս մորթ կարմիր, լայքա շատ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՄԵԹԻՒՍՏՈՍ — ( ) NBH 1 0057 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical գ. ԱՄԵԹՈՎՍ կամ ԱՄԵԹԻՒՍՏՈՍ. Բառ յն. (իբր ո՛չ արբեցօղ.) որ թարգմանի ʼի մեզ նաեւ ՄԵՂԵՍԻԿ, ՍՈՒՏԱԿ. Ակն պատուական ծիրանագոյն՝ որ եւ ʼի գոյն գինւոյ եւ մանուշակի հարկանի. թ. ըստ ոմանց՝ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՄԵԹՈՎՍ — ( ) NBH 1 0057 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical գ. ԱՄԵԹՈՎՍ կամ ԱՄԵԹԻՒՍՏՈՍ. Բառ յն. ἁμέθυστος amethystus (իբր ո՛չ արբեցօղ.) որ թարգմանի ʼի մեզ նաեւ ՄԵՂԵՍԻԿ, ՍՈՒՏԱԿ. Ակն պատուական ծիրանագոյն՝ որ եւ ʼի գոյն գինւոյ եւ մանուշակի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱՑ — I. (բացաւ, բացօք, ʼի բաց.) NBH 1 469 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 12c ա. Որպէս Բացեալ. անփակ. անծածկելի. ἁνεώγμενος, ἁποκεκαλύμμενος, ἁκατακάλυπτος apertus, revelatus բաց ... *Դուռն իմ բա՛ց էր ամենայն եկելոց: Եւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԵՂԻՆ — (ղնի կամ նոյ.) NBH 1 0609 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 12c, 13c ա. ὡχρός pallidus, ζακθός, χλωρός flavus, fulvus, fuscus Իբր Լեմոնի, եւ բացագոյն սալորի, եւ ծիրանի. բաց քան զկարմիր, որ խառնեալ ընդ կապոյտ՝ առնէ կանաչ. լաւն է յոսկին, եւ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԶԱՏԱԳՈՅՆ — ( ) NBH 1 0717 Chronological Sequence: 5c ա. Բացագոյն. հեռագոյն. առաւել մեկուսի. *Լրտեսեալ ուրեք ʼի զատագոյն թեւի գնդին. Փարպ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԸՆԴՈՍՏ — ( ) NBH 1 0773 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 10c, 11c, 14c ա.մ. Որ ուժգին ոստչի, կամ ցնցմամբ յոտս յառնէ. եւ Ոստուցեալ. ʼի վեր վազեալ. վեր ցաթկօղ, կամ ցաթկելով. *Ընդոստ ʼի քնոյն լինելով. Խոր. ՟Ա. 25: *Շփոթեցան, ընդոստ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱԺ — I. (ի ից կամ աց.) NBH 1 0911 Chronological Sequence: 6c, 11c, 13c, 14c ա. δασύς densus, asper. Խոշոր եւ հոծ. խտուար. յոյր. թաւ. հաստըկեկ, լեցունկեկ. ... *Եւ են (ʼի տառից) միջակքն, բենն ʼի մէջ մենի, պէի, եւ փիւրի. ծասն զի քան զմենն եւ զպէն խաժ է,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՍԱՐԱԿՕՐ — (ոյ կամ ի.) NBH 2 0053 Chronological Sequence: 6c, 8c գ. Օր երկայն կամ հաւասար ընդ տիւ եւ ընդ գիշեր. եւ Միջօրէ. հարաւ. *Բացագոյն իբր մեծօր հասարակօրոյ միոյ հետեւակագնացի առնն ճանապարհի. Խոր. ՟Ա. 11: *Որ ʼի հասարակօրին արեւելեան՝ ապելիոդ կոչեսցի:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԵՌԱԲՆԱԿ — ( ) NBH 2 0087 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 10c, 12c ա. Որ բնակէ ʼի հեռաւոր վայրի. *Ի հեռաբնակ սուրբս անջրելի քինապահութեամբք գրգռեալ. Պիտ.: *Վրիպեալք ʼի բնական հայրենի լեզուէն յաղագս հեռաբնակն լինելոյ. Արծր. ՟Բ. 7: ՀԵՌԱԲՆԱԿ. Հեռի … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
