հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.
ԱՆԾԱՆՕԹԱՆԱՄ — (ացայ.) NBH 1 0166 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 6c, 12c, 13c, 14c չ. Անծանօթ մնալ կամ ձեւանալ. անգիտելի լինել, եւ օտարանալ. ... *Անծանօթանալոյն եւ դժուարալուր լուտանացն բան. Պիտ.: *Անծանօթացան ʼի բարեկամաց. Ոսկիփոր.: *Միթէ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆՀԱՒԱՆ — (ի, ից.) NBH 1 0183 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 10c, 12c, 14c ա. եւ ընդ բայի. ἁπειθής inobediens, contumax, ἁπειθέω non obedio Որ ոչ հաւանի՝ մանաւանդ հրամանաց. անհնազանդ. հեստ. անսաստ. չանսացօղ. անլուր. չմըռօղ ... *Ոչ եղէ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԵՌՆԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 1 481 Chronological Sequence: 11c ա. φορτικός onerosus, gravis Ծանր, դժուարաբառնալի, եւ դժուարալուր. *Թէ՛եւ յոյժ բեռնական է ճառեալսն. Ոսկ. յհ. ՟Բ. 35 … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԺՈԽԱԴԱՍՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0615 Chronological Sequence: 11c, 13c գ. Դժուարալուր նախադասութիւն (յօդից ի յոյն լեզու, որպէս եւ յիտալականն). *Յառատութենէ լեզուիս մերոյ եւ գրոյս յոքնագոյն՝ ո՛չ այսմ կարօտանայ դժոխադասութեան. Մագ. քեր.: (որ առ Երզն. գրի՝… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԺՈԽԱԼՈՒՐ — ( ) NBH 1 0615 Chronological Sequence: 11c, 13c ա. Դժուարալուր. անախորժ, կամ մթին. դառն, եւ դժուարիմաց. *Այսմ դժոխալուր պատմութեանս: Դժոխալուր բանս բարբառէր. Լաստ. ՟Ժ՟Զ. եւ ՟Ի՟Ա: *Դժոխալուր առնել զբանն. Երզն. քեր … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԼՈՒՏԱՆՔ — (նաց.) NBH 1 0903 Chronological Sequence: 6c, 10c, 12c, 14c գ. λοιδορία convitium. Լուտալն. թշնամանք. նախատինք. դսրովանք. անարգանք. եւ Անէծք. *Դժուարալուր լուտանացն բան. Պիտ.: *Մահահոտ իմն լուտանօք՝ գանս եւ բանաս. Յհ. կթ.: *Լուտանքն քո որ առ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱՓԱՐԱԿԱՆ — ( ) NBH 1 0936 Chronological Sequence: 13c ա. ԽԱՓԱՐԱԿԱՆ ԽԱՓԱՐԱՁԱՅՆ. (մօտ ʼի Խափշիկ եւ Խփտի ազգս. եւ ʼի հնչիւն Խաֆ տառի, եւ կամ խապա, այս ինքն թանձր.) Ունօղ զհնչիւն կամ ձայն խոշոր եւ թանձր կամ դժուարալուր. *Խափարական ձայն՝ եգիպտացին. Վրդն. ծն.:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱՓԱՐԱՁԱՅՆ — ( ) NBH 1 0936 Chronological Sequence: 13c ա. ԽԱՓԱՐԱԿԱՆ ԽԱՓԱՐԱՁԱՅՆ. (մօտ ʼի Խափշիկ եւ Խփտի ազգս. եւ ʼի հնչիւն Խաֆ տառի, եւ կամ խապա, այս ինքն թանձր.) Ունօղ զհնչիւն կամ ձայն խոշոր եւ թանձր կամ դժուարալուր. *Խափարական ձայն՝ եգիպտացին. Վրդն. ծն.:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԼԱԳՈՅՆ — ( ) NBH 1 0945 Chronological Sequence: 13c ա. Առաւել կամ կարի խուլ. դժուարալուր. անլսօղ. անհաւան. *Ո՞վ ոք խլագոյն քան զպօղոս. այլ տե՛ս. զիա՛րդ վաղվաղակի լուաւ յօրինակ հեթանոսաց. Գէ. ես … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՈՇՈՐԱՁԱՅՆ — (ի, ից.) NBH 1 0965 Chronological Sequence: 13c ա. Որոյ ձայնն է խոշոր կամ դժուարալուր ունկան, կամ դժուարաւ հնչելի. գապա սէւլի. (որպիսի են բաղաձայնքնքան զձայնաւորս.) *Որպէս զգայարանք ազդեցուցիչ են մարմնոյն, նոյնպէս եւ ձայնաւորն՝ խոշորաձայնին:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
