հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.
ԱՄԻՐԱՅԱՊԵՏԵՄ — (եցի.) NBH 1 0071 Chronological Sequence: 10c չ. Ունել զիշխանապետութիւն. տիրել իբրեւ դուքս. *Ահմատ թեկն ածէր ամիրայապետել ամենայն հայոց. Արծր. ՟Դ. 4 … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԴԵԱՇԽ — (բդեշխի, խաց.) NBH 1 478 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 8c, 13c գ. ԲԴԵԱՇԽ ԲԴԵՇԽ. ὔπατος consul, dux Հիւպատոս. դուքս. սահմանակալ. կողմնակալ, կուսակալ. զօրավար. մագիստրոս. փաշայ, խան, պէյ. ... *Բդեաշխն նահանգին: Ի դասուց … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԺՈՒԱՐԱԲԱՐՈՅ — (ի, ից.) NBH 1 0616 Chronological Sequence: Unknown date, 5c ա. δύσγνωμος, ἅγνωμος, δύστροπος malignus, contumax, praeposterus Դժնդակաբարոյ. դժմիտ. անհամբոյր. *Ի բարեկամութեանն չարակամս եւ դժուարաբարոյս. Առ որս. ՟Ա. (յն. այլազգ): *Դժուարաբարոյ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԹԱԳԱՒՈՐԱԶԱՐՄ — (ի, ից.) NBH 1 0789 Chronological Sequence: Early classical, 12c ԹԱԳԱՒՈՐԱԶԱՐՄ ԹԱԳԱՒՈՐԱԶԳԻ, գոյ, գեաց. Տ. ԹԱԳԱՒՈՐԱԶՆ. *Ուր էր թագաւորազարմ իշխան ոմն՝ դուքս կոչեցեալ, փեսայ գոլով թագաւորին. Ժող. հռոմկլ.: *Ոչ զոք ʼի թագաւորազգեաց եւ ʼի դիւցազանց… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԹԱԳԱՒՈՐԱԶԳԻ — (գոյ, գեաց.) NBH 1 0789 Chronological Sequence: Early classical, 12c ԹԱԳԱՒՈՐԱԶԱՐՄ ԹԱԳԱՒՈՐԱԶԳԻ, գոյ, գեաց. Տ. ԹԱԳԱՒՈՐԱԶՆ. *Ուր էր թագաւորազարմ իշխան ոմն՝ դուքս կոչեցեալ, փեսայ գոլով թագաւորին. Ժող. հռոմկլ.: *Ոչ զոք ʼի թագաւորազգեաց եւ ʼի դիւցազանց … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱԶԱՐԱՊԵՏ — (ի, աց.) NBH 2 0002 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 10c գ. χιλίαρχος chiliarchus, tribunus, preafectus super mille. Պետ եւ գլուխ հազարաց՝ ʼի զօրու. կամ ʼի կարգաւորեալ բազմութեան. ... *Հազարապետս, եւ հարիւրապետ, եւ յիսնապետս:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԱԳԻՍՏՐՈՍ — (ի, աց.) NBH 2 0188 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 12c գ. Բառ լտ. մաճի՛ստէռ magister (equitum, militiae). յորմէ յն. մաղի՛ստրօս μαγίστρος . գաղղ. մաճի՛ստռ. այսինքն վարդապետ. վարժապետ. որպէս Պետ. զօրապետ. իշխանապետ. դուքս.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆԱԽԱՐԱՐ — (ի, աց.) NBH 2 0399 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c գ. σατράπης praefectus, satrapa, satrapes. Նախկին եւ գլխաւոր արարեալն՝ այսինքն յիշխանութեան եղեալն կամ կարգեալն. սատրապ. մեծ իշխան գաւառի եւ նահանգի. նահապետ. աւագ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՏՈՒԿ — (ի, ից.) NBH 2 0891 Chronological Sequence: Unknown date, 12c, 13c գ. ՏՈՒԿ որ եւ ԴՈՒՔՍ. Բառ լտ. տուքս. dux. Առաջնորդ. իշխան. զօրավար. *Պատմեաց զայն տուկին, եւ ասաց տուկն դադարեցուցանել. Վրք. հց. ՟Թ: *Մատնեցին զնա տուկի քաղաքին, եւ տանջեաց զնա.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
