ԱՄԻՍ

ԱՄԻՍ
(ամսոյ, ոց. եւ ամսեան, յամսեան.) NBH 1-0070 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 13c, 15c գ. μήν mensis Որպէս թէ ամ փոքրիկ, այս ինքն ամ լուսնի, որ է ամբողջ շրջան մի նորա ʼի ՟Ի՟Թ, կամ ʼի ՟Լ աւուրս. եւ երկոտասաներորդ մասն տարւոյ կամ շրջանի արեգական. վասն որոյ տճկ. ա՛յ, է անխտիր լուսին, եւ ամիս. մահ, շէհր. *Յամսեանն առաջնում, որ օր մի էր ամսոյն: Յետ ամսոյ միոյ աւուրց: Յետ երից ամսոց: Մէն մի ամիս ʼի տարւոջ: Սպասեցի ամսոց սնոտեաց: Ըստ միոյ միոյ ամսոյ տային զպտուղս իւրեանց: Ամիսս այս եղիցի ձեզ սկիզբն ամսոց, առաջին եղիցի ձեզ յամիսս տարւոյ: Ի տասներորդում (աւուր) ամսեանս այսորիկ. եւ այլն: *Արարեր երկուս լուսաւորս առ ʼի պէտս շրջմանց տարեաց, ամսոց, եւ ժամանակաց (այս ինքն եղանակաց): Ի հանդերձեալ աշխարհին ո՛չ աւուրք, եւ ո՛չ ամիսք. Ագաթ.: *Զի՞նչ է ամիս. տեսանելով ուրումն յառաջնոցն զլուսինն լցեալ եւ մաշեալ՝ իմացաւ զանցաւորութիւն կենաց իւրոց, ասաց, թէ իմ ես (օրինակ). Տօմար.: Վանակ. տարեմտ.: Յակ. ղր.: Ըստ շարժական տոմարի ազգիս՝ յայլեւայլ տարիս ամիսք հայոց ʼի դէպ գան այլեւայլ ամսոց հռովմայեցւոց. իսկ ըստ յայսմաւուրաց՝ որ յարմարեալ է ըստ ժամանակի թարգմանչաց կամ ըստ թարգմանութեան Աստուածաշնչին, եւ կոչի անխաղաց կամ անշարժ տոմար Սարկաւագ վարդապետի, միշտ նաւասարդի ՟Ա. կապեալ է ընդ ՟Ժ՟Ա. օգոստոսի: *Ամիսք Սարկաւագին յարակայ ընդ իրեարս այսպէս զուգին. նաւասարդի, աւգոստոսի ՟Ժ (կամ ՟Ժ՟Ա). հոռի, սեպտեմբերի ՟Թ (կամ ՟Ժ.) եւ այլն. Տօմար.: Աւանդութիւն ազգային վասն ամսոց հայոց. *Որպէս յանուն Հայկայ ազգս Հայ անուանեցաւ, այսպէս եւ ամիսքս ʼի զաւակաց անուանց նորա զանուն ընկալան. եւ են այսոքիկ. Նաւասարդի, Հոռի, Սահմի, Մեհեկի, Արեգի, եւ Հրոտից. սոքա որդիք էին: Արաց, Մարերի, Տրէ, եւ Քաղոց, սոքա դստերք էին: Իսկ Մարդաց, եւ Հարուանց՝ որ է Ահկի, զայս ʼի գործոց առին զանուանս. իսկ ընդ այն ժամանակս ամառնայինք էին այսոքիկ. Յկ. ղրիմ.: ԱՄԻՍ ՅԱՄՍՈՅ, ԱՄՍՈՅ ԱՄՍՈՅ. կամ լոկ՝ ՅԱՄԻՍՍ. Յիւրաքանչիւր ամսեան. ամսէ ամիս, ամմէն ամիս. ... *Այս ողջակէզք իցեն ամիս յամսոյ: Արկանէր վիճակ օր յօրէ, եւ ամիս յամսոյ: Եղիցի ամիս յամսոյ՝ եւ շաբաթ ʼի շաբաթէ, եկեսցէ եւ այլն. Թուոց. ՟Ի՟Ը. 14: Եսթ. ՟Գ. 7: Ես. ՟Կ՟Զ. 23: *Ամսոյ ամսոյ՝ յամենայն ամիսս տարւոյն: Զոր գտանէին ամսոյ ամսոյ ʼի մէջ քաղաքացն. ՟Ա. Մնաց. ՟Ի՟Է. 1: ՟Ա. Մակ. ՟Ա. 61: *Զլուսին, որ ամսոյ ամսոյ հիւծանի: Յերկրորդումն եւ յերրորդումն, եւ այլ եւս ամսոյ ամսոյ. Եզնիկ.: Եփր. համաբ.: *Յամիսս միայն տեսանիցեն զարքայ. Աթ. Կիւրղ.:

հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Полезное


Смотреть что такое "ԱՄԻՍ" в других словарях:

  • ԼՈՒՍԻՆ — (սնի, իւ, կամ սնոյ, ով.) NBH 1 0902 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 10c, 13c գ. σελήνη luna. Մոլորակ երեւելի յետարեգական, յորմէ ունի եւ զլոյս իւր, մերձաւոր երկրի քան զամենայն լուսաւորս երկնից. լուսին, լուսընկայ. թ.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԿԱՆՈՒԽ — (նխոյ, ոց կամ նխի, խաւ.) NBH 1 1052 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 9c, 10c, 13c ա. πρώιμος, ὤριμος matutinus եւ maturus, tempestivus, praecox ἁρχαῖος pristinus, antiquus, vetustus. (Տե՛ս եւ ԿԱՆԽԻ, ԿԱՆԽԱՒ.)… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՐԱՑ — (ի.) NBH 1 0341 Chronological Sequence: 9c, 13c գ. Վեցերորդ ամիս հայոց. զոր Վանակ. ʼի տարեմուտն, ստուգաբանէ, Արանց կամ արեաց ամիս ʼի ձմերան. *Մետասաներորդ ամսեանն, որ է ինքն արացʼʼ. իմա՛ ըստ եբր. սէպաթ, որ է մետասաներորդ ʼի նիսանէ. Զքր. ՟Ա 7 …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՐԵԳ — (ի.) NBH 1 0351 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 11c, 12c, 13c գ. ութերորդ ամիս հայոց՝ շարժական, որ յայլ եւ այլ դարս համեմատի այլ եւ այլ ամսոց այլոց ազգաց: Արմատ է բառիս Արեգակն. վասն որոյ ʼի Հին բռ. գրի. *Արեգ. մեծ,… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՐՈՒՍԱԿԱՆ — (եկի, կաւ.) NBH 1 0374 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 10c գ. ԱՐՈՒՍԱԿԱՆ կամ ԱՐՕՍԵԱԿ (զի ըստէպ գրի ʼի հինձ. արաւսեակ) (որպէս թէ հարսն նորեկ, կամ հարսնիկ. զի եւ պրս. արուսէ՝ է հարսն). Մոլորակ լուսափայլ՝ նախընթաց արեգական… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԳԻՇԵՐԱՎԱՐ — (ի.) NBH 1 0555 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 10c, 12c, 13c գ. ἔσπερος esperus, vesper, stella, vespertina որ եւ Venus, Lucifer. Արուսեակն՝ ո՛չ ընդ այգն ծագեալ յարեւելից, այլ ընդ երեկս երեւեալ յարեւմուտս. վասն որոյ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՄԱՐԵՐԻ — ((ուղղ. եւ սեռ.)) NBH 2 0224 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 13c գ. Ամիս հայոց՝ ըստ անշարժ տումարի համեմատ մայիսի, (որպէս ամիս մարեաց կամ թխելոյ հաւուց). *Մարերի, յորժամ թաւանան մայրիք տերեւօք եւ ոստօք, եւ լինին որպէս մայր… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՆԱՒԱՍԱՐԴ — (ի, աց.) NBH 2 0408 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 12c, 13c, 15c, 18c գ. գրի եւ յուղղականն՝ Նաւասարդի. (որպէս թէ՝ Նոր այս արդ կամ արտ. եւ կամ որպէս պ. նէվ էսիր, այս է՝ նոր ժամանակ կամ եղանակ). Առաջին ամիս հայոց եւ տարեգլուխ, ըստ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՆՀԱՆՋԵՄ — ( ) NBH 2 0430 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 10c, 12c ՆՀԱՆՋԵԼ. Տ. ՆԱՀԱՆՋԵԼ. *Զմարմին նհանջել չորակերութեամբ, եւ զհոգին աստուածային երկիւղիւն. Անյաղթ հց. իմ.: *Որ զբարկութիւն նըհանջիցէ (յն. սանձիցէ), ո՞րչափ եւս… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • Albanian language — Albanian Shqip Pronunciation [ʃcip] Spoken in Primarily in Southeastern Europe and by the Albanian diaspora worldwide. Native speakers …   Wikipedia


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»