ԹԱՓԵՄ

(եցի.) NBH 1-0802 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 9c, 10c, 11c, 12c, 13c ն. ἁποχέω, ἑκχέω, καταχέω, ἑκκενόω, κατακενόω effundo, evacuo Որպէս թէ թափով իմն հեղուլ, կամ թափո՛ւր առնել. Հեղուլ ʼի դուրս. դատարկել զիմն. կամ հեղուլ ʼի ներքս ամանոյ յաման, որով մին դատարկի, եւ միւսն լցեալ լինի. վաթել, վոթել, պարպել, եւ լեցնել. ... *Եւ եղեւ ʼի թափել նոցա զքուրձս իւրեանց. Ծն. ՟Խ՟Բ. 35: *Եփեաց զբլիթսն, եւ առ զտապակն, եւ թափեաց առաջի նորա. ՟Բ. Թագ. ՟Ժ՟Գ. 9: *Թափեաց զսափորն յաւազանն. Ծն. ՟Ի՟Դ. 20: *Թափեաց ʼի գլուխ նորա ʼի բազմականին. Մտթ. ՟Ի՟Զ. 7: *Եւ ոչ թափեալ աման յամանոյ. Երեմ. ՟Խ՟Ը. 11: *Եւ գուբք սպառեալ թափեալ էին. Յուդթ. ՟Է. 11: *Զբաժակն սրտմտութեան, զոր արբերն եւ թափեցերʼʼ. մի ձ. սթափեցեր. Ես. ՟Ծ՟Ա. 17: *Թափեսցո՛ւք յամանոցս ոսկի եւ կնդրուկ եւ զմուռ. ՃՃ.: *Թափեցաւ ʼի բնակչաց քաղաքս. Բրս. գորդ.: *Հրաման տացէ քահանայն թափել զտունն (այսինքն դատարկել ʼի կահուց). Ղեւտ. ՟Ժ՟Դ. 36: *Թափեաց զնոսա նաւն ʼի կղզին. Բուզ. ՟Դ. 6: (Տե՛ս եւ ՍԹԱՓԵԼ, իբր Թափել): Նմանութեամբ ասի. *Թափեսցեն զսուր իւրեանց ʼի քեզ: Թափեսցեն զամենայն սուրս իւրեանց ʼի վերայ Եգիպտոսի, եւ լցցի երկիրն վիրաւորօք. Եզեկ. ՟Ի՟Ը. 7: ՟Լ. 11: *Ի քարընկէց բարկութենէ թափեսցի լիով կարկուտ. Իմ. ՟Ե. 23: *Ի նորա գլուխն թափէ (յն. դարձուցանէ) զպատուհասն. Ոսկ. ես.: *Զիւրեանց զոյժ եւ զօրութիւն թափիցեն (յն. լուծցեն), եւ նմա ինչ ոչ ազդիցեն. Ոսկ. ես.: կր. ԹԱՓԵԼ. ἑξαιρέω, ἁφαιρέω, ἑκτινάσσω, ἑκκόπτω, ῤύομαι եւն. Թօթափել. ʼի բաց հանել. ʼի բաց կորզել, ճողոպրել, ազատել. եւ կր. փրթանիլ. մեկնիլ. ʼի բաց գնալ. ... *Թափել զոք ʼի մահուանէ, ʼի ձեռաց այլոյ, կամ զգերիս. կամ ʼի բերանոյ առիւծու աքեացս, կամ զատամն, կամ զդրունս քաղաքին: Թափել ʼի նոցանէ զբովսն: Թափիլ թեւոց, ուսոց յանրակէ. եւ այլն: *Մի՛ թափեր զձիթենի եւ յերրորդումն. Եփր. համաբ.: *Թափեսցին ձիթենին քո: Տերեւ նորա մի՛ թափեսցի. Օրին. ՟Ի՟Ը. 20: Սղ. ՟Ա. 3: *Մինչեւ զախտն փոյթ ընդ փոյթ թափեաց (յեղբօրէն). Կլիմաք.: *Քուն մահու թափեալ. Շ. տաղ.: *Բեւեռովք զբեւեռ թափէ. Զքր. կթ.: *Ոչ իշխէր աղաչել, եւ բնաւ թափել (ʼի բաց յԱստուծոյ) զբարկութիւնն. Ոսկ. ես.: *Դարձի՛ր առ Յովաբ. եւ ոչ կամեցաւ թափելʼʼ. իմա՛, թափիլ. այսինքն մեկնիլ, (ռմկ. եախան թողուլ.) ՟Բ. Թագ. ՟Բ. 23: *Չեն թափելոց ʼի ձէնջ. Երեմ. ՟Լ՟Ե. 8: *Թափեսցի հուր յերկաթոյ. Եղիշ. ՟Ը: *Թափեալ ʼի հարցն գահուէʼʼ. այսինքն զրկեալ. Խոր. ՟Գ. 65: *Գոյն արքունական ծիրանեաց ոչ թափեսցի: Զմայլեալք յուրախութիւն, որ ոչ թափի: Թափին տրտմութիւնք յարտասուաց. Վրք. հց. ՟Ժ՟Ե: Ճ. ՟Գ.: Մխ. երեմ.: *Թափեալ զինքն ʼի գրաստէ անտի՝ յընթացս հասանէր առ սուրբն: Վաղվաղակի թափէին յախտէն իւրեանց: Ե՛րթ թափեա՛ց յինէն այսուհետեւ թշնամի ճշմարտութեան. Վրք. հց. ՟Ի՟Զ: *Զոհեա՛, եւ ե՛րթ թափեա՛ զմեզ ʼի քէնʼʼ. ռմկ. խալըսել. ՃՃ.: *Ի բաց թափերուք յինէնʼʼ. իբր թափեցարո՛ւք, գնացէ՛ք. Վրք. հց. ձ: *Թափեաց յինքն զամուր ամուր բերդիցն՝ զոր կալեալ էր պարսկացն. Բուզ. ՟Ե. 1: ԹԱՓԵԼ ԶՈԳԻ. Քաղել, հանել, մաշել. հոգին հանել, սիրտը հալեցնել: Յոբ. ՟Է. 15: Ողբ. ՟Բ. 12: Յհ. ՟Ժ. 24: ԹԱՓԵԼ ԶԳԻՆԻ, կամ ՅՈՐԺԱՄ ԹԱՓԻ ԳԻՆԻՆ. Սթափիլ յարբեցութենէ: Սղ. ՟Հ՟Ե. 65: ՟Ա. Եզր. ՟Գ. 23: ԹԱՓԵԼ ԶԱՆՁՆ, կամ ԹԱՓԻԼ. որպէս յն. թափինօ՛օ, եւ քէնօ՛օ. ταπεινόω, κενόω humilio, exinanio Խոնարհել զանձն. նուաստանալ. ունայնացուցանել որդւոյն Աստուծոյ զանձն ʼի մարդեղութեան. *Զինքն թափեաց՝ զկերպարանս ծառայի զգենլով. Անան. եկեղ.: *Որպէս թափեցաւ անկէտն ʼի վերուստ. Նար. առաք.: *Ամենայն ծունր կրկնեսցի թափեցելումն վասն մեր. Սարգ. ՟ա. պ. ՟Գ: Առ որս. ՟Ե: ԱԾԵԼ ԹԱՓԵԼ ՎԱՂՎԱՂԱԿԻ. ἑπάγω subjicio, subjungo, adjicio, infero, addo Ի վերայ ածել. կամ յարել. յաւելուլ: Կոչ. ՟Ժ՟Բ: Ոսկ. յհ. ՟Ա. 2. եւ այլն: ԹԱՓԻԼ. որպէս Անկանիլ. երթալ, հասանել. *Խաղաց գնաց ... եկն թափեցաւ յաշխարհ նորա: Չոգաւ թափեցաւ յերկիրն արուացաստանի. Բուզ. ՟Գ. 10: ՟Դ. 20: ԹԱՓԻԼ. ἁποικία, ἑκπίπτειν Օտարութիւն ʼի հայրենեաց. գաղթականութիւն. թափառականութիւն. վտարանդութիւն: Եւս. քր. ՟Ա. ստէպ: ԹԱՓԻԼ Ի ԽԵԼԱՑ, կամ Ի ՄՏԱՑ. Խելագարիլ. *Յորմէ թէ խաբին եղկելիքն, կատարելապէս ʼի խելաց թափեսցին. Կլիմաք.: *Որ հիւանդանայ, եւ թափի ʼի մտաց. Կանոն.: