ԵՄԻՓՈՐՈՆ — (ի, աւ կամ ով.) NBH 1 0658 Chronological Sequence: Unknown date, 12c ԵՄԻՓՈՐՈՆ որ եւ գրի ԵՄԱՓՈՐՈՆ, ԵՄԱՓՈՐՏ, եւ այլն. ուղիղն է ՈՄՈՓՈՐՈՆ. յն. օմօ՛ֆօրն. այսինքն ի վերայ ուսոց կրելի. ὡμόφορον humerale, pallium Ուսանոց եպիսկոպոսաց ի վերայ շուրջառի՝… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱՉԱՆՄԱՆ — ( ) NBH 1 0923 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 12c, 13c, 14c ա. նման խաչի. խաչաձեւ. խաչանիշ. *Ապրեցուցեր խաչանման փայտիւն. Ագաթ.: *Խաչանման ձեւս երեւէր: Խաչանման մեռոնաւն: Զերկիրս խաչա նման արար, որպէս են քառադէմ. եւ զմարդն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱՉԱՆՇԱՆ — ( ) NBH 1 0924 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c ա.մ. Տե՛ս ԽԱՉԱՆԻՇ. *Խաչանշան լուսաւոր նշանաւն: Զխաչանշան խորհուրդն ծաղկազարդեալ գաւազանին: Խաչանշան լուսով, կամ դրօշիւք. Կորիւն.: Անան. եկեղ.: Արծր. ՟Ա. 15: ՟Գ. 13:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱՉԱՊԷՍ — ( ) NBH 1 0924 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 13c մ. σταυροειδῶς in crucis formam եւն. Որպէս զխաչ. ʼի ձեւ խաչի. խաչանման. խաչանիշ. եւ Խաչապէս դնելով առ իրերս զձեռս մեր՝ այնպէս հաղորդիմք. Դամասկ.: *Սկսանի նախ ʼի ճակատն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԵՆԴԱՆԱՏԵՍԱԿ — (ի, աց.) NBH 1 1086 Chronological Sequence: 5c, 7c, 10c, 11c, 12c, 13c, 14c Տ. ԿԵՆԴԱՆԱԿԵՐՊ. ζώδιον signum caeleste. *Ի վերայ այրեցածին (գօտւոյ) բերին կենդանատեսակքն. Խոր. աշխարհ.: *Երկոտասան կենդանատեսակօք տարւոյն. Արշ.: նոյնպէս եւ Լմբ. սղ.: Վրդն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՄԲԱՐՁՈՒՄՆ — (ձման.) NBH 2 0025 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c, 12c գ. որպէս Համբառնալն. ն. ἕπαρσις exaltatio, elevatio. վեր վերցընելը. ... *Համբարձումն ձեռաց իմոց՝ պատարագ երեկոյի. Սղ. ՟Ճ՟Խ. 2: *Խաչանիշ համբարձմամբ ձեռացն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԵՏՐԱՊՕԼԻՏ — (լտի, տաց.) NBH 2 0253 Chronological Sequence: Early classical, 10c, 12c, 13c, 14c գ. ՄԵՏՐԱՊՕԼԻՏ μητροπολίτης metropolita, episcopus metropolitanus. գրի եւ ՄԵՏՐԱՊՕՂԻՏ, ՄԵՏՐՈՊՕԼԻՏ, լտունք. Բառ յն. միդրօբօլիդիս. այսինքն մայրաքաղաքացի. որպէս… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆԿԱՐԷՆ — ( ) NBH 2 0429 Chronological Sequence: Early classical, 10c, 13c ա. ποικίλος varius, variegatus. Ինչ մի նկարեալ ʼի բնէ կամ արհեստիւ. նկարակերպ. ծաղկենկար. կիտեալ. խայտախարիւ. պիսակ. պէսպէս. խատուտիկ, գունզգուն, բանած, նախշուն. ... *Եթէ ասիցէ,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆՈՐԱՏՈՒՆԿ — (տնկոյ, ոց.) NBH 2 0445 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 11c, 12c, 13c ա.գ. νεόφυτος, ον recens plantatus, neophytus, nova planta. Նոր տնկեալ. նորաբոյս. մատաղատունկ. եւ Նոր տունկ. ... *Ի հոտոյ ջրոյ ծաղկեսցի, եւ արասցէ հունձս … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՈՒՐԱՐ — (ի, աւ, կամ ով.) NBH 2 0559 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 12c, 13c, 14c գ. ՈՒՐԱՐ ՈՐԱՐ ՈՒՐԱՐՆ. Նոյն եւ յն. օրա՛րիօն. լտ. օրա՛րիում , որ եւ ՓԱԿԵՂՆ. յն. ֆա՛գէլլօս. լտ. ֆա՛սչիս, ֆա՛սչիա. ὠράριον orarium եւ φάκελλος fascis,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
