ԳԵԶ — ( ) NBH 1 0534 Chronological Sequence: Early classical, 8c, 13c գ. ԳԵԶ որ եւ ԳԵԶՈՒԹԻՒՆ. Խզումն. գզումն. պատառուած. նշան ճեղքուածոյ. Տես եւ ԳԷԶ. (լծ. թ. քէսմեք, քէթ եթմէք, որ է հատանել.) *Գազան, զի պատառողք. գեզն պատռուած է. Վրդն. ծն.: *Բուռն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳԵԶՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0534 Chronological Sequence: Early classical, 8c, 13c ԳԵԶ որ եւ ԳԵԶՈՒԹԻՒՆ. Խզումն. գզումն. պատառուած. նշան ճեղքուածոյ. Տես եւ ԳԷԶ. (լծ. թ. քէսմեք, քէթ եթմէք, որ է հատանել.) *Գազան, զի պատառողք. գեզն պատռուած է. Վրդն. ծն.: *Բուռն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԵԹՈՒՄՆ — (թման.) NBH 1 0937 Chronological Sequence: 10c գ. Խեթալն. խեթահարն գտանիլ. եւ Ցաւ սրտի ընդխեթիւ հայելն աստուծոյ, կամ ընդ խայթումն խղճի. սրտի խոստուկ. *Խզումն խեղդմանց, ընդարձակութիւն նեղութեանց. համառօտումն խեթմանց, հալածումն հեծութեանց. Նար.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԵՂԴՈՒՄՆ — (դման.) NBH 1 0939 Chronological Sequence: Unknown date, 10c, 12c գ. Խեղդիլն, ելն. խեղդ. (իրօք կամ նմանութեամբ.) ... *Ահա լարս այս խեղդման ընդ իս. եւ հանեալ եցոյց նմա զչուանն խեղդման. Վրք. հց. ՟Ծ՟Թ: *Դաւիթ զթագաւորն ʼի խեղդմանէն (դիւի)… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԶԻՒՆ — ( ) NBH 1 0942 Chronological Sequence: 5c Տ. ԽԶՈՒՄՆ. *Փետիւն վարսից, եւ խզիւն հերաց. Մանդ. ՟Է … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԵՐԵՏԻԿՈՍ — (ի, աց.) NBH 2 0093 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 12c, 13c ա.գ. Բառ յն. էրէդիգօ՛ս. αἰρετικός haereticus. որ թարգմանի ʼի մեզ եւ ՀԵՐՁՈՒԱԾՈՂ. Յարեալն եւ յամառեալն ʼի մոլար կարծիս ընդդէմ ուղղափառ հաւատոյ. *Զգուշանալ պիտոյ ʼի հերետիկոսաց.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԵՐՁՈՒԱԾ — (ոյ, ոց.) NBH 2 0094 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 11c, 12c, 14c գ. σχίσμα schisma, scissura, fissio, dissidium, discordia, ruptio unionis. Հերձումն. պատառումն. եւ առաւել նմանութեամբ՝ Բաժանումն մտաց եւ անձանց. որպէս… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՊԱԽՈՒՄՆ — (խման.) NBH 2 0583 Chronological Sequence: 6c, 8c գ. ῤῆξις fissio, diruptio, eruptio, fractura. Պատառումն, որպէս թէ բախմամբ. ճեղքումն, բեկումն. ճաթիլը, ճաթռտիլը. *Պիրկ ձգեալ ... պախումն իմն եւ խզումն պրկեցելոցն առնէ մասանց: Եթէ խոցումն ինչ եւ կամ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՊԱՏԱՌՈՒՄՆ — (ռման.) NBH 2 0604 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 8c, 14c գ. ῤῆγμα, σχίσμα ruptura, fragmentum, scissura, fissura, diruptio. Պատառիլն. հերձումն. խզումն. բացումն. բաժա նումն. ճեղքումն ʼի միաբանութենէ. *Հարցէ զփոքր ապարանս պատառմամբ:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՊԻՐԿ — ( ) NBH 2 0652 Chronological Sequence: Unknown date, 8c ա.մ. Արմատ Պրկելոյ. որպէս Պրկեալ. ձիդ. ձգտեալ. ... *Գնդակ որթոյ ... ուղէշ պիրկ եւ անխզելի. Տօնակ.: ՊԻՐԿ ՁԳԵԼ, συντείνω, ὐπερτείνω contendo, supra modum tendo. ձգել. ձգտել. ... *Յարաժամ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)