ԱՆԶԳԱՅԻՄ — (եցայ.) NBH 1 0144 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c ձ. Տ. ԱՆԶԳԱՅԱՆԱՄ. *Խոհեմութիւն իցէ, որ ոչ մինչեւ ʼի շարժումն քնոյ յանձին հաստատութենէ անզգայի. Կլիմաք.: *Եթէ բոլորովին անդամօքն անզգայիցի. Ոսկ. լս.:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱՆԱՒՈՐՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 436 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 12c, 13c Տ. ԲԱՆԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ. λογιότης rationalitas եւն. *Կենդանեացն անմասն գոլ ʼի բանաւորութէ. Փիլ. լին.: *Ի պատկեր Աստուծոյ արար զնա. մի՝ վասն իմաստութեանն,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՈՀԱԿԱՆ — (Ի, աց.) NBH 1 0958 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 8c, 10c, 12c, 13c ա. φρόνιμος, φρονῶν, σόφρων prudens. Խոհեմ, եւ խոհեմական. խորհրդական. քաջ խորհօղ. ճարտար. հանճարեղ. իմաստուն. (անձն, եւ մանաւանդ միտք կամ գործ նորա). ... *Այս առաջին… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՈՀԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0958 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 12c, 13c գ. ԽՈՀԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ φρόνησις, φρήν, φρένες prudentia, sapientia, ingenium, mens. որ եւ ԽՈՀԵՄՈՒԹԻՒՆ, եւ ԻՄԱՍՏՈՒԹԻՒՆ. Նախահայեաց առաքինութիւն ուղղիչ մտաց իբրու… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՈՀԵՄԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0959 Chronological Sequence: Unknown date գ. Խոհեմութիւն. խոհականութիւն. *Խաղաղութիւն առ միմեանս, եւ խոհեմականութեան սիրելութիւնʼʼ. յն. մի բառ, խոհեմասիրութիւն. φιλοφροσύνη. Պղատ. օրին. ՟Ա … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՈՀԵՄԱՆԱՄ — (ացայ.) NBH 1 0959 Chronological Sequence: Unknown date, 12c, 13c չ. Խոհեմութիւն յանձին բերել. խոհեմ եւ ուշիմ լինել. իմաստնանալ. զգօնանալ. զգաստանալ. *Խոհական իմաստնութեամբ խոհեմացեալ անճառապէս. Շար.: *Բանն խոհեմանայ աստուածաշունչ գրովք. Լմբ. ժղ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՈՀԵՄՏՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0959 Chronological Sequence: Unknown date, 10c գ. Իբր Խոհեմամտութիւն. խոհեմութիւն մտաց. խոհականութիւն. *Զհանճարեղութեանն խոհեմտութիւն. Արծր.: *Խոհեմտութեամբ հաւանեցուցանէր զմիտս աստուածամարտիցն. ՃՃ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՆՃԱՐ — (ոյ, ոց, կամ ի, ից.) NBH 2 0045 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c, 14c գ. σύνθεσις, φρόνησις, ἑπιστήμη , αἵσθησις, ψῆφος intelligentia, vel sapientia, scientia νοῦς mens. (Ըստ Լմբ. առակ. ՟Ա. 7. եւ ՟Ը. 14. *Ստուգաբանի՝… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԱԿԱՐԴԱԿ — (ի, աց.) NBH 2 0193 Chronological Sequence: 6c, 11c ա.գ. ἑπίπεδος, ον aequalis, planus, um; superficies. Որոյ վերին երեսն է արդակ. դիւր. հարթ. ողորկ. եւ Մակերեւոյթ. երես մարմնոց հարթ եւ հաւասար. կոկ, շիփշիտակ. ... *Մակարդակին մասնկունքն առ մի իմն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՈՒՇԻՄՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0553 Chronological Sequence: 15c գ. Ուշիմն գոլ. իմաստութիւն. հանճար. խոհեմութիւն. *Զուշիմութիւն ըզգաստական, զհամեստութիւնըն մաքրական. Կրպտ. ոտ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
