ԲԱՂԲԱՆՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 427 Chronological Sequence: 11c Տ. ՀԱՒԱՔԱԲԱՆՈՒԹԻՒՆ. *Անբախոհական բաղբանութիւն. Մագ. ՟Ծ՟Թ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱՂՀԱՒԱՔՈՒՄՆ — (քման.) NBH 1 429 Chronological Sequence: 6c գ. συλλογισμός (ի λόγος եւ συλλέγω ) syllogismus, συλλογή collectio Համահաւաքումն բանից. իբր Հաւաքաբանութիւն եւ համաբարդութիւն. *Աստուստ եւ անուն հաւաքաբանութեան գտաւ, որ նշանակէ բաղհաւաքումն: Նոյնպէս… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱՑԱՑՈՒՑԱՆԵՄ — ( ) NBH 1 474 Chronological Sequence: 6c ԲԱՑԱՑՈՒՑԱՆԵԼ. Տ. ԱՊԱՑՈՒՑԱՆԵԼ. ἁποδείκνυμι demonstro *Ուստի՞ ասէք, եթէ ոչ է հաւաքաբանութիւն. բացացուցանելո՞վ, եթէ՝ ոչ բացացուցանելով. Անյաղթ վերլծ. Արիստ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵԶԱՐԱԾ — (ի. ից.) NBH 1 0646 Chronological Sequence: 6c գ. ԵԶԱՐԱԾ կամ ԵԶԱՌԱԾ. ἑνθύμημα enthymema Ձեռնարկ համառօտ, որ եւ ՀՆԱՐ, եւ ՀԱՆՃԱՐ, եւ ԱՆԱՒԱՐՏ ՀԱՒԱՔԱԲԱՆՈՒԹԻՒՆ. *Վասն հակադարձմանց, եւ եզարածիցն: Եզառածն միում հետեւի. բայց պիտային եզարածիցն ճարտասանքն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՈՀԸՆՏԻՐ — ( ) NBH 1 0960 Chronological Sequence: Unknown date ա. Եղեալն ընտրութեամբ խոհականութեան. ուստի՝Խոհընտիր միտք, կամ դէմքʼʼ. է Հաւաքաբանութիւն կամ տրամախոհութիւն. συλλογισμός Կիւրղ. գանձ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՒԱՔԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 2 0078 Chronological Sequence: 6c ա. Ըստ քերականաց. Տ. ԲԱԳՁԱՁԱԿԱՆ: Իսկ ըստ իմաստասիրաց է Հաւաքաբանական, եւ հաւաքաբանութիւն. *Հաւաքականաց յիրողութեանց: Ըստ հաւաքականին միայն, եւ կամ ըստ բոլորին: Ստոյիկեանքն ասէին մասն գոլ հաւաքականն՝… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՒԱՔԱԿՑՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0078 Chronological Sequence: 6c գ. Իբր Հաւաքաբանութիւն. (իւթապէս թարգմանելով զյն. սիլլօղիսմօ՛ս ). *Հաւաքակցութիւն, այսինքն բաղհաւաքումն, սակս բազում ինչ միանգամայն հաւաքաբանելոյ. Անյաղթ վերլծ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՒԱՔՈՒՄՆ — (քման.) NBH 2 0078 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 6c, 8c, 10c, 12c, 13c գ. Հաւաքելն, իլն. գումարումն. ամփոփումն. *Հաւաքումն գետոց, կամ հնձոց: Ի միասին կամ առ միմեանս հաւաքումն: Հաւաքումն ժողովոյ, կամ նշխարաց ʼի հանգստարանսն. Խոր.: Նար … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԵՏԵՒԱԲԱՆՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0090 Chronological Sequence: Unknown date, 6c գ. συλλογισμός syllogismus. Հետեւութիւն բանի կամ բանից. ըստ յն. հաւաքաբանութիւն. *Ոչ է կարողութիւն հիւսել զհետեւաբանութիւն, եթէ ոչ նախ ուսանիմք, զի՛նչ է հետեւաբանութիւն, եւ ուստի՛ եղանի.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՁԵՌՆԱՐԿՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0153 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c գ. ἑπιχείρησις, μεταχείρησις apprehensio, adgressio, tractatio եւն. Ձեռնարկելն, եւ գործն բուռն հարեալ. ձեռներիցութիւն. ջան. հնարք. ձեռնտուութիւն. *Ձեռնարկութիւն սատանայի,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
