ՀԻՒՂԵԱՅ

(եաց.) NBH 2-0101 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 10c, 13c գ. ՀԻՒՂԷ կամ ՀԻՒԼԷ եւ հիւղ կամ հիւղեայ. Բառ յն. ի՛լի կամ իւլէ. ὔλη materia, hyle. յորմէ եւ sylva. Նիւթ. հիւթ. տարր. մանրամաղ փոշի. շամանդաղ. ... *Աստուած արար զաշխարհս՝ ոչ ʼի հիւլէէ, այլ բանիւ յոչէից գոյացոյց. Նախ. ծն.: *Այս բանք ասէ զհիւղէ յայտ առնեն. Վեցօր. ՟Բ: *Պարուրելով եզերք ծովուն զհիւղէն. Փիլ. ի յովն.: *Զոր հիւղն կոչեն, որ թարգմանի նիւթ. միթէ եւ զինքն ընդ հիւղին ʼի զա՞րդս ածէր: Զհիւղեայն ասեն: Հարցցուք զհիւղեայն: Զհիւղեայն խնդիր թողեալ: Զհիւղեայն աստուածացուցանել. եւ այլն. Եզնիկ.: *Զնոյն զհիւղայն, այսինքն զնիւթն: Ի չքաւոր բնութիւնն հիւղեայ: Վասն ճառից հիւղեայ. Վեցօր. ՟Բ: Ըստ նմանութեան մանրամաղ փոշոյն հիւղէի. Ագաթ.: *Քան զհիւղ երկրի հողմահոս փոշւոյ. Նար. ՟Խ՟Է: *Ի հիւղէ ʼի մանրամաղ փոշոյ. Վրդն. ծն.: Մերթ որպէս յն. ի՛լիօս. ἤλιος այսինքն Արեգակն. *Ի պայծառանալ ջերմութեան հիւղէի՝ զնորին զլոսն նսեմացոյց. Ածաբ. խչ.: