ԱԾԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 1 0020 Chronological Sequence: 11c, 13c ա. Եղական. զգալի. ոչ միայն լինելութեամբ՝ այլ եւ ծննդեամբ ʼի լոյս ածեալ. մարմնաւոր. հողեղէն. փոփոխական. *Ի նմանէ են յառաջացեալք ածականքս, եւ միեղինացն դասք. Մագ. ՟Ե: ԱԾԱԿԱՆ՝ ըստ քերականաց յետին… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱԶՄԱՅԱՏՈՒԿ — ( ) NBH 1 412 Chronological Sequence: 11c ա. Է մակադրական անուն հին երաժշտի առ հելլենացիս. ըստ յն. Πολυΐδιος Πορφυρίφωνος զոր այսպէս նկարագրէ Մագիստրոս ն մեր ʼի ԹՂԹ. ՟Լ՟Զ. *Պորփիւռիփոնոսն ʼի պելովպէ հանդիսացեալ, ընդ հաւս ʼի գարնանային յեղանակին… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵԶՆԱՃԱՇԱԿ — (ի, աց.) NBH 1 0647 Chronological Sequence: 6c ա. Ճաշակօղ զեզն. արջառակեր. եզան կամ կովու միս ուտօղ. իբր մակադրական հեղոսի որդւոյ հերակլեայ, եւ որպէս թարգմանութիւն ձայնիս բիւթանիա. *Բիւթենէա, որ թարգմանի եզնաճաշակ. եւ այլն. Նոննոս … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԶՈՒԱՐԱԿԱԳԼՈՒԽ — ( ) NBH 1 0742 Chronological Sequence: 10c, 11c, 12c ա. ԶՈՒԱՐԱԿԱԳԼՈՒԽ. βουκέφαλος bucephalus, taurino captie praeditus որ եւ ՑԼԱԳԼՈՒԽ ասի. Մակադրական մեծի երիվարին Աղեքսանդրի, զի գլուխն ասի լինել մեծ՝ նման գլխոյ զուարակի կամ ցլու, արջառոյ, եզին.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԻՍԿ — I. ( ) NBH 1 0868 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 12c շ. δέ autem. այլ. բայց. սակայն. եւ. ուր. տէ. տա. ... *Կին մի մերձեցաւ ʼի դրոշակ հանդերձի նորա. իսկ յիսուս իբրեւ դարձաւ, եւ ետես, ասէ: իսկ յոհաննէս իբրեւ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՁԱՁԵՄ — (եցի.) NBH 2 0145 Chronological Sequence: 6c, 13c ն. λαμβάνω accipio. (որպէս թէ թաթիւ) Առնուլ. ձեռամբ հաւաքել, բագձաձել. *Մակադրական ձաձի՛ (յն. առեալ լինի) եռակի. Թր. քեր.: Իսկ Հին բռ. *Ձաձել, կամ ձանձել, ժողովելʼʼ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԱԿԱԴՐՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0191 Chronological Sequence: 8c, 12c գ. ἑπίθεσις, ἑπίθεμα եւն. Յաւելուած անուան, կամ իրի. յորջորջումն. *Թէպէտ եւ մանկունք են, ծերունեացն մակադրութեամբ (երիցունք) կոչին: Յայտնի նշանակելով մակադրութիւն անուանս, եւ այլն. Լմբ. պտրգ.: *Ի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԱԿԱՆՈՒՆ — (ուան, անց.) NBH 2 0192 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 8c, 13c գ. ἑπώνυμον, ἑπωνυμία cognomen, cognomentum. Վերադիր անուն երկրորդական. որ եւ մակադրական, կամ անուն մակակոչութեան. ... *Մականուն է, որ եւ երկանուն կոչի, որ հանդերձ այլով… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԱԿԱՆՈՒՆՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0192 Chronological Sequence: Unknown date, 8c, 11c գ. ἑπωνυμία, ἑπονομασία, ἑπίκλησις cognominatio, cognomentum, cognomen. Յորջորջումն մակադրական անուամբ. մակակոչութիւն. եւ Մականուն. կոչումն. *Զի՞նչ նշանակէ հրեշտակաց մականունութիւն:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԱԿԴԻՐ — ( ) NBH 2 0194 Chronological Sequence: 6c ա. Նոյն ընդ Մակադրական. ἑπίθετον adjectivum. որ առ մեօք Ածականի ասի՝ (հակադրեալ գոյականի.) ըստ յն. վերադիր. եւ ըստ լտ. յաւելուածոյ. *Ենթանկեալ ընդ անուամբ եւ այսք, որք եւ սոքա տեսակք կոչին. իսկ, առասական … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)