ՄԹԵՐ

(ի, ից.) NBH 2-0260 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 9c գ. Որպէս Մթար. ռմկ. մութեր, մութ ու աղտոտ՝ պղտոր բաներ. կամ աղտ մթերեալ. *Զամենայն աշխարհական հոյլս մթերից պղտորութեան մաքրիցէ ʼի սրտէ: Եթէ ոչ նախ զբիժ եւ զմթեր աչացն մաքրիցեն, ոչ կարեն զճառագայթս արեգականն նկատել. Ճ. ՟Գ.: *Սրբի ʼի մթերից մեղացն: Հալէ զմթերս աղտեղութեան. Յճխ. ՟Թ: *Մթերք հոգոց եւ աղջամուղջք տրտմութեան դիզեալ ʼի վերայ իմ կուտին. Մանդ. ՟Ժ: գ. ՄԹԵՐ. գ. (որպէս արմատ Մթերելոյ.) ἁποθήκη repositorium, reconditorium περισσεύων abundantia χρεία usus, utilitas λῆμμα sumtio, lucrum. Ամբարք իրաց հաւաքելո, որպէս մթին սենեակ. համբարանոց. շտեմարան. եւ Իրք համբարեալք. կոյտ եւ պահեստ ո՛ր եւ է իրաց. *Շտեմարանացն, եւ մթերից սրբութեանցն: Ի մթերից ընչից: Ի մթերից իւրեանց արկին յընծայսն աստուծոյ: Զամենայն մթեր՝ զոր նոքա ոչ կարէին լնուլ, յարքունուստ լիցի: Բազում մթերս ʼի վերայ դնէին: Հասցեն ʼի մթերս մեղաց իւրեանց. ՟Ա. Մնաց. ՟Ի՟Ը. 12: Ղկ. ՟Ժ՟Բ. 15: ՟Ի՟Ա. 4: ՟Ա. Մակ. ՟Ժ. 41: ՟Բ. Մնաց. ՟Ի՟Դ. 26: Իմ. ՟Դ. 20: *Մթերս ոսկւոյ եւ արծաթոյ եւ քարանց պատուականաց, եւ զգեստուց բազմացոյց. Խոր. ՟Ա. 29: *Նաւաստին եթէ ոչ զգործւեացն եւ զմեքենայիցն ունիցի մթերս, խորասոյզ եղեալ կորնչի. Պիտ.: *Ուռուցեալ հերձար ընդ մէջ, եւ հեղաւ յերկիր մթերք որովայնի քո: Յաւարի եհար զամենայն մթերս սատանայի. Զքր. կթ.: *Որովայն պարպատեալ՝ ոչ ասէ շատ ʼի մթերս իւր. Վրք. հց. ՟Ե: *Որ ինչ ձեր յայտնի մթերն է, լցցէ զնոցա զանցաւոր պակասութիւնն, եւ նոցա մթերն՝ որ առանց անցանելոյ է, զցցէ զծածուկ պակասութիւնդ ձեր. Եփր. ՟բ. կոր.: *Բազում աւուրցն մթերից. Ոսկ. մ. ՟Ա. 5: մ. ՄԹԵՐ ԱՌ ՄԹԵՐ. իբր մ. Կոյտս կոյտս. շեղջս շեղջս. դէզ առ դէզ. *Յորժամ յաճախեալ բազմասցի մեղրն խաւ խաւ, եւ մթեր առ մթեր ժողովեալ կուտիցէ. Վեցօր. ՟Ը: