ՄԻԱԳՈՒՆԴ — ( ) NBH 2 0263 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 11c, 12c ա.մ. συνεστραμμένοι, πανεθνεί եւն. Համագունդ. համախումբ. միահամուռ. ամենեքին առ հասարակ. միաբան. *Միագունդ գնալ, կամ անցանել, խաղալ, դիմել, երթալ, ժողովիլ. ՟Ա. Մակ.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՂԻՒՍԱԿ — (ի, աց.) NBH 1 0040 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 13c, 15c գ. πλινθίς laterculus Աղիւս փոքր. ... եւ աղիւսաձեւ խորշք կամ շարք գրուածոց, եւ թուոց եւ այլն. *Գտանէ զգրեալ անուանսն ʼի խեցեղէն աղիւսակի. Երզն. քեր.: Տօմար.:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՄԵՆԱՀԱՄՈՒՌ — ( ) NBH 1 0062 Chronological Sequence: 6c ա. Ամենայնն միահամուռ. հանուր. համօրէն. բոլոր միանգամայն. բովանդակ. *Պէտք լինին մի ըստ միոջէ նաւապետացն առ ʼի խնամ, եւ առ յամենահամուռ նաւատորմին զարդու. Փիլ. ել. ՟Բ. 44 … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՄԵՆԱՅՆ — (ի, իւ. ամենայնք, այնց կամ այնից, նիւք.) NBH 1 0064 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c ա. Ամէն. համայն. համօրէն. համակ. հանուր. բնաւ. ամէն. ... (որպէս եւ լտ. օ՛մնիս, օ՛մնէ.) πᾶς omnis, σύμπας… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՅՆՊԻՍԱԲԱՐ — ( ) NBH 1 0092 Chronological Sequence: 6c, 8c Նոյն ընդ վ. (=ԱՅՆՊԷՍ) *Այնպիսաբար յամենեցունցն առաքելով պարաւորութիւն: Այնպիսաբար միահամուռ երաժշտական ձայնիւք երգէին. Պիտ.: *Զայնպիսաբար երեւեալն աշխարհի. Յհ. իմ. պաւլ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆՓՈԽԱԳՈՐԾՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0252 Chronological Sequence: Unknown date գ. Իբր Անփոփոխութիւն. *Նա ինքն եւ զառաջինսն էութիւնս միահամուռ ունի եւ պահէ առ անփոփոխութիւն եւ անփոխագործութիւն. Մաքս. ի դիոն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՒԱՐՏԻՄ — ( ) NBH 1 0392 Chronological Sequence: 6c, 8c որպէս Ի կատարելութիւն հասանել. ʼի ծայր բարձրութեան գտանիլ. ծայրանալ. գերազանցել. *Ի գեղեցկութիւն հասակի աւարտել. Խոր. ՟Ա. 28: *(Երկինք) աւարտեալ ʼի բարձրագոյնսն. Արիստ. աշխ.: *Գտաւ առաքինութեանցն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱՑԱԲԱՐՁՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 470 Chronological Sequence: Unknown date, 7c գ. ԲԱՑԱԲԱՐՁՈՒԹԻՒՆ ԲԱՑԱԲԱՐՁՈՒՄՆ. Ի բաց բարձումն (իրօք կամ մտօք). *Ի բառնալ թուոցն բացաբարձութեան յեղանակելով իսկ միահամուռ բացաբարձական թուոցն. Շիր.: *Դիր գոլ գերագոյականն էի զեղականացն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱՑԱԲԱՐՁՈՒՄՆ — ( ) NBH 1 470 Chronological Sequence: Unknown date, 7c գ. ԲԱՑԱԲԱՐՁՈՒԹԻՒՆ ԲԱՑԱԲԱՐՁՈՒՄՆ. Ի բաց բարձումն (իրօք կամ մտօք). *Ի բառնալ թուոցն բացաբարձութեան յեղանակելով իսկ միահամուռ բացաբարձական թուոցն. Շիր.: *Դիր գոլ գերագոյականն էի զեղականացն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳԵՐԱԳՈՅԱՊԷՍ — ( ) NBH 1 0542 Chronological Sequence: 8c, 12c, 13c մ. ὐπερουσίως superessemtialiter Որպէս գերագոյ. գերօրինակ իսկութեամբ. անճառ եւ գերաբնական օրինակաւ. *Ամենեցունց գերագոյապէս անբաւութեամբ միահամուռ ըմբռնօղ: Քան զամենայն գերագոյապէս արտաքս… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)