ԱՐԱԳԱՌՈՒ — (ուի, աց.) NBH 1 0337 Chronological Sequence: 6c ա. Արագ առօղ ʼի միտս. քաջ մտառու. սրնամիտ. *Արագառուացն ստէպ ստէպ ընձեռելով զհանգամանս ուսումնասիրութեանն. Պիտ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԻՄԱՆՈՂ — ( ) NBH 1 0846 Chronological Sequence: Unknown date, 8c, 9c, 12c ա. Որպէս իմացօղ. իմացական. մտառու. *Ոգի առեր իմանող, որով զաստուած իմանաս: Ողջախոհաբար իմանող. Բրս. հայեաց.: *Ոչ միայն չյանդիմանեցաւ իբրեւ զխոտորնակս իմանօղ, այլ եւ զվարձ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄՏԱՌ — ( ) NBH 2 0306 Chronological Sequence: 10c ա. Իմա՛ կամ ընթերցի՛ր Մտառու. *Եւ այս առ այժմ բաւականասցի մտառ ուսումնական անձանց. Արծր. ՟Դ. 11: (ուր զօրութեամբ գոգցես կրկնի վանկդ՝ ու:) … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄՏԱՌԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 2 0306 Chronological Sequence: Unknown date, 12c, 13c ա.մ. Որպէս Մտառու, եւ որ ինչ հայի ʼի մտառութիւն. եւ Ի միտ առնլով. *Եւ այս առ ներհունսն եւ առ մտառականսն. Տօնակ.: *Առ յիմաստս մտառական տեսութեանց զարթուցանէր. Սկեւռ. ի լմբ.: *Սովաւ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄՏԱՎԱՐԺ — (ի, ից.) NBH 2 0306 Chronological Sequence: Early classical, 10c, 13c ա. διανόουν, εὑφυής studiosus, ingeniosus, bona indole praeditus. Վարժ մտօք. աջողամիտ. մտառու. ուշեղ. ուշիմ. ուսումնասէր. մտացի. *Մանկունս մտավարժս հանճարով. Դան. ՟Ա. 4:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՔԱՋԱՌՈՒ — ( ) NBH 2 0988 Chronological Sequence: 6c ա. εὑλαβής qui bene res capessit. Քաջ մտառու. ուշեղ. սրամիտ. *Զմէ՞ ʼի քաջ մտառուացն ... հի՞մ ʼի քաջ առուացն՝ զնոյնս եւ ʼի վատառուացն պահանջես հազարս. Պիտ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)