ԱՇԽԱՐՀԱԴԱՏ — ( ) NBH 1 0261 Chronological Sequence: 13c ա. Յամենայն աշխարհէ դատեալ, դատելի, կամ դատապարտելի. *Աշխարհադատ չարալլուկ բազմամեղ եղկելիս. Բենիկ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԱՌՆԱԿՈՌՈՉ — ( ) NBH 1 0596 Chronological Sequence: 5c, 12c ա. ԴԱՌՆԱԿՈՌՈՉ ԴԱՌՆԱԿՈՐՈՉ. Իբր դառնակառաչ. դառնապէս գոչօղ, կաղկանձօղ. *Որոյ դառնակորոչ չարալլուկ հեծմամբ վճարեալ զոգին. Փարպ.: *Դառնակոռոչ ձայնիւ եհան զդառնացեալ ոգին. Գր. երէց … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԱՌՆԱԿՈՐՈՉ — ( ) NBH 1 0596 Chronological Sequence: 5c, 12c ա. ԴԱՌՆԱԿՈՌՈՉ ԴԱՌՆԱԿՈՐՈՉ. Իբր դառնակառաչ. դառնապէս գոչօղ, կաղկանձօղ. *Որոյ դառնակորոչ չարալլուկ հեծմամբ վճարեալ զոգին. Փարպ.: *Դառնակոռոչ ձայնիւ եհան զդառնացեալ ոգին. Գր. երէց … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԶԱՐԿՈՒՑԱՆԵՄ — (կուցի, կուցեալ.) NBH 1 0720 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 8c, 10c ն. Զարկանել. ուժգին հարկանել. բախել. զընկենուլ. զգետնուլ. լլկել. ... *Որ կարաց բարբառովն միայն զունելիսն զարկուցանել զգետնի: Յորժամ հասանէ դեւն ʼի մոլին, զգետնի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԱՏԱՂԱՆՔ — (նաց.) NBH 1 1060 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 13c գ. Կատաղութիւն. մոլեգնութիւն. *ազգի ազգի կատաղանօք (հալածչացն) վասն խաղաղութեան աշխարհի մեռան. Գէ. ես.: *Ի չարալլուկ կատաղանաց գուսանաց. Մանդ. ՟Ժ՟Է. որ ʼի նոր ձ. եւ Ճ. ՟Դ. կատականաց … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԵՂԵՄ — (եցի.) NBH 1 1081 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 7c, 12c ն. Որպէս թէ Կեղով տանջել, կամ կեղեքել, եւ նեղել յոյժ. լլկել. եւ իբրու խեղդել եւ քաղել զոգին. չարչրկել. ... որպէս ἐλκόω ulcero, exulcero. *Նոքա ʼի մնոյն կեղեալք, եւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԵԾՈՒՄՆ — (ման.) NBH 2 0082 Chronological Sequence: Unknown date, 10c գ. Հեծելն. հեծութիւն. *Չարալլուկ հեծմամբ: Հեծումն եւ վաստակ ցաւոց: Զհեծումն տալ եւ առնուլ յոգւոց ելանելոյ. Մեսր. երէց.: ՀԵԾՈՒՄՆ. Հեծանելն. հեծնուլն. հեծելութիւն. *Որք ʼի հեծման ձիոց… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԱՀԿԱՆԱՑՈՒ — (ուի, ուաց.) NBH 2 0198 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 12c ա. θνητός mortalis. Որպէս թէ մահական կամ մահացու (ըստ ՟Բ նշ). Ներքոյ անկեալ մահու. որ ունի մեռանիլ. մարդ՝ որ է տակաւին յաստի կեանս. ... *Եմ եմ եւ ես մարդ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՉԱՆԱՐԴԱԳՈՒՐԴ — (դւոյ կամ դոյ.) NBH 2 0562 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 10c, 13c ա. ՉԱՆԱՐԴԱԳՈՒՐԴ եւ ՉԱՆԱՐԴԻ, կամ ՉԱՆՈՐԴԻ. Բառ անյայտ. որպէս Վատթար. անյագ ի չարիս. կամ Սինլքոր. չնչին. անարժան, եւ այլն. ... *Չանարդագուրդ նանրալեզու հայհոյիչք առն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՉԱՐԱԳԱՆԻՄ — (նեալ.) NBH 2 0564 Chronological Sequence: Early classical, 11c ձ. Չարաչար գան ըմպել. հարուածիլ. վշտագնիլ. *Ցամաքեցան իբրեւ խաշինք, եւ չարագանեցան. զի ոչ գոյր բժշկութիւն. (ա՛յլ ձ. չարագնեցան. որպէս եւ յն. κακόομαι , է չարիս կրել.) Զաք. ՟Ժ. 2:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
