- ՊՂԾԵՄ
- (եցի.) NBH 2-0654 Chronological Sequence: Early classical, 5c ն. βεβηλόω polluo, profano ἁλισγέω contamino եւն. Պիծ առնել. անպատիւ եւ անսուրբ առնել զսրբեալն աստուծոյ. աղտեղել. ... *Պահեսջիք զշաբաթս, զի սրբութիւն է այն տեարն եւ ձեզ. պղծեսցէ զնա. մահու մեռցի: Զձեռին գործին քո մերձեցուցեր ʼի նա, եւ պղծեալ է : Մի պղծեսցես զանուն իմ սուրբ: զսրբութիւն տեարն պղծեաց: Մատուցանեք ʼի սեղան իմ հաց պղծութեան. եւ ասէք. ի՞ր պղծեցաք զնա: Ամենայն անօթք նոցա պղծեալ էին: մինչեւ հեթանոսս եւս եմոյծ ʼի տաճարն եւ պղծեաց զսուրբ տեղիսն: Որ եւ զտաճարն իսկ կամեցաւ պղծել. եւ այլն: ՊՂԾԵԼ. βδελύσσομαι abominor. Ընդ պիղծս գրել. պիղծ համարել. գարշելի առնել. գարշելի եւ գարշեցուցանել. *պղծելով պղծեսցես զնոսա. զի նզովեալ է: Արած բորոտութեան է. եւ տեսցէ քահանայն, եւ պղծեսցէ զնա. Օր. ՟Է. 26: Ղեւտ. ՟Ժ՟Գ. 3: *գիրք ʼի մեռելոտի մերձենալ՝ պղծեն (այսինքն պղծեալ համարին). Կիւրղ. ղեւտ.: *Ապականեցան եւ պղծեցան յանօրէնութեան իւրեանց. Սղմ. ՟Ժ՟Գ. 1: *Ինքն զիւր ուխտս պղծէ. Առակ. ՟Ի՟Ը. 9: *Պղծել զանձինս նացա յամենայն պղծութիւնս անօրէնութեան. ՟Ա. Մակ. ՟Ա. 51: *Իբրեւ ապստամբ յօրինացն՝ պղծեալ գարշեցեալ. ՟Բ. Մակ. ՟Է. 8: *Անարգեաց ... եւ պղծեաց զնոսա բանիւք հպարտութեամբ. ՟Ա. Մակ. ՟Է. 34: ՊՂԾԵԼ, μιαίνω, ἑκμιαίνω polluo, inquino, contamino. Ապականել (զկոյս). *Մի պղծիցես զդուստր քո՝ պոռնկեցուցանելով զնա: Պղծեաց որդի եմովրայ զգինա. եւ այլն: ՊՂԾԵԼ. μολύνω inquino, polluo. մալակոնել. Շաղաքել. թաթաւել. աղտեղել. ... *Ձեռք ձեր պղծեալ են արեամբ: Ամենայն անօթք նոցա պղծեալ էին. Ես. ՟Ծ՟Թ. 3: ՟Կ՟Է. 4: ՊՂԾԵԼ. որպէս յն. κοινόω . յորմէ լտ. inquino. եւ թ. քէնլֆ. իբրու Հասարակ եւ խառնակ կամ պիղծ ինչ առգնել. որ ʼի լտ. հասարակօրէն թարգմանի՝ communico. որպէս թէ հասարակ կացուցանել. *ո՛չ որ ինչ մտանէ ընդ բերան՝ պղծէ զմարդ, այլ որ ինչ ելանէ ʼի բերանոյ՝ այն պղծէ զմարդ: Անլուալ ձեռօք ուտել ոչ պղծէ զմարդ: Զոր աստուած սրբեաց՝ դու մի պղծեր: Զպղծեալսն սրբէր առ ʼի մարմնոյ սրբութենէ. եւ այլն:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.