հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.
ՍԱԿՐ 2 — ( ) NBH 2 0687 Chronological Sequence: Unknown date գ. Որպէս լտ. sacer, sacrum. Նոյն ընդ Սակեր. այսինքն սրբազանեալ վճիռ կամ գիր արքայադրոշմ. ... *Պավաւորք ոք տպաւորելով զբանսն ʼի քարտիսի. որ իտալացւոց բարբառովն սակր ասի: Յորժամ ոք զթագաւորական… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՏԱՊԱՐ — (ի, աց.) NBH 2 0846 Chronological Sequence: Early classical, 10c, 12c, 14c գ. ἁξίνη (լծ. կացին.) securis (լծ. սակր.) պ. դէպէր, թէվէր. Փայտատ, երկաթ փայտահատ մեղեխաւոր. կացին. ... *Ա՛ռ աբիմելէք տապար ʼի ձեռն իւր, եւ կոտորեաց բեռն մի փայտի: Տապար… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԱԼԱՊՐ — ( ) NBH 1 0591 Chronological Sequence: 6c, 13c գ. Ըստ Հին բռ. Տապար. (լծ. լտ. տօլապրա). ddolabra յն. ἁξίνη լծ. հյ. կացին: Տապար պատերազմական, թ. տէպէր. կամ Միասայրի սուսեր, սակր, դանակ մեծ. *Փաղանուն, խադ, դալապր, մարտացու, վաղակաւոր, սուսեր,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԱԿՈՒ — (ուի, ուաց.) NBH 1 0592 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c գ. որ եւ Դակուր. (լծ. պ. տէհրէ.) Գործի հիւսանց եւ մշակաց տապարաձեւ. ... Տե՛ս եւ զբառսդ ԴԱԼԱՊՐ, ՍԱԿՐ, ՈՒՐԱԳ. *Զգերանդի եւ զմանկաղ, եւ զդակու եւ զուրագ. Ոսկ. մ. ՟Բ.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԱՑԻՆ — (ցնոյ, ով կամ ցնի, նաւ.) NBH 1 1078 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c, 13c, 14c գ. (լծ. յն. աքսինի). (ա՛յլ է եւ Աքցան). ἁξίνη securis. Փայտատ. տապար. (լտ. սեգու՛րիս, որ եւ հյ. ՍԱԿՐ.) ... *Խոփոյ եւ կացնոյ եւ մանգաղի.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՃԻԿՌ — (ճկռոյ.) NBH 2 0180 Chronological Sequence: 12c գ. Սակր, կամ ազգ ինչ սուսերի. *Հարաւ ʼի վերայ ամիրային, եւ ճկռովն հարկանէր զուսովն: Ապլղարիպն պողովատիկ ճկռովն հարկանէր զերկաթի դուռն քաղաքին, եւ պատառեալ զերկաթն՝ եւ այլ դեհն անցուցանէր. Ուռհ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄՈՒՐՃ — (մրճոյ, ոյ, ոց, ովք կամ օք.) NBH 2 0301 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 10c, 12c գ. πέληξ, πέλεκυς securis, bipennis λαξευτήριον ascia, instrumentum ad incidendum σφύρος malleus. Գործի երկաթի՝ հատիչ, փշրիչ, ջախիչ, տաշիչ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆԱՃԱԿ — ( ) NBH 2 0403 Chronological Sequence: 12c գ. Բառ այլազգ. նաճագ, նաճուխ. որ եւ ՃԻԿՌ, կամ ՃԿԻՌ. Սակր կամ տապար պատերազմական. *Պողովատ նաճակովն հականէր զերկաթի դուռն քաղաքին, եւ պատառեալ զերկաթն՝ յայն գեհն անցուցանէր. Ուռհ. ՟Խ՟Ը. (ուր գրեալ էր՝… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՈՒՐԱԳ — (ի, աց.) NBH 2 0558 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 12c գ. σκέπαρνον ascia, securis. իտ. scure, mannaia. (իբր ազգ Ուռան, կամ ուռան ագի՝ որպէս սրեալ եւ հատու կողմն.) Փոքր տապար կամ սակր հիւսանց. ... ըստ ոմանց եւ քերիչ, քերանք. ռէնտէ.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՍԱԿԵՐ — (երք, րաց, րօք.) NBH 2 0686 Chronological Sequence: Early classical գ. Որպէս հյ. Սակք, պայմանք, սահմանք, վճիռք, հրովարտակ կամ ստորագրութիւն արքունի. եւ կամ մանաւանդ որպէս լտ. սաչեր. յորմէ Սակր. sacer, cra, crum. Իբր սրբազան կամ արքունի վճիռ եւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
