ԱԿՆԱԾՈՒ — (ի, աց.) NBH 1 0025 Chronological Sequence: 6c, 12c ա.գ. ἕφορος, ἑπίτροπος inspector, moderator, procurator Ակնածօղ՝ տեսչութեամբ եւ խնամարկութեամբ. տեսուչ. ոստիկան. խնամածու. յանձանձիչ. պարետ. վերակացու. ... *Աստուած՝ որ ամենայն նեղելոցն է… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՂԵՂՆԱՒՈՐՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0037 Chronological Sequence: Early classical, 6c գ. Հմտութիւն քաջ արհեստի աղեղնաւորութեան. հրահանգք ճարտար նետաձգութեան. ...: Յայս անուն կոչեցաւ եւ ողբն Դաւթի ʼի վերայ Սաւուղայ եւ Յովնաթանու քաջ աղեղնաւորաց. *Եւ ասաց Դաւիթ ուսուցանել… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՄԵՆԱԳԷՏ — (գիտի.) NBH 1 0059 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 8c, 10c, 12c ա. ἑπόπτης, πάντα προειδώς inspector, omnia praevidens եւն. Ամենայնի գիտակ, ճանաչօղ, տեսօղ. ամենատես՝ սեպհական Աստուծոյ. ամմէն բանի գիտցօղ՝ տեղեակ. ...… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՅՑԵԼՈՒ — (ի, աց.) NBH 1 0100 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c գ. Որ յայց ելանէ. այցելօղ. այցօղ. ἑπίσκοπος, ἑπόπτος inspector որպէս տեսուչ. վերատեսուչ. դիտօղ. վերակացու. ոստիկան. վրակեցու. ... *Եւ այս ստացուած ընչից նորա… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԻՏԱՊԵՏ — (ի, աց.) NBH 1 0626 Chronological Sequence: 10c, 13c ա. Պետ դիտաց. նախկին տեսուչ որպէս աստուած, եւ Փոխանորդ աստուծոյ՝ քահանայապետ, արքեպիսկոպոս, վերատեսուչ. առաջնորդ. նազըր. *Ընդ ամենիմաստ տեսչութիւն ահարկութեան դիտապետիդ երկնից. Բենիկ.: *Յարկ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵՂՋԵՐՈՒԱՀԱՐ — (ի, աց.) NBH 1 0657 Chronological Sequence: 6c ա. ἑλαφηβόλος, ἑλαφοκτόνος qui cervos jaculis figit, venator cervorum Հարկանօղ կամ որսօղ եղջերուաց. եղնիկ զարնօղ. *Յաղագս եղջերուահարացն՝ ովրիոն (հայկայ) եւ աքտիոնի: Զարտեմիս (որ եւ անահիտ) ասեն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵՊԻՍԿՈՊՈՍ — (ի, իւ, աւ. եպիսկոպոսունք, եպիսկոպոսք, սաց, եւ ից.) NBH 1 0660 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 12c գ. Բառ յն. էբի՛սգօբօս, ἑπίσκοπος episcopus այսինքն Վերատեսուչ. վերադիտօղ. դէտ. տեսուչ. այցելու. որպէս քահանայապետ,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԻՄԱՍՏԱՅԵՂՑ — ( ) NBH 1 0847 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 12c, 13c, 14c նոյն ընդ Իմաստազեղ Իմաստալից. Գրի ʼի յետնոց եւ ԻՄԱՍՏԱՅԵՂՁ, ԻՄԱՍՏԱՅԻՂՁ կամ ԻՄԱՍՏԱՅԵՂԾ. *զերկաքանչիւր դասս աշակերտելոցն յիմաստայեղց գիտութեաննվերադրիցեն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԼԾԱԿՑՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0889 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 10c, 12c, 13c, 14c գ. ζεῦγος jugum συζυγία conjugium, conjunctio. Ամոլակիցն լինել. ձգելն զնոյն լուծ. լուծք. զոյգք. *միաբանելն՝ իբրու երիվարաց ոմանց լծակցութիւնք ʼի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԱՐԿԱՄ — (ի, ից.) NBH 1 1071 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 12c, 14c ա. Կարի կամ, կամարեալ, ոլորեալ, կծկեալ. կորացեալ. եւ Յինքն կոյս ամփոփեալ. նմանութեամբ՝ Ժլատ. կծծի. ոլրած, կծկած, ծռած մեջքով .... այսինքն ծանրաշարժ. *Ունէր… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
