Ր

(-) NBH 2-0902 Chronological Sequence: Unknown date, 12c - Ր. Տառ բաղաձայն՝ կիսաձայն, նուազ քան Ռ. զի սկսանի տալ իւրեւ զձայն ինչ իբրեւ զայն, այլ մեղմ եւ անոյշ իբրու կէսն նորին. զի այն թաւ է, եւ սա լերկ կամ նուրբ, եւ նա՛յ. զի եւ ըստ Հին քերականի *Բաղկանայ ռայ յերկուց րէիցʼʼ: Յոյնք եւ լատինք ռայ եւեթ ունին, այլ ձեւով որպէս զմերս ր. ρ. r կոչեցեալ ռօ, ռէ կամ էռ. այն է ըստ եբր. ռօղ կամ րօս. եւ արաբ. պրս. րը, կամ րա: Ր. Լծորդ է ընդ մերս ռ, եւ ընդ այլոցն. զոր օրինակ ամառն, ամարայնի. ձմեռն, ձմերան. առնեմ. պրարի. յառնեմ, արի՛. արուեւիւն կամ արիութիւն, առաքինութիւն. որպէս եւ յայլս ռայիւ հնչեցեալն՝ գրի եւ հնչի ʼի մեզ ր. որպէս աբրահամ, րոբովամ, արամ, արարատ, բոսոր, դոմոր. եւ այլն: Ր. Լծորդ է երբեմն եւ ընդ լ. որ է թոթով. ր. կամ ղ. զոր օրինակ սրանալ, սլանալ. բելիար, ըստ այլոց պելիալ: Որպէս եւ ռմկ. անխտիր ասի. ըսեր եմ, տեսեր ես, գացեր է. կամ ասել եմ. տեսել ես, գացել է. (որ մերձ եւս է ʼի գրոց լեզուն, ասացեալ, տեսեալ, գնացեալ): Ր. Մտանէ եւ ʼի զարդու սակս որպէս թարմատար ընդ մէջ բառից ինչ. զոր օրինակ ասի՝ բաժանել, բարժանել. բաժին, եւ բարժին. տաժանիլ, եւ տարժանիլ. եւ այլն: Յայլ լեզուս յաճախեալ է ռ կամ ր որպէս ʼի մէջ բառից, նոյնպէս եւ ʼի սկզբան եւ ʼի վերջէ. այլ ʼի մեզ միշտ դնի ʼի մէջն, կամ ʼի վերջն. իսկ սկզբնաւորեալքն ր կամ ռ տառիւ են այլազգական բառք, թէ չիցեն կրճատեալք ʼի հայկական բառից. վասն որոյ ասէ Շ. այբուբ. *Րէն տառ չէ՛ բանի սկսուած, այլ ակամայ բռնազբօսած: Րէն րաբունաբար վարդապետէ, քեզ ըզբարիս ուսուցանէʼʼ: Ր. ՟ր. Իբր նշան համարողական է՝ Հինգ հազար: