- ՓԱՂԱՔՇԱԿԱՆ
- (ի, աց.) NBH 2-0926 Chronological Sequence: 6c, 7c, 10c, 11c, 12c, 13c ա. Որ ինչ հայի ʼի փաղաքշանս. գորովական. շողոքորթական. հրապուրիչ. շողոմարար. ողոքական. *Ոչ իբր փաղաքշական ինչ, կամ սուտակասպասս (բարբառի). Ոսկ. գծ.: *Փաղաքշական խորհրդովք ախտի: Պէսպէս պատրանս փաղաքշական բանից տայ նմա: Քանզի փաղաքշական է ազգ իգաց. Յհ. կթ.: Լմբ. սղ.: Վրդն. ծն.: ՓԱՂԱՔՇԱԿԱՆ. ὐποκοριστικός blandus, extenuatorius. Ըստ քերականաց՝ Նուազական մասնիկ յածանցական անուանս՝ ʼի նշանակ գորովանաց տղայոց առ ծնողաց առ զաւակս, որպէս՝ որդեակ, մանկիկ, գառնուկ եւ այլն. (յն. իբօգօրիդիգօ՛ս. ի գօ՛րի որ է աղջիկ, եւ բիբ, եւ պաճուճապատանք խաղալիկք աղայոց. ) ... *Տեսակք են ածանցացն, հայրանունական, փաղաքշական, եւ այլն: Փաղաքշական է, որ զնուազութիւն նախագաղափարին անբաղդատականի յայտնէ. ո՛րդոն, այրիկ, քարուկ, խոճկորակ, քաղակ. Թր. քեր.: *Փաղաքշականն է աղջկական (ըստ յն). եւ զի ոչ ասացաւ ʼի մերումս վասն պատկառանաց. վասն զի այնպիսեացն բնութիւն սովորեաց ըստ անկատարութեան տիոցն եւ զխօսն անկատար ասել. Մագ. քեր. եւ Երզն. քեր.: *Է եւ փաղաքշականն՝ մօր առ որդի գորովով գթոյ կոչումն, ձագիկ, գառնիկ, լուսիկ: Այլեւ զնուազութիւն գաղափարին առանց բաղդատելոյ եւ համեմատելոյ յայտնէ. ո՛րգոն, այրիկ, քարիկ, ծովիկ. զի ʼի բառիցն յայտ լինիցի նուազութիւն իրին. Մովս. քերթ. եւ այլն. առ Երզն.: *Մեծ իշխանն սիւնեաց Վասակ, որ ըստ փաղաքշականին իշխանիկ անուանիւր: Գրիգոր որդի նորին, որ փաղաքշական անուամբն սուփան անուանիւր. Յհ. կթ.:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.