- ԱՂ
- (ի, իւ.) NBH 1-0031 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c, 11c, 12c գ. ἅλας, ἄλς sal Նիւթ սպիտակ՝ ծովային եւ ցամաքային՝ դառնահամ, եւ համեմիչ, եւ պահպանիչ ʼի նեխութենէ. ... *Ամենայն պատարագ զոհից ձերոց աղիւ տեառն յաղեսցի: Ել յականս ջրոցն, եւ արկ անդ աղ: Ուտիցի՞ հաց առանց աղի: Դուք էք աղ երկրի: Բարւոք է աղ. եւ եթէ աղն անհամեսցի, ի՞ւ համեմեսցի: Իբրեւ աղիւ համեմեալ լիցի. եւ այլն: *Այլ եղեւ նա անհամելոց: Մասն է աղ՝ հրոյ, միանգամայն եւ ʼի ջուր մածեալ ... Ունի աղն բնութեամբ եւ զհրոյ ջերմութիւն. Եղիշ. ՟Ը. եւ Եղիշ. յես.: *Աղս տեսակաւ, այլ ոչ համեղութեամբ. Նար. ՟Լ՟Թ: *Աղ ʼի ջրոյ գոյանայ. իսկ եթէ մերձեսցի ʼի ջուր, հալի եւ կորնչի: Սատակիչ որդանցն է աղ, եւ մերժօղ ժահահոտութեան. Վրք. հց. ՟Բ. ՟Գ: *Աղն՝ մաքրութեան է օրինակ. Շ. թղթ.: Եւ ըստ որում սիրելի խաշանց՝ ասի. *Ձայնեալ կոչեաց յաղն երկնաւոր: Դիմեցին ʼի մահ իբրեւ խաշինք սուրբք յաղն երկնաւոր. ՃՃ.: Եղիշ. ՟Գ: *Այլ որպէս հօտ հովուապետին՝ յաղն երկնային գըրոհ տային. Շ. եդես.: ԱՂ ՈՒԽՏԻ. ՈՒԽՏ ԱՂԻ. Նշանակ հաստատուն բարեկամութեան եւ սեղանակցութեան. սէր անքակտելի. *Մի՛ պակասեցուցանէք զաղ ուխտին: Ուխտ աղի է առաջի տեառն: Ետ զթագաւորութիւնն Իսրայէլի Դաւթի եւ որդւոց նորա ուխտ աղի. Ղեւտ. ՟Բ. 13: Թուոց. ՟Ժ՟Զ. 19: ՟Բ. Մնաց. ՟Ժ՟Գ. 5: *Տէր ետ զթագաւորութիւնն Դաւթի եւ որդւոց նորա իբրեւ աղ ուխտի, այս ինքն ուխտիւն ճշմարիտ սիրոյ. Եփր. մն.: *Արար նմա հաւատարմութիւն յոյժ գրով, եւ կնքեալ աղիւ ըստ սովորութեանն իւրեանց երդումն: Ետ բերել ըստ օրինացն հաւատարիմ երդմանց թագաւորութեանն Պարսից՝ աղ կնքել վարազ նկարագիր մատանեաւ. Արծր. ՟Բ. 3: Բուզ. ՟Դ. 53: ԱՂ ԱՌՆՈՒԼ. ԱՂ ԵՒ ՀԱՑ ՈՒՏԵԼ. ԱՂ ԵՒ ՀԱՑ, ի. Սեղանակից լինել. հաղորդիլ սեղանոյ, հացակից լինել, որպէս նշանակ անքակտելի սիրոյ. ... *Աւազակք յորժամ ընդ միմեանս աղ առնուցուն, մոռանան զբարսն. Ոսկ. մ. ՟Բ. 7: *Իմ զի աղ եւ հաց կերեալ է յաշխարհին ձերում, գութ եւ սէր ունիմ առ աշխարհն. Եղիշ. ՟Ը: *Աղ եւ հաց սեղանոյ զաւազակս ʼի հաւանութիւն ածէ ընդդէմ թշնամեաց: Աւազակքն գիտեն պահել զդաշինս աղ եւ հացի: Աղի եւ հացի եւ սեղանոյ կցորդ եղաք. Ոսկ. եփես. ՟Ի: Ոսկ. մ. ՟Բ. 23: Ոսկ. յհ. ՟Ա. 13: Իսկ Եզեկ. ՟Խ՟Ե. 11. *Մի՛ սրբեսցին, այլ՝ յաղ մատնեսցինʼʼ. յն. յաղս. լտ. յաղի վայրս: ԱՂ (2-1042) Գտանի եւ յոքնականն՝ Աղք, աղոց. որպէս Համառութիւն, կամ Համեղութիւն. *Աղն քաջայարմար գոլով հաղորդութեան այնմիկ, որ առ բերանոյն զգայութիւն աղոց ըստ համեմատութեան օրինի (սիրելի եղեւ ʼի նուէր դից). Պղատ. տիմ.:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.