- ԲԱԿ
- (ի, ից, կամ աց.) NBH 1-424 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 8c, 11c, 13c գ. περιβολή ambitus, αὑλή, προσαύλιον atrium Ներքին շրջապատն տեղւոյ փակելոյ կամ պարսպելոյ որմով. վայրագաւիթ, գաւիթ. բակ. ... *Ի ներքս ʼի բակին՝ ʼի պարսպին եղեալք. Նիւս. կազմ.: *Յովանննէս էր ʼի դուռն բակին. Եփր. համաբ.: *Զինչ է կրկին այրն. երկու են գերեզմանք՝ այրք ընդ լերամբն, մին արտաքոյ, եւ միւսն ʼի ներքս. կամ երկու բակք, մի՝ որ փակիցէն, եւ միւսն՝ որ փակեալն լինի: Որք ʼի ներքս մտանեն ʼի մեհենիցն բակս, լոգանօք եւ շրջացանութեամբք մաքրին: Որք զքաղաքս կազմեն, ոչ երիս կամ չորս կազմել տունս համարին, այլ բազում թուով ըստ մեծութեանն բակին՝ բազմութիւն տանց աճեցուցանելով. Փիլ. լին. եւ Փիլ. նխ. ՟բ.: *Շինող ոք յընդարձակ բակի. Վրդն. ծն.: *Հեբրայեցի ʼի քաղաքս բակաց ասէ, զի եծրովթ՝ բակք են. (ʼի մերումս դնի ʼի քաղաքս հանդրուանաց.) Եփր. ել.: ԲԱԿ. ποίμνιον ovile Գաւիթ ոչխարաց. փարախ. աղըլ. *Բակ խաչին. Մծբ. ՟Է: *Ոչ է պարտ ոչխարաց կալ արտաքոյ բակի. Իսիւք.: *Իբրեւ զոչխարս արգելեալս ʼի բակի. Լաստ. ՟Ժ՟Ը: *Մտին ʼի բակ հոտից նորա. Վրք. հց. ՟Ժ՟Է: *Տացե՛ս զկնիքն Քրիստոսի ոչխարացս յայլմէ բակէ եկեալ ʼի փարախն Քրիստոսի. Ճ. ՟Ա.: ԲԱԿ. Միջոց կամ ասպարէզ՝ որ ʼի մէջ աստեղատանց. *Զկերպս աստեղացն լի գտի մօտ ʼի բակն յայն. Վրք. դիոն. արիսպ.: ԲԱԿ. περιοχή կամ ὐπεροχή, κύκλος circus, orbis, circulus Գօտի. շրջանակ. ծիր. պատուած. պարունակ: ԲԱԿ ՈՒՆԵԼ, կամ ԲԱԿ ԱՌՆՈՒԼ, կամ ԲԱԿ ԱՐԿԱՆԵԼ. Շուրջ պատել. շրջապատել. *Որ շուրջ զնովաւ բակ առեալ ունէր. ՟Բ. Մակ. ՟Ժ՟Ե. 13: *Եւ լոյսն որ շուրջ զնովաւ բակ ունէր. Եզեկ. ՟Ա. 27: *Շուրջ բա՛կ արկանէ եւ իբրու պարիսպ՝ խոհականութիւն զեւիլաթաւ: Վասն շուրջ զիւրեաւ բակ ունելոյ մորթոյն եւ ծածկելոյ. Փիլ. այլաբ. եւ Փիլ. լին.: ԲԱԿ. որպէս Բուն շրջանակն սկաւառակի, կամ գտնոյ մարմնոյ արեգական. *Ոչ որպէս արեգական բակդ, որք ʼի նա հային նկատելով, բախէ ճառագայթիւքն. Փիլ. սամփս.: ԲԱԿ. ἄλως, ἄλων area, halo, corona, circulus siderum որ եւ նմանութեամբ ասի ԿԱԼ. Շոգի լուսասփիւռ, գունագեղեալ, եւ իբր ծիածան փոքր պատեալ որպէս զկալ ցորենոյ շուրջ զլուսաւորօք. բակ. ... *Լուսին ʼի խոնավութենէ օդոց նեղեալ՝ ջանայ յիւրմէ զխոնաւութիւնն ʼի բաց պարզել. ուստի մերձեալ խոնաւութեանն, եւ եւ ʼի նա չհասեալ, բակ առեալ ծրանայ շուրջ զնովաւ, որով յայտ առնի անձրեւաց նշանակ. Եզնիկ.: *Յորժամ շուրջ բակ ունիցի լուսինն յամպոց. Շիր.:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.