- ԲԱՐՈՅԱԿԱՆ
- (ի, աց.) NBH 1-467 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 10c, 11c, 12c, 13c ա.գ. ԲԱՐՈՅԱԿԱՆ (գրի եւ ԲԱՐՈՒԱԿԱՆ) իբրեւ գ. Բարոյականն. ἡθική ethica, morale, praecepta morum ի մաստասիրութիւն, կամ գիրք որ ճառէ զբարուց եւ զվարուց մարդկան, ըստ որում կամաւոր գործ բարի կամ չար. ... *Ի ձեռն տեսականին յարդարի, եւ ʼի ձեռն բանի պաճուճէ զբարուականն, եւ հնազանդեցուցանէ զախտս (կամ զկիրս): Արիստոտելականքն յերիս բաժանեն զգործնականն. ʼի քաղաքականն, ʼի տնտեսականն, ʼի բարոյականն. եւ յիրաւի: Արիստոտէլ գրեաց զբարոյականն, յորում վասն բարուց ճառէ. Սահմ. ՟Ի. եւ ՟Ի՟Ա: *Օգուտ արար մարդկային կենացս՝ ʼի ձեռն բարոյականին՝ առ ʼի բարուցն ուղղութիւն: Տեսութիւն ունի իմաստասիրութիւն ʼի ձեռն երից մասանցն իւրոց, բանականին, բարոյականին եւ բնականին. Փիլ. բագն. եւ Փիլ. այլաբ.: ա. ԲԱՐՈՅԱԿԱՆ. իբր ա. ἡθικός, -κή moraalis Որ ինչ հայի ʼի մարդկային բարս կամ ʼի վարս. *Մակացական առաքինութիւնք ասացան վասն բարոյականաց առաքինութեանց. Սահմ. ՟Ժ: *Ելանէ յանցաւն եւ յանաշխատ ճանապարհ բարոյական ուղղութեանն. Լմբ. սղ.: *Իսկ բարոյական օրինակաւ, հարիւրամեան՝ զկատարեալ առաքինութիւն յայտնէ. Գէ. ես.: *Իսկ բարոյական բանն (իմաստ գրոց) այսպիսի է. Փիլ. այլաբ.: ԲԱՐՈՅԱԿԱՆ. իբր Բարոյախօսական. φυσιολογικός ուստի Բարոյականն՝ որպէս ԲԱրոյախօսութիւն. φυσιολογία *Բարոյականն է շարադրութիւն օրինակեալ առ ʼի վարս առաքինութեան կամ չարութեան. եւ առագրի սողնոցն, գազանաց, թռչնոց եւ լողակաց: Եւ ասի բարոյականն (կամ բարուականն՝) խօսք բարուց զգայուն կենդանեաց. Տօնակ.: ԲԱՐՈՅԱԿԱՆ. որպէս Բարեբարոյական, բարեբարոյութիւն. բարեսէր, եւ բարք բարիք. *Ըստ բարոյականն կամեցողի արքային Սմբատայ: Զի նախնական իւրեանց բնականօքն շարժմամբ բարոյականին առ ʼի յօգտակար վայելսն ճեպիցին. Յհ. կթ.: *Բարոյականին նախուստն հօր (Աստուծոյ) համագաղափար գոլ գտանին. Մագ. ՟Թ:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.