ԲԱՐՔ

ԲԱՐՔ
(րուց, րուք.) NBH 1-469 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c գ. որ եւ ԲԱՐՈՅՔ. (լծ. վարք. եւ բերումն. եւ բար, այսինքն պէս.) Բնաւորութիւն. բնութիւն. կամ խառնուած եւ յատկութիւն բնութեան. որ եւ ասի Բոյս բարուց. վարումն եւ սովորութիւն ընդաբոյս. ... որպէս յն. ἧθος, τὰ ἥθη mores, indoles, ingenium *Ապականեն զբարս քաղցունս բանք չարք. ՟Ա. Կոր. ՟Ժ՟Ե. 33: *Խառնուած կամ խառնումն բարուց. Փիլ. քհ. ՟Ժ՟Ա: եւ Փիլ. ՟ժ. բան.: *Իսկ առ ʼի բարս բացատրութիւնն է այսպիսի. Փիլ. այլաբ. (այսինքն ʼի պէտս վարուց, կամ բարոյական:) *Զբարս ուղղիցէք. Ոսկ. մրգր. ՟Բ: Եւ որպէս φύσις natura, nativitas, ortus Ձայնդ յն.ֆի՛սիս այսինքն բնութիւն. լծորդ է ընդ հյ. բոյս. եւ թ. ֆիդան եւ պիթիմ. *Զբարս անասնոց. Իմ. ՟Է. 20: *Մովսէս ʼի սորին բուսոյ բարուց ծննդենէ էր. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 11: Կամ որպէս τρόπος modus, institutum, mos Եղանակ. կերպ. օրինակ. որպիսութիւն. տեսակ. հանգամանք. ... *Բարք անարծաթասէրք լինիցին: Օրհնեալ բարք քո: Բայց ʼի բարուց խժդժագոյն եւս էր. Եբր. ՟Ժ՟Գ. 5: ՟Ա. Թագ. ՟Ի՟Ե. 33: ՟Բ. Մակ. ՟Է. 22: *Խստութիւն բարուց: Ամպարշտացն եւ անարժանիցն ոչ մի են բարք, այլ բազումք եւ ազգի ազգիք, ʼի ձեռն բարոյականին առ ʼի բարուցն ուղղութիւն. Փիլ. բագն.: *Տէրն զներքինին յերիս բարս բաժանէ. Ոսկ. յհ. 45: Եւ որպէս ἁγωγή vitae ratio, ἧθος mos consuetudo Բերումն. ընթացք. կարգ. սովորութիւն. օրէն. *Որոց ընդ բարս, եւ ընդ գնացս նախանձէին. ՟Բ. Մակ. ՟Դ. 26: *Առանձին բարք են միշտ գրոց՝ զխրատս կամ զպատիժս բաժակ անուանել. Սեբեր. ՟Թ: *Առանձին բարք են հեբրայեցւոց՝ կրկին զբանն ասել, երթալով երթայցես, եւ կելով կեցցես, եւ մահու մեռանիցիս. փոխանակ ասելոյ՝ թէ երթիցես, եւ կեցցես, եւ մեռանիցիս. Կիւրղ. ծն.: Կամ συνείδησις conscientia Գիտակցութիւն. խիղճ մտաց. *Ունիցիք բարս քաղցունս. ՟Ա. Պետ. ՟Գ. 16: Եւ γνώμη sententias, mens, propositum Ճանաչումն. կարծիք. միտք. վարդապետութիւն. սկզբունք. *Ամենայն որդւովք լցեալք աստուածասիրակ բարուք: Կամաւոր բարուք զաչս ոգւոց ʼի բաց ընկենուլ: Կամաւոր բարուք գործիցէ զլաւն. Փիլ. բագն. եւ Փիլ. ՟ժ. բան.: *Զայս բարոյս եւ մանի եմոյծ. Աթ. ՟Դ: Եւ προαίρεσις praeelectio, arbitrium Յօժարութիւն կամաւոր. անձնիշխան կամք. կամակար ընտրութիւն. մտադիւրութիւն. *Զիմոց բարուց զկնի հայեցեալ. ՟Բ. Մակ. ՟Թ. 27: *Յիւրոց բարուց անտի բանսարկու եղեւ: Ի կամաց բարուցն մեղանչեմք. Կոչ. ՟Բ. եւ ՟Դ: *Զբարուցդ զդիւրագթելութիւն. Ոսկ. ՟Ա. 32. *Որ ʼի զաւակէ եգիպտացի է, բայց բարուք յօժարութեան եբրայեցի. Փիլ. իմաստն.: Յայս ամենայն առմունս վերածելի են եւ այլ բազմապատիկ ձեւք բանից նախնեաց մերոց հայկաբանից. զոր օրինակ ʼի Յաճախապատումն ասի. *Շնչաւորաց անասնոց ետ բարս եւ ուշ առ ʼի պէտս. որոց ուշն զբարս շարժէ առ ʼի ներգործութիւն, եւ բարուց նոցա վարդապետ զմիտս մարդկան: Յանձնիշխան կամաց այլեւ այլ բարք ծնանին, եւ ʼի բարուցն գործք: Անուանքն զընտրութիւնն տայցեն՝ զգրոյն ʼի միմեանց որոշումն, եւ գիրն զբարս (այսինքն զհանգամանս) անուանն կարդասցէ. եւ այլն: Եւ ʼի Նար. *Անբարի բարուց: Բարուց անբարեաց: Զհասարակաց բարուց. եւ այլն:

հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Полезное


Смотреть что такое "ԲԱՐՔ" в других словарях:

  • ԵՐԷՑԵՂԲԱՅՐ — (բարք.) NBH 1 0683 Chronological Sequence: Early classical գ. Երիցու եղբայր. եղբայրն քահանայի. *Երէցեղբարք ընդ ժողովուրդս կամ ընդ զինուորս կայցեն: Տգէտ երէցեղբարք ժողովուրդ մի՛ իշխեսցեն ունել. Կանոն …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԲՈՅՆ — (բունոյ, ʼի բունոյ, ոց. ʼի բունէ, ʼի բունի.) NBH 1 505 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 12c, 17c գ. νοσσιά, νεοττία nidus եւս եւ οἱκία, καλιά, σκήνωσις եւն. Բնակարան կամ դադարք թռչնոց. բուն. ... *Բոյն արագլի՝ ապաւէն է նոցա: Անդ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՀՆԱՆԱՄ — (ացայ.) NBH 2 0106 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 10c, 12c, 14c չ. παλαόομαι veterasco, antiquor, vetus reddor Հին լինել. յերկարել զժամանակս. յերկարաձգիլ. ծերանալ. եւ Մաշիլ. ապականիլ. փտիլ. հիննալ. ... *Ոչ հնացան… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱԶԳԻ — (գիք, գեաց.) NBH 1 0008 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 10c, 12c ա. ԱԶԳԻ ԱԶԳԻ. διάφορος, παντοῖος, παντοδαπός, ποικήλος , diversus, varius Զանազան. պէսպէս. այլեւայլ. բազմպատիկ. կերպ կերպ. սօյ սօյ, տիւրլիւ տիւրլիւ *Ազգի ազգի… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱԽՄԱՐ — (ի, աց) NBH 1 0015 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 6c, 8c, 11c, 12c ա. ԱԽՄԱՐ որ եւ ՏԽՄԱՐ. ἱδιώτης, σκαιός, εὑήθης idiota, rudis, imperitus Տգէտ. ռամիկ. գռեհիկ. անուսումն. թանձրամիտ. պարզամիտ. տղայամիտ. ... աարաբ. եզ. ղումր, յոքն. աղմար… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱԽՏԱՍԷՐ — (սիրի, րաց.) NBH 1 0019 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 7c, 8c, 12c ա. φιλοπαθής, φιλήδονος indulgens affectibus, amans voluptatis Սիրօղ հեշտախտութեան. ցանկասէր. մարմնապաշտ. ... *Լինի ախտասիրին վիճակ ախտն: Ո՛չ է յախտասիրացն: Եղեւ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՄԵՀՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0058 Chronological Sequence: 11c, 12c գ. Ամեհի բնութիւն կամ բարք. անսանձութիւն. վայրենութիւն. կատաղութիւն. ... *Զբոլոր շամբշութիւն ամեհութեան մեր ʼի բաց մղել. Մագ. ՟Ձ՟Բ: *Զամեհութիւն անբանութեան մարդկան ցածուցին. Սարգ. ՟ա. պետ. ՟Բ: *Ջան …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՆԱԽՏԱԿԻՐ — (կրի.) NBH 1 0103 Chronological Sequence: 9c, 10c, 12c ա. Ոչ կրօղ զախտ ցաւոց եւ կրից մարմնոյ. անչարչարելի. անայլայլելի. *Անախտակրին ախտակրութիւն ʼի մարմնի. Գագիկ առ ռոմանոս.: *Յանախտակիր բնութենէն ոչ որոշէր. Սարգ. ՟ա. պետ. ՟Ը: Եւ ազատ յախտաւոր… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՆԱՍՆԱՒՈՐՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 1043 Chronological Sequence: 6c գ. Անասնական բարք. անբանութիւն. *Ընկղմեալք յարբեցութենէ ... զանխորհրդական զանասնաւորութիւն իբրեւ յանդունդս տարեալ. Փիլ. սամփս …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԱՆԱՍՆՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0112 Chronological Sequence: Early classical գ. ἁλογία rationis privatio, brutalitas Անասնային բնութիւն կամ բարք. անբանութիւն. գազանութիւն. *Դու քաջ ʼի բաց քան զնոցա անասնութիւնսն գնաց գնացս. Ոսկ. մ. ՟Ա. 4 …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»