ԲԵՐԵՄ

(բերի, բե՛ր.) NBH 1-484 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 9c, 10c, 11c, 12c ն. φέρω, ἅγω, ἥνεγκα կամ ἥγαγον fero, tuli; porto եւն. Ածել անտի այսր. մատուցանել. մերձեցուցանել. բառնալ եւ կրել ʼի հեռուստ մօտ առ մեզ. .... սանս. պրի *Բերէ՛ք առիս այսր: Բերէ՛ք այսր զայն: Բե՛ր ինձ որս: Բե՛ր մատո՛ ինձ: Բերէ՛ք ինձ գահեկան մի: Բերէ՛ք տաճարապետիդ: Եբեր ինչ ոք դմա: Բերէին նուէրս տեառն: Եբեր զայն առ լիա մայր իւր: Բերին առ նա զամենայն հիւանդս: Բերին առ յեսու: Բերին առաջի նորա: Եբեր զնա յԵրուսաղէմ: Եբեր պապարագս ʼի տուն տեառն: Նաւն բերէր ոսկի ʼի սովփերայ: Ուտել զցորեանն, զոր բերին յերկրէն եգիպտացւոց: Բերէին մահճօք զայր մի: Եդին ʼի վերայ նորա զխաչն՝ բերել զկնի Յիսուսի: Ոչ բերաք ինչ յաշխարհս, եւ ոչ տանել ինչ կարասցուք. եւ այլն: ԲԵՐԵԼ. որպէս Ունել. կրել. բառնալ. ստանձնել. յինքեան ցուցանել, երեւեցուցանել. յայտ առնել. հանդիսացուցանել. *Սրտմտութիւն դառնութեան չարաչար գազանապէս վարեալ բերէր. ՟Բ. Մակ. ՟Դ. 25: *Գոյն բերել (յինքեան). Պորփ.: *Սէր օգտի ընկերացն բերելով: Զտեսիլս կերպարանացն բերիցեն: Զբարս յինքեան բերէ. Ագաթ.: *Փոյթ ʼի մեզ բերցուք. Յճխ. ՟Բ: *Ի վերայ մեր եւ ʼի մեզ բերելով զգլուխն: Զբեռինսն չարագոյնս եւ բազմապատիկս քան զնոյնս ընդ մզ բերեմք. Յհ. իմ. ատ. եւ Յհ. իմ. պաւլ.: *Բերելով զանբերելի ցաւսն՝ համբերից ասէր. Արշ.: *Որք ʼի մարմին զանմարմնականացն բերելով արութիւն հաւատոյ: Զանուանակրութիւնն յինքեան բերեալ, եւ զհանդէս մարտին. Շար.: *Զվերին զօրացն բերէր յանձին զքաղաքավարութիւն: Բերէ յինքեան զօրինակ լիութեան երկրին եգիպտացւոց: Զօրինակ բերէ զթանձրամած սգոյն. Փարպ.: *Զվերնոյն բերէ զնմանութիւն: Բերել զնմանութիւն երկնային հրեշտակացն. Եղիշ. ՟Ա: Ժմ.: *Զջրոյ դոյն՝ զրահազգեստացն բերէր տեսութիւն. Խոր. ՟Գ. 37: *Զի՞նչ խորհուրդ բերէ քարոզն, եւ քահանայական աղօթքն. Յհ. իմ. եկեղ.: *Յինքեանս բերցեն զկեղծիս: Զբարուցն յինքեան բերելով մտերմութիւն. Պիտ.: *Որ զայսպիսի զօրութիւն յինքեան բերէ. Շ. բարձր. *Իսկ դու զամենայն բերելով՝ զարիւն եւ զհուր եւ զլոյս: Բերէ գագաթն (Գողգոթայ) զբարձրութիւն սորա (խաչին). Անյաղթ բարձր.: *Զբերօղն ʼի կշիռ ձեռին զերկիր եւ զերկին՝ տարար յարգանդի: Բերողաց բազկաց: Բերօղ համայնից, եւ դու ինքն ʼի բնաւս. Նար.: *Նախանձ բերել (յինքեան). Թուոց. ՟Ե. 14: Խոր. ՟Բ. 48. 50: Նար. երգ.: Պիտ.: *Ոչ ընդ ումեք բերելով սրտմտութիւն. Պիտ: *Ատելութիւն բերել. Փարպ.: *Տրտմութիւն բերէ յինքեան. Պիտ.: *Ոչ միայն ծերն՝ երկրորդ անգամ մանկական բարս բերիցէ թերեւս, այլ եւ արբեալն. Պղատ. օրին. ՟Ա: կր. ԲԵՐԵԼ. որպէս Բերս ընծայել. պտղաբերել. բուսուցանել. արտադրել. տալ. պատճառել. առթել օգուտ ինչ կամ վնաս. առնել. կր. Լինել. *Պտուղ բերել. Յհ. ՟Ժ՟Ե. 1. 8: *Բերէր ընդ միոյ երեսուն. Մրկ. ՟Դ. 8: *Մնասցի, զի բերցէ խաղող, եւ եբեր փուշ. Ես. ՟Ե. 2: *Ի հրապարակս համարձակութիւն բերէ. Առակ. ՟Ա. 20: *Օտարացուցիչս իմն բերես ʼի լսելիս մեր. Գծ. ՟Ժ՟Է. 20: *Զձեր օգուտն եկեալ բերեալ ձեզ. Ագաթ.: *Զայս (բարիս) եբեր մերոյ աշխարհիս: Խաղաղութեան եւ շինութեան բերօղ. Խոր. ՟Ա. 23: *Եւ ոչ օգուտ բերէ: Բերեն ախտաւորութիւնս: Ո՛չ պարսաւանս բերէ, այլ գովութիւն. Պիտ.: *Ո՞րքան օգտից եւ շնորհաց առ ʼի յԱստուծոյ նոցա բերօղք են. Խոսր.: *Ոչ բերես վճիռ կորստեան, այլ կտակ ազատութեան. Նար. ՟Ձ՟Բ: *Ոչ եբեր քեզ ծերութիւնն հանճար. Մաշկ.: *Շինութիւն բերիւր: Զի՞նչ օգուտ յայնմանէ որդւոց բերցի. Յհ. կթ.: *Որ ինչ առ մեզ բերին առ ʼի քէն հոսմունք քաղցրութեան. Նար.: ԲԵՐԵԼ. որպէս Համբերել. հանդուրժել. տանել. տոկալ. քաշել, դիմանալ. ... *Բերել զմահս դժնդակս, կամ զաղէտս, կամ համբերութեամբ զխրատ. կամ զահաւոր տեսիլ. Շար.: Խոր. ՟Գ. 68: Ղեւոնդ.: Ոսկ. յհ. ՟Ա. 37: Նար. ՟Դ. ՟Հ՟Թ: *Ոչ կարացեալ բերել զլռութիւն՝ աղաղակեաց. Իգն.: *Ոչ կարէին բերել ʼի լսելիս զբարբառն ահաւոր: Զքր. կթ.: *Ոչ հանդուրժելով բերել զփառացն որքանութիւնն: Լմբ. սղ.: *Ոչ բերէ ասել կարգ բանիսʼʼ. այսինքն չտանի, կամ չթողու. Խոր. ՟Ա. 6: ԲԵՐԵԼ. որպէս Վարել. ձգել. ստիպել. *Կարգ բանիս բերէ ինձ՝ խառնել ընդ ձայն աւետեացս բողոք գուժիս. Նար. ՟Լ՟Ը: *Զիս բերէ դեգերիլ ʼի ներբողումն: Ի հարկէ սովոյն բերեալք. Յհ. կթ.: ԲԵՐԵԼ. այլեւայլ ոճով ըստ յարակից բառից. *Զճշմարիտ կերպարանս բերեալ ʼի սրբոյ կուսէնʼʼ. այսինքն զգեցեալ (ըստյն. ոճոյ). Ագաթ.: *Սակաւ մի բերեալ ոգի (այսինքն առեալ՝) բացաք զաչս. Փարպ.: *Ոչ դանդաչեալ մտօք խօսիցիմք, այլ՝ իմացուածովք զբանն բերիցեմքʼʼ. այսինքն արտաբերիցեմք. Խոսր.: *Խորհուրդ ընդ իս բերելովʼʼ. այսինքն խորհրդակցելով. Խոր. ՟Բ. 23: *Զթաղելոց նոցա զհաշիւ եւ ʼի միտս անգամ ո՞ բերէրʼʼ. այսինքն յիշէր. Լաստ. ՟Ժ՟Բ: ԲԵՐԵԼ Ի ՀԱՄԱՐ կամ ԶՀԱՄԱՐ. Համարել. հաշուել. *Զարգասիսն ʼի համար ոչ բերէին. ՟Գ. Մակ. ՟Գ. 4: *Զի՞նչ բերիցեմք ʼի համար զմեր նեղութիւն. Ագաթ.: *Զմերոյս ո՞վ բերէ զհամար: Զայրեցելոցն ո՞վ բերիցէ զհամար. Լաստ. ՟Ժ՟Բ: Ի ԳՈՐԾ ԲԵՐԵԼ. Վարել. ʼի կիր արկանել. կատարել. *Զհրամայեալն ʼի գործ բերել: Մինչեւ ʼի վախճան զհրամայեալսն ʼի գործ բերել. Ագաթ.: Կորիւն.: Ի ՅՈՒՇ ԲԵՐԵԼ. Ի դէմս բերել. Ի մէջ բերել. Ի ներքս բերել. Ի դուրս բերել. Արտաքս բերել. Ի վեր բերել. Ի վերայ բերել. Յառաջ բերել. եւ այլն. Տե՛ս ʼի յարակից բառս անդ: շ. ԲԵ՛Ր. իբր շ. Տե՛ս ʼի վեր անդր (=ԲԵՐ 4): ԲԵՐ ʼԻ ՄԷՋՔ. (1-485) Ի մէջ բերօղք. բամբասօղք. բանսարկուք. *Դուք էք քինախնդիրք արատոյ, եւ բեր ʼի մեջք. Մծբ. ՟Ժ՟Թ: