- ԳԻՐԿ
- (գրկի, կաւ. մանաւանդ. ԳԻՐԿՔ, գրկաց, կօք.) NBH 1-0558 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 9c, 10c, 12c գ. ԳԻՐԿ մանաւանդ ԳԻՐԿՔ. ἁγκάλη gremius, sinus, ulna Գոգ կամ ծոց բացեալ բազկօք տարածելովք. ... *Ա՛ռ զմանուկն ʼի գրկաց իմոց. ՟Գ. Թագ. ՟Գ. 20: *Առ ընկլաւ զնա ʼի գիրկս իւր. Ղկ. ՟Բ. 28: *Մի՛ փարիր ʼի գիրկս, որ ոչ քո իցեն. Առակ. ՟Ե. 20: Տե՛ս եւ Ծն. ՟Զ. 15: Եսթ. ՟Ժ՟Է. 11: Սղ. ՟Ճ՟Ի՟Ը. 7: *Իբրեւ զմանուկ ʼի գիրկս առեալ: Ի գիրկս ըստ նմանութեան մանկամօր առեալ. Ագաթ.: *Ի գրկաց հարց փախչէին: Վարեցին զջուր ʼի կրակն որպէս ʼի գիրկս եղբօր. Փարպ.: *Ի մերկութեանս գրկի փուշս ընդ շուշանաց ժողովեցից: Ի գորովոյ գրկի: Աղեղն լարեալ յաղթողին գրկաց. Նար. կ.: Նար. խչ. եւ Նար. մծբ.: ԳԻՐԿ. ἁργυιά ulna, passus որպէս Գրկաչափ տարածութիւն՝ իբրու մարդաչափ. որպէս եւ կէսն նորա՝ ... *Ընկեցեալ զգունդսն՝ գտին գիրկս քսան ... գիրկս հնգետասան. Գծ. ՟Ի՟Է. 28: *Խորութիւն (ջրհորոյ) քսան գիրկ. Եւս. քր. ՟Ա: *Ընկղմեալ ʼի խորութեան ծովուն իբրեւ գրկաւ միով. Ճ. ՟Ա.: ԳԻՐԿՍ ԱՐԿԱՆԵԼ. περιλαμβάνω, περιπλέκομαι complector, amplector Փարիլ, պատիլ զայլով. ընդգրկել, եւ սիրով յարիլ ...: Ծն. ՟Ի՟Թ. 13: չգ. 4: Առակ. դ. 8: Ժող. գ. 5: *Գիրկս արկանել զնովաւ, զքեւ. զնմանէ, նմա. փշոց, ընչից. կենցաղոյս սիրոյ. զերկայնամտութեամբ եւ զսիրով. Խոր. հռիփս.: ՃՃ.: Սարգ.: Նար.: Եւագր. ՟Ժ: Որ եւ ասի. ԳԻՐԿՍ ՏԱՐԱԾԵԼ. *Ոչ բանս ինչ ողոքս, եւ ոչ բարբառս ինչ աղերսականս լուաւ. այլ միայն ետես, եւ գիրկս տարածեաց. Ոսկ. ես.: ԸՆԴ ԳԻՐԿՍ ՄՏԱՆԵԼ. Լարել զաղեղն, յորոյ ʼի լիճն մտանէ կեւսն գրկաց լարողին. ըստ յն. եւ լտ. ասի, լնուլ կամ ձկտել զաղեղն. ... *Ընդ գիրկս եմուտ (յէու), եւ եհար զյովրամ. ՟Դ. Թագ. ՟Թ. 24: *Մուտ ընդ գիրկս իւր. Ողբ. ՟Բ. 4: Իսկ ՟Դ. Թագ. ՟Ժ՟Գ. 16. ասի. *Մտանել ընդ աղեղն ձեռօքʼʼ: Այլ ՟Ա. Մակ. ՟Թ. 47. *Այն ինչ լինէր զոգիսն ʼի գիրկս իւր թափել, եւ նա յետս կոյս կործանեցաւʼʼ. իմա՛, յորժամ Յովնաթան զամենայն ոյժ ետ ʼի լարել զաղեղն եւ հարկանել զբաքիդ, յետս կոյս ընկրկեցաւ: ԳԻՐԿ ԸՆԴ ԳԻՐԿ ԽԱՌՆԻԼ. Պատիլ զմիմեամբք՝ սիրով, եւ ʼի գօտեմարտի. *Գիրկ ընդ գիրկ խառնեսցուք որ առ աստուած ... շաղեալք պատեսցուք ընդ սէր. Վեցօր. ՟Ե: *Յորժամ գիրկ ընդ գիրկ խառնիցին, ցուցանիցէ թէ որպէս պարտ իցէ կռուել եւ յաղթել. Ոսկ. մ. ՟Ա. 13: ԳԻՐԿ ԸՆԴ ԽԱՌՆ ԼԻՆԵԼ. Նոյն ընդ վ. իբր Գրկախառնիլ, եւ գօտեմարտիլ. *Յորժամ գիրկ ընդ խառն լինիցի (Յուդա ընդ Յիսուսի) ʼի համբուել զնա, յայնժամ արկցեն ʼի նա զձեռս. Իգն.: *Գիրկ ընդ խառն եղեն (սամփսոն եւ առիւծ). Փիլ. սամփս.: *Մերկ ընդ մերկ ʼի թշնամւոյն կամէր լինել գիրկ ընդ խառն: Վիրօք գիրկ ընդ խառն թշնամւոյն լինէր. Իսիւք.: Ուստի ԳԻՐԿ ԸՆԴ ԽԱՌՆ ԿՌԻՒ կամ ՄԱՐՏ. Գօտէմարտութիւն. կիւլէշ, քէհլիվանլըգ. *Մանկտւոյն՝ գիրկ ընդ խառն կռիւ: Ի գիրկ ընդ խառն մարտին միղոն կրովտոնայ (յաղթօղ). Եւս. քր. ՟Ա:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.