ԱՐՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0374 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c, 14c գ. ԱՐՈՒԹԻՒՆ կամ ԱՐՒՈՒԹԻՒՆ. (լծ. եւ յն. արէդի) ἁρετή virtus, ἁνδρία virilitas, fortitudo Արիութիւն. կորուվութիւն. քաջութիւն. եւ որպէս ընդհանուր կամ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵՐԿԱՐԱԳՈՅՆ — (գունի, ից.) NBH 1 0690 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 10c ա. Առաւել երկար, եւ երկայնագոյն. *Յանխզելի լարս պարանաց երկարագունից. Նար. յիշ.: մ. մ. Կարի յերկար. հարուստ մի. *Երթայր ընդ նոսա երկարագոյնս. Փարպ.: *Գնացեալ երկարագոյնս՝… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵՐԿՆԱԳՈՅՆ — ( ) NBH 1 0695 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 10c ա. οὑρανοχρώματος, κυάνεος caeruleus, caeli colorem habens Կապոյտ, կապուտակ, որպէս երեւին մեզ երկինք. ... *Կապուտակագոյն ... երկնագոյն ջինջ. Ագաթ.: *Երկնագոյն դաշտաց … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԸՆԴԱՐՁԱԿԱԳՈՅՆ — ( ) NBH 1 0765 Chronological Sequence: Early classical, 8c, 11c, 12c ա. Առաւել ընդարձակ. լայնագոյն. երկայնագոյն. ճոխագոյն. դիւրագոյն. *Ընդարձակագոյն բանիւ բարբառեալ. Յհ. իմ. երեւ.: *Ոչ ունի ընթացս՝ բանք աղօթիցս՝ ընդարձակագոյն. Լմբ. սղ.: Իսկ Ղկ.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԵՌԱԳՈՅՆ — (գունի, ից.) NBH 2 0087 Chronological Sequence: 6c, 8c, 10c, 11c ա. μακρότερος longinquior τὸ μακράν longum, longinquum. Հեռի յոյժ. կարի հեռաւոր. երկայնագոյն միջոցաւ. խելմը հեռու. ... *Հեռագոյն իցէ ճանապարհն, կամ տեղին, կամ երկիրն: Ի հեռագոյն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԻՋԱՄԵՂ — ( ) NBH 2 0278 Chronological Sequence: 13c ա. Ոյր մեղքն օ միջին կամ չափաւոր կամ ներելի, կարօտեալ մաքրութեան առժամանակեայ հրոյ ʼի քաւարանի. *Մկրտութիւն հրովն. զոր աստուածաբան ասէ տաժանելի, եւ երկայնագոյն. զոր յերկուս բաժանեն. տաժանելի ասեն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄՍՈՂԻՄ — (եցայ.) NBH 2 0303 Chronological Sequence: 8c ձ. Բառ անստոյգ, որպէս յն. ἁπολεπτήνομαι extenuor, premor. որպէս թէ Սղիլ, սղանալ, բարականալ, կամ տափակիլ. կծկիլ որպէս զմսեալն. (թերեւս գրելի է, Մռողիլ, ʼի բառէս Մռուղ. զոր տեսցես.) *Որպէս զչորքոտանիս՝… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՅՈՒԶԵՄ — (եցի.) NBH 2 0374 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c ն. ἑρευνάω (լծ. հյ. որոնել), ἑξερευνάω scrutor, perscrutor, investigo, perquiro . Յոյզ ʼի խնդիր ելանել. խուզել. քննել. հետազօտել. խնդրել՝ ըստ որում որոնել.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՋՐԱՀԵՂ — ( ) NBH 2 0677 Chronological Sequence: Unknown date ՋՐԱՀԵՂ ՄԱՐՄԻՆ. որ եւ ՋՐՀԵՂ ասի. Անդամ հեղլոյ զջուր, այսինքն միզելոյ. անթլփատութիւն. ջրվըթելու անդամը. *Սրեցին երկայնագոյն եղէգն, եւ արկին ʼի ծածուկ ջրահեղ մարմինն. Հ=Յ. մարտ. ՟Ի՟Դ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՕՐԻՆԱԴՐԵՄ — (եցի.) NBH 2 1033 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 7c, 8c, 10c, 13c ն. νομοθετέω legem sive leges fero. որ եւ ՕՐԷՆՍԴԻՐ ԼԻՆԵԼ. Օրէնս դնել կամ տալ, եւ կարգել՝ սահմանել օրէնս եւ կանոնս որ է օրինակաւ. *Զգուշակի՛ր ոյժ առնել ըստ ամենայնի՝… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)