- ԽԵՂԴ
- (ի, ից.) NBH 1-0939 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 10c, 12c գ. βρόχος, ἁγχόνη laqueus. որ եւ ԽԵՂԴԱՆ. Պարան խեղդելոյ. եւ Խեղդումն. ... *Խեղդիւք շրթանց իւրոց վարանեաց զնա: Առնուցուս խեղդ ընդ անձն քո: ո եթէ խեղդ ինչ արկանեմ ձեզ. Առակ. ՟Է. 21. ՟Ի՟Բ. 25: ՟Ա. Կոր. 35: *Որք զինքեանս խեղդիւ սպանանեն: Զբազումս առ խեղդս եւ հեղձմունս ածել: Ածին ʼի խեղդն կախաղանի. Ոսկ. գաղ. եւ յհ. ՟Բ. 42: եւ մ. ՟Ա. 15: Սարգ. յկ. ՟Գ: *Խեղդ զպարանոցաւ արկեալ. Արծր. ՟Դ. 12: *Խեղդիւք եւ հեղձութեամբ քերքեաց զանթիւս ʼի կենցաղոյս. Պիտ.: *Խեղդ մահու հեծութեան ցաւոյ: Վերացո՛ յինէն զխեղդ վտանկիս. Նար. ՟Ի՟Է: *Նոյնպէս եւ յուդայ ʼի խեղդ եկն. ԼՄԲ. Իմաստ.: *անկաւ չունն խեղդի նորա. Եփր. համաբ.: *Խեղդ ընդ անձն հոգւոց մարդոյն դեւն լինիցի. Եզնիկ.: *Ոչ ստիպեմ որպէս խեղդիւք բռնաւորութեան. Ոսկ. ՟ա. կոր.: ԽԵՂԴ ԱՐԿԱՆԵԼ կամ ԱՌՆԵԼ ԱՆՁԻՆ. ἅγχω, ἁπάγχω stangulo, suffoco. Խեղդել զնքն. խեղդիւ սպանանել զանձն. *Խեղդ արկ, եւ մեռաւ. ՟Բ. Թագ. ՟Ժ՟Է. 23: Ոսկ. մ. ՟Գ. 32: *Զխեղդ արկեալսն ʼի կախաղանաց իջուցանէ. Ոսկ. մ. ՟Ա. 23: *Խեղդ անձինն առնել՝ առանց թողութեան չար դիւի գործ. Ոսկ. մ. ՟Գ. 21: ԽԵՂԴ ԸՆԴ ԱՆՁՆ ԱՐԿԱՆԵԼ. տոռամբ ձգել զոք ʼի մահ եւ իբրու խեղդել. կամ Խեղդիւ սպանանել. *Խեղդ ընդ անձն արկեալ ձգեն զնա. Եզնիկ.: *Մինչեւ դիւի խեղդ ընդ անձն արկանել նմա. Եւս. քր. ՟Ա: Ի ԽԵՂԴ ՄՏԱԲԵՐԵԼ. Անձամբ զանձն խեղդել. ինքը զինքը խղդել. ... *Բազումք իսկ առ չժուժալ աղետիցն՝ եւ ʼի խեղդ մտաբերեն (յն. ʼի խեղդ եկին). Ոսկ. մ. ՟Ա. 15: *Ոչ կարացեալ տանել խղճի մտացն՝ ʼիխեղդ մտաբերէին. Սարգ. յկ. ՟Ժ: *Ի սաստիկ երկիւղէն աստուծոյ ʼի խեղդ մտաբելեցն. Լմբ. սղ.: *Ի նեղասրտութիւնս արկանէ, մինչ զի ʼի խեղդմտաբերիցէ, եւ անձին եւս առնիցէ. Ի գիրս խոսր.:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.