ԽԻԹ

(խիթոյ կամ խըթոյ, ոց. եւ խիթի կամ խըթի, ից.) NBH 1-0944 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 12c գ. ἁλγηδών, ὁδύνη dolor, cruciatus, tormentum στρόφος torsio, tormina intestinorum. Ցաւ, խթիչ՝ մանաւանդ որովայնի, եւ ոտից. խոստուկ, ցաւ. ... *Դառնութեան խիթք ʼի փոր անկանէին. ՟Բ. Մակ. ՟Թ. 5: *ցաւք տքնութեան եւ մաղձայուղի, եւ խիթք (կամ խիտք) որովայնի. Սիր. ՟Լ՟Դ. 23: *Խիթք ինչ յորովայնն կացին. ՃՃ.: *Մթերեալ ցաւոյս, հոգեկան խիթոյս. Նար. ՟Ղ: *Զմտաւ ած զայնոսիկ, որք յոտիցն ցաւ գրաւեալ իցե, յորժամ ʼի սաստիկ խըթոցն տանջիցին. Ոսկ. մ. ՟Բ. 18: (լծ. իտ. կօթթա: ասի եւ ռմկ. կամ կճել ցաւոց:) ԽԻԹ. Խխայթ կամ խղխայթ. խոց. վէրք. պալար. *Եբաց զխխայթեալ եւ զչարաւալի խիթս նոցա բժշկաբար. ՃՃ.: ԽԻԹ. σκόπελος, -ον scopulus. Խութ (իբրու պալար ծովու). վէմ իբր ժայռ ʼի ծովու, որոյ մեծմասն է ընդ ջրով, եւ մասն ինչ եւեթ ʼի դուրս ցցուեալ. Ընդ որով խթին կամ մխեալորջանան կայտառք եւ զեռունք. Գայա. *Զառապարաց, եւ զխիթից, եւ զվիմաց՝ որ ընդ ծով ծածկեալ իցեն. Ոսկ. մ. ՟Բ. 15: *Յանդունդս ʼի խիթս ադր մտեալ ամրացեալ էին. Վրք. հց. ձ: ԽԻԹ. κροκόδειλος crocodilus. Խոյթ, որ եւ խեցի գազան ջրայինխեցեմորթ մեծ. կրոկոդիլոս. տիտեռն. կոկորդիլոս. *Գնային ʼի գետն, որ լի էր մարդակեր գազանօք, որ կոչէին խիթք. եւ եկեալ խիթքն լեզուին զմարմին նորա: Փրկեցաւ ʼի խթաց անտի. Վրք. հց. ՟ժե: *Ընդ ծովս մեծ նաւարկեալ շրջիմք, որ բազում խթիւք լի է եւ անչափ գազանօք. Սարգ. ՟ա. յհ. ՟Դ: