- ԽՈՐՇ
- I. (ի, ից.) NBH 1-0979 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c գ. κοίλωμα, κοῖλον cavitas, cavum, concavum σύγκλεισμα , συγκλιστόν clausura, conclusum ἁπόλοιπον reliquum νοσσιά nidus եւն. Խորութիւն իմն երկեալ ու՛ր եւ իցէ. խոռո. փորուած. փոս. ծերպ. փապար. բոյն. ծակ. անկիւն. դատարկ մնացեալ տեղին. ... *թագուցին ʼի խորշս կողմանցն անջուր ջրհորոց: Յոնան իջեալ ʼի խորշ մի նաւին՝ ննջէր եւ խորդայր: Խորշս խորշս գործեսցես զտապանն: այս գործ էր մեքենովթացն. Խորշք ʼի մէջ առանցիցն առիւծք եւ եզինք եւ քերոբք: Խորշքն եւ անջրպետք եւ որմք նոցա: Երկայնութիւն անջրպետին ընդդէմ խորշիցն. եւայլն: *Շինեաց աշտարակս ժայռաւորս, եւ առանցս գոգաւոր խորշիւք: Շինէ անդ առ խորշիւք ʼի լեռնոտին երկուս տունս. Խոր. ՟Գ. 59: եւ ՟Ա. 11: *Ի լերանց խորշս. Եւս. քր. ՟Ա: *Ի խորշս լերին. ՃՃ.: *Ի խորշս անմատոյց ամուր վայրաց. Եղիշ. թաղմ.: *Հրեայք իբրեւ ʼի խորշ մի կողման միոջ են, իսկ քրիստոնեայք ընդ ամնենայն ծագս երկրի. Կոչ. ՟Ժ: *Ոչ ʼի խորոչի միոջ տիեզերաց ծածուկ. Ոսկ. ես.: *Բաւիղք խորշից: Ի սենեակս շտեմարանաց խորշից. Նար. ՟Է. ՟Կ՟Ը: ԽՈՐՇ. κόλπος sinus. իտ. golfo. Գոգ կամ ծոց ծովուց. ... *Խորշ երկճղի կարմիր ծովու: Մտանէ ընդ մէջ խորշիցն կարմիր ծովու. Խոր. աշխարհ.: *Իտաղիա զբնաւ իսկ զծովեզրն կոչեմք զյունիոս խորշ: Բնակեալ առ յունիոս խորշիւն. Եւս. քր. ՟Ա: *Խորշք ծովայինք ընդ իրեարս եւընդ երկիր միաւորալք. Առ որս. ՟Է: II. ԽՈՐՇ. ῤυτίς ruga. Ծալք կամ կնճիռն զգեստու, եւ մարմնոյ խորշոմելոյ ʼի ծերութենէ, կամ ʼի սպեաց եւ ʼի կարկամութենէ. փոթ, փոթ փոթ եղած կամ կռնճմտած լաթ, եւ մարմին. ... *Զպարեգօտսն ʼի կուրծսն ժաղովեսցէ, եւ առ գոգովքն այլազգ իմն խորշս խաղիցէ. Ոսկ. ՟ա. տիմ. ՟Ը: *Էր հանդերձն անհեթեթ մեծութեամբ, զի խորշ զխորշիւ իջանէր: Խորշ ʼի գոտւոյ իջեալ՝ զթուրն եւ զսուրն ծածկէր. Բուզ. ՟Ե. 5: *Եթէ իցէ ʼի դեմս երեսաց նորա խորշ կարկամութեան. Եփր. աւետար.: *Գուցէ պառաւութիւն գայցէ, եւ խորշք ʼի յայտ անկանիցին. Ոսկ. եբր. ՟Ժ՟Ը: *Զի մի՛ ունիցիմք սպի, եւ մի՛ խորշ ինչ եւ կարկամութիւն: Ոչինչ ունելով աղտ կամ խորշ կամ կարկամութիւն: Խորշ կամ աղտ կամ արատ ինչ: Շաղախ ինչ ներկուած, կամ խորշ կարկամութեան: Արատ ինչ կամ խորշ կամ աղտեղութիւն: Խորշ ինչ մեղաց: Սպի եւ կամ խորշ, եւ կամ աղտ. Նիւս. կուս. ՟Ժ՟Դ. եւ Նիւս. ի սքանչ.: Կոչ. ՟Գ: Սարգ. ՟ա. պ. ՟Է. եւ Սարգ. ՟բ. պ. ՟Զ: Լմբ. պտրգ.: (որ յԵփես. ՟Ե. 27. դնի. *Արատ, կամ աղտեղութիւն:) Տե՛ս եւ ԿԱՐԿԱՄՈՒԹԻՒՆ: Նմանութեամբ ասի. *Խորշիւ իմն է վկայութիւնդ, ծածկէ դարձեալ զբանդʼʼ. յն. ստուերամած կամ մթին. συνεσκιαμένος. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 12: *Կալաւ խաւար մառախլամած զխորշ ուսման: Հարեն խորշք խորհրդոց, եւ տարածեալ են թեւք մտաց. Մծբ. ՟Ժ՟Թ: ԽՈՐՇ ԱՌՆՈՒԼ. Գոգ առնուլ առագաստի, ուռնուլ ʼի հողմոյ. *Հանդերձ սպիտակ առագաստիւ, որոյ խորշ առեալ՝ գոգեալ, տանիցի զնաւնյարշաւանի. Վեցօր. ՟Զ: եւ Շիր.: ա. ԽՈՐՇ. ա. Գրչութիւն անստոյգ. որպէս Զատուզեալ իբրեւ խորշ ինչ, կամ խորշեալ եւ մեկուսի ʼի բնակութեանց. *Շինել աղքատանոցս ʼի խորշ եւ ʼի զերծ տեղիս. Խոր. ՟Գ. 20. օրինակս ինչ. ուր բազում այլ օրինակք ունին. *Ի խորշսʼʼ. ըստ ՟ա նշ: III. ԽՈՐՇ 3 (-) NBH 1-0980 Chronological Sequence: 13c - ԽՈՐՇ ԽՈՐՇ. մ. Որպէս փշուր փշուր՝ ջարդելով, կամ ցրելով, կամ ցրելով ընդ ամենայն կողմանս. *Շարժումն աղօրեաց փոյթ՝ զցորեանն խորշ խորշ արտաքսէ. Կլիմաք.: IV. ԽՈՐՇ 4 (-) NBH 1-0980 Chronological Sequence: 14c - ԽՈՐՇ ՔԱՄԻ. Բառ ռմկ. որպէս Խորշակ. *Առաքեմ ʼի վերայ ձեր խորշ քամի, որ մինչեւ ʼի լերինս խարշէ եւ այրէ. Ոսկիփոր.:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.