ԳՈՒՆԴ — I. (գնդոյ. որ եւ ԳՈՒՆՏ, գնտոյ. եւ դի, դիւ կամ դաւ.) NBH 1 0581 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 9c, 11c, 12c, 13c գ. ԳՈՒՆԴ որ եւ ԳՈՒՆՏ. σφαῖρα , στρεπτόν, βολίς sphaera, globus, orbis, circulus, bolis Նոյն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆԱՐԻ — I. (րւոյ, րեաց, եւ րից.) NBH 1 0116 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 10c, 11c, 12c ա. ἅνανδρος non virilis, ignavus Ոչ արի, անմասն յարիութենէ. երկչոտ. վատասիրտ. վատ. վախկոտ, անսիրտ. ... *Յառաջ կոչել զանարիս ʼի քաջ արանց. Եղիշ. ՟Բ:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱՐԲԱՐՈՍ — (ի, աց.) NBH 1 442 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 14c ա.գ. (յորմէ պարպարըշ.) Բառ յն. վա՛ռվառօս, βάρβαρος barbarus, a, um (իբր ծանրածանր). Օտարազգի համարեալն առ յոյնս. այլազգի. վայրենի. խուժ դուժ. խուժադուժ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴՈՒԺ — (ի, ից.) NBH 1 0639 Chronological Sequence: Early classical, 11c ա. βάρβαρος barbarus որ եւ ԽՈՒԺ ԴՈՒԺ, ԽՈՒԺԱԴՈՒԺ. Իբր Դժնեայ բարուք եւ լեզուաւ, անընտել, օտար, վայրենի. որ եւ յունական ձայնիւ ասի ԲԱՐԲԱՐՈՍ. ... *Խուժ դուժ, սկիւթացի: Լինիցիմ այնմ՝ որ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԶՕՐԱԽԱՂԱՑ — ( ) NBH 1 0755 Chronological Sequence: 10c ԶՕՐԱԽԱՂԱՑ ԼԻՆԵԼ. στρατεύω expeditionem facio Զօրօք խաղալ, արշաւել. դիմել. որ եւ ասի ԶՕՐԱԺՈՂՈՎ ԼԻՆԵԼ Ի ՎԵՐԱՅ. ... *Զօրախաղաց լիցուք ʼի վերայ խուժադուժ ազգաց. Պտմ. աղեքս … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԹԱՆՁՐՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0797 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 12c գ. παχύς crassitudo, densitas, pinguedo Թանձր գոլն. չափ լայնութեան եւ խորութեան. հոծութիւն. խտութիւն. ստուարութիւն. բարդութիւն. գիրութիւն. եւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԺԴԺԱԳՈՅՆ — ( ) NBH 1 0943 Chronological Sequence: Early classical ա. βρβαρικώτερος magis barbarus. Առաւել խուժադուժ. իբր բարբարոսագոյն. *Բայց ʼի բարուց խժդժագոյն եւս էր քան զայն. ՟Բ. Մակ. ՟Ե. 22 … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԺԴՈՒԺ — ( ) NBH 1 0943 Chronological Sequence: Early classical ԽԺԴՈՒԺ կամ ԽԸԺԴՈՒԺ. Տ. ԽՈՒԺԱԴՈՒԺ, եւ ԲԱՐԲԱՐՈՍ. *Հեթանոսք վայրենիք եւ խժդուժք. Եւս. պտմ. ՟Ե. 1: ԽԺԴՈՒԺ. Տ. ԽԺԱԿԱՆ. այսինքն Բարբարոսական. *Անուանեաց նոցա մարգարես բանաղս եւ բարկափ, եւ այլ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՈՒԺ — (խուժի, խուժաց, կամ ից.) NBH 1 0983 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 11c, 13c ա.գ. ԽՈՒԺ որ եւ ԴՈՒԺ, ԽՈՒԺԴՈՒԺ, ԽՈՒԺԱԴՈՒԺ. βάρβαρος barbarus σκύθος scythus. Ազգ օտար, օտարալեզու, իբր անծանօթ, աննշան, վայրենի. այլազգի.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՈՒԺԱԽՈՒՄԲ — ( ) NBH 1 0983 Chronological Sequence: 7c ա. Խմբեալն ʼի խուժադուժ ազգէ. *առ հնովն եւ օրինակաւն յոյժ հրկանէր զխուժախումբ եւ բաժամիտ ժողովն. Թէոդոր. խչ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
