- ԿԱԹԵԼ
- (ի.) NBH 1-1031 Chronological Sequence: Early classical գ. Բառ պ. գաթ, քեթ, քըթ. այսինքն Կողմն. (ուստի Կատապան, կողմնապետ.) *Ընդ այլ կաթել ասպատակ աշխարհն հայոց առնէին. Բուզ. ՟Դ. 24:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.
ԿԱԹԵՄ — (եցի.) NBH 1 1031 Chronological Sequence: Early classical, 7c, 10c, 11c, 12c, 13c, 14c չ. (ար. գութուր, թէգէթթուր ). στάζω stillo. Ծորիլ որպէս զկաթիլ. շիթ առ շիթ իջանել. ցողել. անձրեւել. ʼի վերայ անկանիլ. հոսիլ. կաթկթիլ. տամլամագ. *Անցրեւ ոչ եւս… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՑՕՂԵՄ — (եցի.) NBH 2 0921 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 12c, 13c ն. եւ չ. στάζω tillo ῤαίνω, ῤαντίζω aspergo . իջուցանել կամ կաթեցուցանել զցօղ, եւ զանձրեւ, եւ զարտօսր. ցանել. սրսկել. հոսել. տամկացուցատել. թանալ. զովացուցանել … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԹՈՐԵՄ — (եցի.) NBH 1 0819 Chronological Sequence: 6c, 10c, 11c ն. ԹՈՐԵՄ ԹՈՐԵՑՈՒՑԱՆԵՄ. Տ. ԹՈՐԱՑՈՒՑԱՆԵՄ. *Արտօսր ʼի վերայ թորեցուցեալʼʼ. յն. արտասուեալ. Փիլ. իմաստն.: *Ոչ սակաւ արտօսր թորեցուցեալ (կամ թորացուցեալ). Մագ. ՟Խ՟Ա: *Զոր (զլոյսն) յարփւոյ անտի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԾՈՐԵՄ — (եցի.) NBH 1 1026 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 10c, 12c, 14c չ. ԾՈՐԵՄ ԾՈՐԻՄ, եցայ. ձ. ῤύω, ἁπορρυέω fluo, defluo. Թորիլ, թորթորիլ. սորիլ, սորսորիլ. հոսիլ որպէս ջուր կամ ընդ ձոր. լուծանիլ. կաթել. ծիւրիլ, հալիլ.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԱԹԵՑՈՒՑԱՆԵՄ — (ցուցի.) NBH 1 1031 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 12c ն. στάζω, ἁποστάζω stilla, destillo. Տալ կաթել. կաթեցնել. ... որ եւ ասի ԲՂԽԵԼ, ԾՈՐԵԼ. *Մեղր կաթեցուցանեն շրթունք քո: Ձեռք իմ կաթեցուցին զմուռս: Յանդիման նորա… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԱԹԻԼ — (թլոյ, ոց.) NBH 1 1031 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 12c գ. σταγών stilla, gutta. կաթ. շիթ. կաթուած. պուտ. ... *Իբրեւ զկաթիլ մի ʼի դուլէ են: Կաթիլ հանէ զմարդ ʼի տանէ իւրմէ. Ես. խ. 15: Առակ. ՟Ի՟Է. 15: *Կաթիլ յաճախեալ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԱՏԱՊԱՆ — (ի, աց.) NBH 1 1061 Chronological Sequence: 12c, 13c գ. (յայլազգ . գէդ, քադ. Տես եւ ԿԱԹԵԼ, այսինքն կողմն.) Կողմնապետ կուսակալ. իշխան. քաղաքապետ. ... *Կատապան եդին քաղաքին. Վրդն. պտմ.: *Կատապանս արձակեալ ամի ամի. Սամ. երէց … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿՂԿԱԹԵՄ — (եցի.) NBH 1 1103 Chronological Sequence: 11c ն. Որպէս թէ Կուղ կուղ կաթել. կաթոգնիլ. կարօտիւ նայիլ զկնի ուրուք. *որք միանգամ լսեն զնորա բանս՝ հանապազ կղկաթեն զնմանէ. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 1: Տե՛ս ԿՂԿՂԱԼ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՍՈՐԵՄ — (եցի.) NBH 2 0730 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c չ. διαρρέω perfluo καταρρέω defluo, scaturio. Ընդ սորա բերիլ՝ հոսիլ՝ ծորիլ՝ թորթորիլ որպէս ջուր. կաթել. քամել. սորորել. ջրի պես վազել. ... *Այս իմ մեղք, որք սորեն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)