- ԿԱՅՍ
- (-) NBH 1-1046 Chronological Sequence: Unknown date գ. Անուն հողմոյ՝ որ խռովէ զօդս. *Օդքն ծածկեն զճառագայթսն. կայս անուն է հողմոյն. արգ ծածկի արեգակն յամպն. Պիտառ.:
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.
հայերեն բառարան (Armenian dictionary). 2013.
ԿԱՅ — (ʼի կայի, զկայ. ԿԱՅՔ, յից, յիւք.) NBH 1 1043 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 10c, 11c, 12c գ. στάσις statio, situs, status, locus ἁνάπαυσις quies եւն. որ եւ Կայութիւն, Կայումն. Կացութի. Կացումն. Կալն ուրեք, եւ կայանն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆԳԱՅՏՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0125 Chronological Sequence: 6c, 7c, 8c, 13c գ. Անգայտն գոլ. անօսրութիւն. նօսրութիւն. ցանցառութիւն. ... μανότης, ἁραιότης raritas, laxitas *Ունել հրոյ՝ սրութիւն, անգայտութիւն, շարժութիւն. երկրի՝ բթութիւն, խտութիւն, կայս: Արտաշնչութիւն,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱՐՁՐԱԿԱՅ — (ի, ից.) NBH 1 464 Chronological Sequence: 5c ա. Որ կայ ʼի բարձրութեան, կամ ʼի բարձր կայս. բարձրաբերձ. *Ի բանական եւ ʼի հոգեւոր բնութիւնս զատեալ որոշեցան բարձրակայ վայրիւք. Մամբր … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳՆԴԱՏԵՍԱԿՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0565 Chronological Sequence: 8c գ. τὸ ἐλικοειδές obliquitas Գնդաձեւութիւն. եւ կամարաձեւութիւն. բոլորածիր կատարելութիւն. *Շարժութիւն անշարժին աստուծոյ է իմանալի՛ ... զգնդատեսակութիւնն, զհաստատունն յառաջճանապարհն, եւ զծննդագործն կայս.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳՈՒՇԱԿՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0582 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 10c գ. Իբր Յայտնութիւն մարգարէական. նախաձայնութիւն. ... *Եւ ոչ արար պատասխանի նմա տէր երազովք, եւ գուշակութեամբք (յն. յայտնութեամբք), եւ մարգարէիւք. ՟Ա. Թագ. ՟Ի՟Ը. 6: *Որ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԱԴԱՐԵՑՈՒՑԱՆԵՄ — (ցուցի.) NBH 1 0590 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 11c ն. καταπαύω quiescere facio, sedo Տալ դադարել. հանգուցանել. յանգել. կասեցուցանել. խափանել. աւարտել. դադրեցնել ... *Դադարեցուցանել զտապանակն (ի կայս իւր):… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԻՒԱՓԱՂԱՆԳ — ( ) NBH 1 0629 Chronological Sequence: 10c Տ. Դիւագունդ. *Դիւափաղանգն զօրօք: Պակուցանես զդիւափաղանգ դիցն կայս. Անան. եկեղ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԻՂՁ — (ըղձի, ից.) NBH 1 0845 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c գ. πόθος desiderium εὑχή votum ἑμπαθής, πάθος affectus, affectio Բաղձանք. ցանկութիւն. տենչ. փափաք. յօժարութիւն. բերումն սրտի. կիրք. կարիք. արղու. ... եւայլն.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԻՆՔՆԱՇԱՐԺՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0860 Chronological Sequence: Unknown date գ. αὑτοκινησία motus proprius. Զօրութիւն ինքնաշարժ գոլոյ. անձամբ զանձն շարժելն. *Ըստ ինքնաշարժութեան (հրեշտակն՛ ոչ կայ, այլշարժի. իսկ ըստ էութեանն՝ կայս ունի, եւ ոչ շարժութիւն. Մաքս. ի դիոն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԱՅԱՆԱՄ — (ացայ.) NBH 1 1044 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 10c, 12c, 13c չ. ἴσταμαι sto, consisto. Կայս ունել. անշարժ առնուլ. կալ. զետեղիլ. հաստատիլ. դադարել. ... *Կայանան եւ զտեղի առնուն եւ մնան. Փիլ. այլաբ.: *Ի շարժմանէ թարթել ական մի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)