ԿԱՐԾԻՔ

(ծեաց, ծեօք.) NBH 1-1070 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 12c, 13c գ. δόξα, δόκησις, ὐπόνοια , διάληψις, προσδοκία, ὐποψία եւն. opinio, sententia, existimatio, expectatio, suspicio եւն. որ եւ ԿԱՐԾ, ԿԱՐԾՔ. Ճանաչումն թերակատար՝ հանդերձ երկուանօք կամ կասկածանօք. դատումն ըստ երեւույթին կամ առանձնական. համարումն. վարկումն (ներգ. եւ կր) մակաբերութիւն. միտք. խորհուրդ. եւ ակնկալութիւն. եւ Կասկած. երկբայութիւն. կարծիք, իմ գիտցածս. ... *Կարծիքն իմ ընդունայն եղեն ինձ. Յոբ. ՟Ի՟Թ. 20: (Տե՛ս եւ ՓԱՌՔ.) *Կարծիս ʼի մտի դնիցենʼʼ. յն. կարծիցեն. ՟Բ. Մակ. ՟Ղ. 24: *Ըստ քահանայպետին կարծեացʼʼ. այս ինքն ակնկալութեան, կամ կասկածանաց. ՟Բ. Մակ. ՟Գ. 21: *Ոչինչ կասկած կամ կարծիս (Յն. նի բառ) ʼիմտի դնել. ՟Բ. Մակ. ՟Ժ՟Բ. 4: *Գուցէ կարծիս ինչ տացէ թագաւորին, իբրեւ դաւով զայրն վնասեալ. ՟Բ. Մակ. ՟Գ. 32: *ի կարծեաց եկելոց ʼի վերայ տիեզերաց. Ղկ. ՟Ի՟Ա. 26: *Ասել իբրեւ ʼի կարծեաց: Կիւրղ. թագ.: *Առ այս գիրք՝ ոմանք կարծեօք վարեցան, իբրեւ թէ չէ նորա. Նախ. իմ.: *Ի ձեռն կերպարանաց եւ կարծեաց գիշերայնոց եւ տուընջենականաց. Պղատ. տիմ. (յն. φάντασμα imaginatio, երեւոյթ. կամ երեւակայութիւն:) *Ճշմարտապէս, եւ ոչ կարծեօքʼʼ. ա՛յլ ձ. եւ ո՛չ կարծիս ունելով. Հանգ.: *Ճշմարիտ կամ անսխալ կարծիք: Խրոխտական կարծեօք: Զկարծիս քան զճշմարտութիւն կարծեցին պատուական. Պիտ.: *Սնոտի կարծեաց ձերոց: Ինոյն կարծիս մոլորութեան շրջեցաւ: Ըստ առաջին կարծեացն: Իբրեւայն թէ կատարեցան կամք կարծեաց նորա. Եղիշ.: *Ըստ կարծեաց մարդկան խօսի: առ մարդկան ականէ կարծիս տան խոստովանութեան եւ ապաշխարութեան. Սարգ.: *Զանձն ազատել յանիրաւ կարծեաց: Զի լիցի զանձինս անըմբռնելի ունել ʼի նոցա կարծեացն. Իգն.: *Ոչ ըստ չարափառացն կարծեաց. Շ. թղթ.: *Եւ այս նեստորի է կարծիք. Լմբ. ատ.: *Ոչ բռնադատեցաւ ʼի կարծեացն (այս ինքն ʼի կասկածանաց՝) ձեռնամուխ լինել եւ չարչարել զկոյսն: եթէ ինձ ասէ չաւատաս, եւ կարծիս ինչ զիմոյ վկայութենէս կարծես, գոնէ առնն հաւատա՛. Ոսկ. մտթ.: Լաւ համարին (Արք) զանձինս ʼի մահ մատնել, քան ʼի կարծիս անկանել կնոջ. Շ. մտթ.: