ԿԺԱՒՈՐ — ( ) NBH 1 1095 Chronological Sequence: 6c ա. Որ ինչ հայի ʼի կուժ, կամ կայ ʼի կուժ. *Կուժն եւ՛ մասն է եւ՛ գործի, այլ ոչ նոյն իրի. այլ ամանն գործի է պարունակեցելոյն. իսկ կժաւոր ջուր՝ մասն է այլոց ջրոյ. Անյաղթ վերլծ. արիստ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՌՆՈՒՄ — (առի, ա՛ռ.) NBH 1 0309 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 10c, 12c ն. λαμβάνω accipio, sumo եւն. Արմատն է Առ, այսինքն առումն: Ըմբռնել եւ ունել (որպէս թէ առնաբար). յինքն ձգել ձեռամբ. ընդունել. յափն բառնալ ձեռօք.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲՂՈՂ — (բղղի.) NBH 1 493 Chronological Sequence: 12c, 13c, 14c գ. ԲՂՈՒՂ որ եւ ԲՂՈՂ. ռմկ. բղուկ, բղիկ. Կարաս. թակոյկ. կուժ. ընդունարան մեղու, իւղոյ, գինւոյ, եւ այլն, մեծ կամ փոքր, քարեղէն կամ խեցեղէն. ... *Քեզ բղուղ մի իւղ տամ ... Ելից զբղուղ մի յարդով… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲՂՈՒՂ — (բղղի.) NBH 1 493 Chronological Sequence: 12c, 13c, 14c գ. ԲՂՈՒՂ որ եւ ԲՂՈՂ. ռմկ. բղուկ, բղիկ. Կարաս. թակոյկ. կուժ. ընդունարան մեղու, իւղոյ, գինւոյ, եւ այլն, մեծ կամ փոքր, քարեղէն կամ խեցեղէն. *Քեզ բղուղ մի իւղ տամ ... Ելից զբղուղ մի յարդով… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԱՇԽՈՒՐԱՆ — (ի, աց.) NBH 1 0594 Chronological Sequence: Early classical գ. λεκάνη pelvis, patina, phiala Տաշտ. կոնք. լական. կուժ, մենծ թաս. ... *Ջուր խնդրեաց, եւ ետ կաթն՝ դաշխուրանաւ զօրաւորաց մատոյց կոգի. Դատ. ՟Ե. 25 … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԹԱԿՈՅԿ — (կուկի, կաց կամ կով. կոյկք, կուկաց. կամ կոյք. կոյս.) NBH 1 0793 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c գ. ὐδρία hydria, vas aquarium. պ. թէկիուք. Անօթ մեծ՝ ջրոյ կամ գինւոյ. սափոր. կուժ. խառնարան. եւ Ըմպանակ. սկահ. փարչ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԵՑ — I. (ի.) NBH 1 0941 Chronological Sequence: Unknown date Տ. Խեցի. որպէս Պատեան խեցեմորթաց. եւ Անօթ կաւեղեն, եւ Հեց. *Յայնպիսի աղքատութիւն ետուն զանձինս, մինչեւ անօթ նոցին էր խեց կրիայի. Վրք. հց. ՟Է: Որպէս եւ ʼի բարդութիւնս Գրախեց, Նշանախեց, է իբր… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆՇԽԱՐԱԿՈՒԺ — ( ) NBH 2 0437 Chronological Sequence: Early classical գ. Անօթ ʼի պէտս գործելոյ զնշխար պատարագի, որպէս գուժ. կամ պահելոյ զգործեալն՝ որպէս կուժ, կամ որպէս սափորն մանանայի, եւ կամ որպէս տուփ. *Եթէ ʼի ժամանոցն, կամ ʼի նշխարակուժն մերձեսցի, անխոտելի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆՈՐ — (ոյ, ոց.) NBH 2 0441 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 7c, 10c, 12c, 14c ա. (եբր. նատր. պ. նէվ, նու. սանս. նա՛վա. լտ. նօ՛վուս. դաղմ. նօ՛վի . յն. նէ՛օս, եւ գէնօ՛ս. որ է թ. եէնի ). νέος, καινός novus πρόσφατος recens . Այժմուս … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՊՈՒՏՈՒԿ — (տկի, կաց, եւ տկունք, տկանց.) NBH 2 0660 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 12c, 13c գ. χυτρίς, χυτρίον ollula. Պոյտն փոքրիկ, խէցէղեն կամ պղնձի. պըտուկ. ... *Ետ հրաման՝ երկաթի պուտկօք հալել կապար. Ագաթ.: *Գտին կուժ մի ջրով, եւ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)