ԲԴԵԱՇԽ — (բդեշխի, խաց.) NBH 1 478 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 8c, 13c գ. ԲԴԵԱՇԽ ԲԴԵՇԽ. ὔπατος consul, dux Հիւպատոս. դուքս. սահմանակալ. կողմնակալ, կուսակալ. զօրավար. մագիստրոս. փաշայ, խան, պէյ. ... *Բդեաշխն նահանգին: Ի դասուց … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱԶԳԱՊԵՏ — (ի, աց.) NBH 1 0008 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 8c, 10c գ. γεναρχής, ἑθνάρχης , gentis auctor, princeps Պետ եւ նախածնօղ ազգի մարդկան, եւ առանձին ազգի. նախահայր. նախահաւ. նահապետ. *Գործակից լինէր ազգապետի մարդկան ամենայն ինչ:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՄԻՐԱՅ — (ի, այք, այից, եւ այիք, այեաց կամ այաց.) NBH 1 0071 Chronological Sequence: Unknown date, 10c, 11c, 12c, 13c գ. ԱՄԻՐԱՅ որ եւ ԱՄԻՐ. Բառ արաբ. էմիր, միր, միրի միրան, էմիլ, էմին.(ի ամր, էմր հրաման) Իշխան հրամանատար. բդեաշխ. կուսակալ. նախարար. պարոն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՇԽԱՐՀԱԿԱԼ — (ի, աց.) NBH 1 0261 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 12c, 13c ա.գ. τὸν κόσμον ἕπεχων mundumobtinens Որ կալեալ ունի զաշխարհ համօրէն՝ տիրաբար. *Աշխարհակալն աստուած. Արիստ. ՞՞: ԱՇԽԱՐՀԱԿԱԼ. κοσμοκράτωρ mundi… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳԱՒԱՌԱԿԱԼ — (ի, աց.) NBH 1 0533 Chronological Sequence: Unknown date, 11c ա.գ. Որ ընդ ձեռամբ ունի զգաւառ ինչ. կուսակալ. ոստիկան. այան, վէլի, միասէլլիմ. *Զիշխանս՝ որ գաւառակալք էին, ʼի նոյն հաստատեաց. Լաստ. ՟Ե: *Կացոյց զնոսա ʼի վերայ ամենայն գաւառակալաց եւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳՈՐԾԱԿԱԼ — (ի, աց.) NBH 1 0574 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 7c, 8c գ. τοπάρχης, ἠγεμών, ὀ ἑπ’ ἑξουσειῶν praefectus, praeses, dux Որ ունի զգործ վերակացութեան աշխարհի. ոստիկան. կուսակալ. տեղակալ, իշխան. եւ Տնտես. վերակացու .... տե՛ս Ծն. ՟Խ՟Ա.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԵՀՊԵՏ — (ի, աց.) NBH 1 0608 Chronological Sequence: 6c, 13c գ. Կուսակալ. իշխան աշխարհի. *Միոյ աշխարհի երկու դեհպետք ոչ լինին. Եղիշ. ՟Բ: Իսկ ի Հին բռ. գրի. *Դեհեպետք, գլխաւորքʼʼ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵՊԱՐՔՈՍ — (ի, աց.) NBH 1 0660 Chronological Sequence: Unknown date, 11c, 13c գ. Բառ յն. ἕπαρχος (ի վերայ այլոց կարգեալ իշխան) եւ ὔπαρχος (ընդ այլով իշխան կարգեալ). praeses, praefectus, dux, vicarius եւն. Կուսակալ. բդեշխ. փոխարքայ. փաշա, վէզիր. *Թէ եպարքոս… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵՏԵՂԱԿԱԼ — (ի, աց.) NBH 1 0664 Chronological Sequence: Early classical, 12c գ.ա. τοπάρχης praefectus regionis Որ կալեալ ունի զտեղի ինչ. որպէս Կուսակալ իշխան աշխարհի. փաշա. *Զամենայն նախարարս եւ զզօրագլուխս եւ զտեղեկալս (կամ զտեղակաս). ՟Ա. Եզր. ՟Գ. 2:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԱՏԱՊԱՆ — (ի, աց.) NBH 1 1061 Chronological Sequence: 12c, 13c գ. (յայլազգ . գէդ, քադ. Տես եւ ԿԱԹԵԼ, այսինքն կողմն.) Կողմնապետ կուսակալ. իշխան. քաղաքապետ. ... *Կատապան եդին քաղաքին. Վրդն. պտմ.: *Կատապանս արձակեալ ամի ամի. Սամ. երէց … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
