ԽԱՓԱՆ — (ի աց.) NBH 1 0935 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 11c, 12c, 14c ա.գ. ἑγκοπή impedimentum ἑμπόδιον obex. Արգել. խոչընդակն. խոչընդոտն. խոչ եւ խութ. որպէսխափանիչ, կամ խափանարար. ընդհատիչ. եւ Խափանումն. ընդհատումն.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆԱՇԽԱՏՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0108 Chronological Sequence: 5c, 6c գ. ἁπονία Պակասութիւն աշխատութեան. իբր անգործութիւն, եւ դիւրութիւն. *Հետեւեալ լինի զանգիտութեանն՝ անարիութիւն, անաշխատութիւն. Արիստ. առաք.: *Եւ ամենայն դիւրաւ վճարի եւ անաշխատութեամբ. Փարպ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆԿԱՄԱԿՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0168 Chronological Sequence: 10c, 11c գ. Ոչ գոլն կամակ. անյօժարութիւն. դժկամութիւն. եւ անգործութիւն. դատարկութիւն. անզբաղ կեանք. ἁπραγμοσύνη *Զաման ուղղոյն անկամակութեամբ չար թնդեցուցեալ. Նար. ՟Ղ՟Բ: *Զանհոգն վարեն կեանս, անկամակութեամբն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆՆԵՐԳՈՐԾՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0210 Chronological Sequence: 8c գ. Չներգործելն. անգործութիւն. *Պարսաւել զանաստուածութիւն, եւ զաստուածայնոյն կենաց աններգործութիւն: Ամենայն գիտութեան աններգործութամբ. Դիոն. եկեղ. եւ Դիոն. ածայ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԵՐԱՆԱԼՈՒԾՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 483 Chronological Sequence: 8c գ. Լուծումն բերանոյ ʼի պահոց. լուծանելն զպահս. ծոմը կամ պաքը աւրելը. *Որպէս թէ ընդ անգործութիւն եւ ընդ բերանալուծութիւն՝ խառնել եւ զքնոյն խորութիւն (ʼի կիւրակէն). Յհ. իմ. ատ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԱՏԱՐԿԱԺԱՄ — ( ) NBH 1 0601 Chronological Sequence: 11c ա. Ուր իցէ անգործութիւն, կամ պարապորդ ժամ. *Դատարկաժամ գիշերոյն ի խորհուրդս կարկատելոյ. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 3 … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԱՏԱՐԿՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0601 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 9c, 10c գ. ἁργία, ἁγρεία, ὁκνηρία otium, otiositas Պարապորդութիւն. անգործութիւն. ծուլութիւն. դադարումն. պօշ պարապ կենալը, չբանիլը. ... *Դատարկութիւն ձեռաց: Հաց… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱՄՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0917 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 13c գ. անվարժութիւն. անկրթութիւն. անգործութիւն. ... *Գտանէր զխամդ եւ զանտեղեակդ երկրի. ո՞չ ապաքէն ըստ խամութենէն է զարմանալ: Ոսկ. փիլիպ. ՟Ժ: *Զի մի՛ երբէք ʼի դրժօղն խամութենէն ʼի վերայ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱՓԱՆԱԾ — (ոյ.) NBH 1 0936 Chronological Sequence: Early classical գ. ἁργία otium, cessatio եւ καταφθορά damnum, proditio Խափանեալ գոլ. անգործութիւն. եւ վասն զետ եկեալ. *Զխափանած հարկած քաղախացն, որ ցայսօր խափանեցէք. ՟Ա. Մակ. ՟Ժ՟Բ. 31: *Զխափանածոյ նորա եւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱՓԱՆՈՒՄՆ — (նման.) NBH 1 0936 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c գ. ἑμπόδισμα, κώλυμα, κώλυσις impedimentum, prohibitio. Խափանելն, իլն. արգելումն. խափան. եւ դադարումն կամ բարձումն. *Խափանումն հարկացն արքունի, կամ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)