ԲԱԳՁԱՁԱԿԱՆ — (ի աց.) NBH 1 400 Chronological Sequence: 6c, 7c, 8c, 10c, 13c ա. ԲԱԳՁԱՁԱԿԱՆ կամ ԲԱԿՁԱՁԱԿԱՆ. Պարունակական. բովանդակիչ. բոլորական. հանրական. եւ Հաւաքական. կամ ըստ Հին բռ. Շրջաբերական. որ շուրջ առնու. περιληπτικός comprehensivus, συλληπτικός… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱԶՆ — (զին, զինք, զանց.) NBH 1 0010 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c գ. γένος, γενεά , genus, gens, ἕθνος , populus եբր. զան, զէնիմ. Ազգ զանազանեալ եւ ազատ. սերունդ. զարմ. ժողովուրդ առանձին. միլլէթ *Երկիր պագցեն նմա… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՂԻ — I. (աղւոյ.) NBH 1 0039 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 11c գ. եզականն բառիս ԱՂԻՔ. որպէս մասն ախոնդանաց կամ փորոտեաց. աղիք. ... եւ լար քնարի՝ կազմեալ յաղեաց. ... σπλάγχνον viscus, χορδή chorda *Որ ʼի սրտին… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲՈՅԼ — (բոյլք, բուլից.) NBH 1 505 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 10c գ. πλῆθος, χορός, ἁγύλη եւն. multitudo, coetus, grex եւն. Հոյլ, խումբ, ժողով, երամ, ջոկ, գունդ. ... *Բոյլք անթուելիք էրէոց. Պիտ.: *Զբոյլս վայրենի էրէոց: Զհետ բուլից… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԳԵՀ — I. ( ) NBH 1 0534 Chronological Sequence: Early classical, 12c, 13c գ. Բառ եբր. կի, կամ կէի. γαί կամ γέ . Վիհ. գերեզման. կարկառակոյտ. որպէս եւ յատուկ անունն Գայի՝ ստուգաբանի Կոյտ. *Որք թաղենն ʼի գեհ ʼի գերեզմանին գովգայ. Եզեկ. ՟Լ՟Թ. 11. 15: *Գեհ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴԱՍԱԿ — (ի, աց.) NBH 1 0598 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 6c, 10c, 12c, 13c գ. Նուաստ կամ անարգ դաս. երամակ. վոհմակ. հոյլ. ջոկ անբանից եւ նմանեաց նոցին. ... յն. պէսպէս ἁγέλη, βουκόλια, ἑσμός եւ այլն. *Դասակք անդւոց, կամ անդէոց: Արջառոցն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵԶԱԲԱՐ — ( ) NBH 1 0646 Chronological Sequence: 7c, 11c մ. Եզակի. միակի. միապէս. ընդ միով բանիւ. միաբան. առանձինն. *Հոգին սուրբ յերկաքանչիւրոց եզաբար ընդ պատճառաւ». այսինքն յերկուց ելեալ իբրեւ ի միոյ սկզբնէ. Քեր. քերթ. : Լուսափայլեալ ի բոլորն, եւ ո՛չ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵՐԱՄ — (ոյ, ոց, եւ ի, ից, աց.) NBH 1 0668 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c, 12c գ. ԵՐԱՄ ἁγέλη grex, coetus եւն. որ եւ ՐԱՄ. պ. րէմ, րէմէ. Բազմութիւն կենդանեաց կամ մարդկան ի մի վայր. հօտ. ջոկ. հոյլ. ժողով. ... *Թռուցեալք ի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵՐԱՍՏ — (ի, ից. կամ ու, ուց.) NBH 1 0671 Chronological Sequence: 6c, 8c, 10c, 13c, 15c գ. Դաս. կարգ. համախմբութիւն. նիստ. ժողով. ատեան. *Ազատերամն երաստից. Պիտ.: *Որոշէ ժամանակս խորհրդոց եւ երաստից. Յհ. կթ.: *Տեսին եւ զկարգաւորութիւն հրեշտակակերպ դասուց… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽՈՒՄԲ — (խմբի, ից.) NBH 1 0984 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c գ. (լծ. թ. քիւմէ, եւ ճիւմհիւռ, հյ. գումար.) πλῆθος multitudo, agmen. Բազմութիւն գումարեալ. գունդ զորաց. գումարտակ. հոյլ. ջոկ. *տեսի խումբ մեծ: Պատահէ խմբի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)