ՀՐԵԱՅ — (հրէի, ից.) NBH 2 0142 Chronological Sequence: Unknown date ա.գ. ՀՐԷԱՅ ἱουδαῖος judaeus. ըստ եբր. եէհուտի. այսինքն Յուդայեան. վր. եւս՝ հուրիա, եւ հուրիաստանէլի. գրի եւ յուղղականն ՀՐԵԱՅ, որպէս եւ հնչի ռմկ: Ազգն յուդայի երբեմն ʼի սահմանս երուսաղէմի … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀՐԷԱՆԱՄ — (ացայ.) NBH 2 0142 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical չ. ἱουδαΐζω judaizo, judaeus fio. Հրէայ լինել. իբրեւ հրէայ վարիլ. *Զիա՞րդ ստիպես հեթանոսաց հրէանալ: Որք հրէանալն կամին: Ուրանալ զքրիստոս, եւ հրէանալ. Կիւրղ. եբր.: Ոսկ. գաղ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՅ — ( ) NBH 1 0078 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 11c, 13c, 14c մջ. Ա՜Յ. Ա՜. ո՛. ո՜վ. ո՛վ դու. է՛յ, հա՛յ. ... ὧ կամ ὥ O!, σύ tu *Ա՛յ սէգ հպարտ: Ա՛յ թշուառ: Ա՛յ հնացեալ աւուրբք չարութեան. ՟Բ. Մակ. ՟Է. 9: ՟Գ. Մակ. ՟Ե. 21: Դան.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱԺ — (ի, ից.) NBH 1 421 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 12c, 13c, 14c գ. (յորմէ Անբաժ, Բաժին, եւ Բաժանել եւ այլն. լծ. եւ Բագ. ռմկ. փա՛յ. եւ լտ. փա՛րս, փօ՛րցիօ.) Մասն, բաժին. *Բա, մասն. Հին բռ.: Առաւել վարի որպէս Բաժին արքունի, այսինքն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱՆԱՍԻՐԱԲԱՐ — ( ) NBH 1 435 Chronological Sequence: 13c ա. Բանասիրութեամբ. ուսումնասիրաբար. մտադրութեամբ. *Բանասիրաբար ընթերցի՛ր (ո՛վ հրէայ՝ զմարգարէս). Պրոկղ. ծն … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲԱՑԱՍՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 472 Chronological Sequence: 6c, 7c, 10c, 13c գ. որ եւ ԲԱՑԱՍԱՑՈՒԹԻՒՆ. Երբեմն՝ որպէս ἁπόφανσις enunciatio, pronuntiatio, sententia Բացաձայնութեամբ արտասանութիւն. բան բացարձակ. վճիռ. դատակնիք. *Խրատն է բան բացասութիւն գլխաւորեալ,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲՆԱՒ — (ի, ից.) NBH 1 497 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 8c, 10c, 12c ա. ὄλος, πᾶς, σύμπας, ἄπας totus, integer, cunctus, universus (ʼի գործիականէ բառիս Բուն.) Բոլոր. համօրէն. բովանդակ. ամէն. ամենայն. հանուր իւր սարօքն.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԴՐԱԿՑՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0642 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 8c գ. γειτνίασις, γειτονία vicinitas, propinquitas Դրակիցն գոլ. մերձաւորութիւն. կցորդութիւն. եւ Դրակիցք. ... *Հրէայ ոմն էր բնակեալ դրակցութեամբ ընդ քրիստոնէի ումեմն. Ճ. ՟Բ.: *Յարանան առ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵԲՐԱՅԵՑԻ — (ցւոյ, ւոց.) NBH 1 0645 Chronological Sequence: 8c, 11c ա.գ. ἐβραῖος hebraeus որ եւ ՀԵԲՐԱՅԵՑԻ, ՀՐԷԱՅ, ԻՍՐԱՅԷԼԱՑԻ. Ազգն սերեալ յաբրահամէ՝ յեբերայ սեմեան. իպրանի, եահուտի. *Եբրայեցի յեբրայեցւոյ. եւ այլն: Կամ իբր Եբրայական. *Եբրայեցի զի կոչեցաւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
Զ — I. ( ) NBH 1 0708 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c Տառ բաղաձայն, եւ այն կիսաձայն ըստ բզզանաց մեղուաց՝ մանաւանդ յառաջ քան զբաղաձայնս. զորօրինակ՝ զմարդ, զնա. որ գրի եւ զընա, իբր ըզընա. զի միշտ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
