ՁԱՆՁՐԱԼԻՑ — ( ) NBH 2 0148 Chronological Sequence: 6c, 12c ա. ՁԱՆՁՐԱԼԻ ՁԱՆՁՐԱԶԼԻՑ. Որ ինչ բերէ զձանձրութիւն. տաղտկալի. թանձր եւ ծանր, եւ դժուարակիր. *Ե՞րբ իցէ, զի ելից ʼի թանձրադանդաղ ձանձրալի մարմնոյս. Եղիշ. ՟Ը: *Անկրելի սառնամանեաց, եւ ձանձրալից անձրեւաց.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՁԱՆՁՐԱՆԱԼԻ — ( ) NBH 2 0148 Chronological Sequence: 11c, 12c Իբր Ձանձրալի. *Ոչ եթէ ծանր ինչ է, այլ ո՛չ ձանձրանալի. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 10: Եւ իբր Ձանձրացօղ. ձանձրացկոտ. *Քանզի բնութիւն մեր է յայտնի, արագայագ եւ ձանձրալի. Յս. որդի … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆԿԵՆՑԱՂ — ( ) NBH 1 0173 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 11c ա. Նոյն ընդ ԱՆԿԵԱՆՔ. ԱՆԿԵԱՑ. Անբաժ ʼի վայելից կենցաղոյս. ձանձրալի. անպիտան. ἁβίωτος (βίοσ) non vitalis, vita misera *Կենցաղս անկենցաղ եղեւ վասն ընչասիրութեան. Ոսկ. սղ.: *Ի բաց… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՐԱԳԱՅԱԳ — ( ) NBH 1 0337 Chronological Sequence: 6c, 12c ա. Որ փութով յագի, կամ դիւրաւ յափրանայ. *Ոմանք արագայաքք ճաշակեալ ʼի քաջալաւութենէ, եւ յոյս տուեալ առողջութեան, դարձեալ ʼի նոյն անդրէն դարձան հիւանդութիւն. Փիլ. լին.: *Քանզի բնութիւն մեր է յայտնի՝… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԵՐԲ — (երբի, զերբն.) NBH 1 0671 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 10c, 11c, 12c, 13c, 14c գ. τὸ πότε quando Անորոշ հարցական մակբայ անուանացեալ. մի ի տասն ստորոգութեանց՝ յայտարար որոշման ժամանակի. կամ ժամանակ. *Յաղագս երբին … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԹԱՆՁՐԱԴԱՆԴԱՂ — ( ) NBH 1 0795 Chronological Sequence: 6c, 10c ա. Թանձր եւ դանդաղ. ծանրաշարժ. յոյր. *Ե՞րբ իցէ, զի ելից ʼի թանձրադանդաղ ձանձրալի մարմնոյս. Եղիշ. ՟Ը: *Յորմէ՝ *Թանձրադանդաղ ձանձրութիւնʼʼ. իբր յուլութիւն՞ Յհ. կթ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՁԱՆՁԻՐ — ( ) NBH 2 0148 Chronological Sequence: Early classical ա.գ. μοχθηρός molestus, aerumnosus ἁποτρόπαιος aversandus. Իբր ձանձրալի. խորշելի. տաղտկալի, եւ Ձանձրոյթ, տաղտկութիւն. *Բամբասանք նոցա լուր ձանձիր. Սիր. ՟Ի՟Է. 16: *Բերէ համառօտ բանիւք, եւ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՁԱՆՁՐԱՆԱՄ — (ացայ.) NBH 2 0148 Chronological Sequence: 10c, 11c ձ. ἅχθομαι, προσεχθέω taedet me, molestiam capio, offensus sum ἁκηδιάζω acedia afficior, anxius sum ἑκκακέω segnesco, deficio եւն. Ծանրանալ իմն եւ թանձրանալ ոգւոց կամ սրտի. տաղտկանալ եւ զազրանալ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՁԱՆՁՐՈՅԹ — ( ) NBH 2 0148 Chronological Sequence: Unknown date, 11c գ. δυσχέρεια molestia, taedium πόνος labor. Ձանձրութիւն. տաղտկութիւն. աշխատութիւն. *Մի՛ ձանձրոյթ առնէք ինձ: Ձանձրոյթ առնէին նմա վիճաբանութեամբն ... թո՛ղ չառնեմք ձանձրոյթ ինքնակալիդ. Վրք. հց … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՏԱՂՏԿԱԼԻ — ( ) NBH 2 0840 Chronological Sequence: Early classical, 10c, 11c ա. ՏԱՂՏԿԱԼԻ ՏԱՂՏԿԱԼԻՑ. որ եւ ԾԱՆՐԱՏԱՂՏՈՒԿ. ἑπαχθής molestus, gravis. Արժանի տաղտկալոյ. ձանձրալի. եւ Լի կամ լցեալ տաղտկութեամբ. ծանր. գարշ. անբերելի. գանելի. *Ի տաղտկալի մեղաց առ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)