ՀԻՆԳՀԱՐԻՒՐ — (ոյ, ոց, կամ ի, ից.) NBH 2 0099 Chronological Sequence: Early classical ա. πεντακόσιος quingenti. Հնգիցս հարիւր. կէսն հազարի. ... *Նոյ էր ամաց հինգհարիւրից: Ոգի մի ʼի հինգհարիւրոց: Հինգհարիւր սիկղ: Արք կամ էշք հինգհարիւր: Զուարակս հինգհարիւր:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԵՏԱՍԱՆԵՔԵԱՆ — (նեցունց.) NBH 2 0253 Chronological Sequence: Early classical ա.գ. ՄԵՏԱՍԱՆԵՔԵԱՆ կամ ՄԵՏԱՍԱՆԵՔԻՆ. (ըստ յն. մետասան ասի.) Իւրաքանչիւրն իսկ ʼի մետասանից. մետասանքն առ հասարակ: *Մետասան փեղկ գործեսցես զնոսա. չափ նոյն եղիցի մետասանեցունց փեղկիցն. Ել.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԵՏԱՍԱՆԵՔԻՆ — (նեցունց.) NBH 2 0253 Chronological Sequence: Early classical ա.գ. ՄԵՏԱՍԱՆԵՔԵԱՆ կամ ՄԵՏԱՍԱՆԵՔԻՆ. (ըստ յն. մետասան ասի.) Իւրաքանչիւրն իսկ ʼի մետասանից. մետասանքն առ հասարակ: *Մետասան փեղկ գործեսցես զնոսա. չափ նոյն եղիցի մետասանեցունց փեղկիցն. Ել.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԵՏԱՍԱՆՕՐԵԱՅ — (րէի, ից.) NBH 2 0253 Chronological Sequence: Early classical, 12c ա. Մետասան աւուրց. (որպէս դնի ʼի յն.) որ ունի զչափ կամ զմիջոց մետասան աւուրց. *Մետասանօրեայ ճանապարհ ʼի քորեբայ մինչեւ ցլեառն սէիր. Օր. ՟Ա. 3: *Վասն մետասանօրեայ ջերմանն. Մխ.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲՆԱՇԽԱՐՀ — (ի, աց.) NBH 1 497 Chronological Sequence: Unknown date, 13c գ. Երեւելի մասն աշխարհի, յորս բուն բնակութիւն է մարդկան, կամ որ է բուն աշխարհ տէրութեան ուրուք. *Րոպէից մասանց երից բնաշխարհաց կայսր բարեպաշտ Կոստանդիանոս. Գանձ.: *Առաջին հատուածն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԱԲՈՍ — ( ) NBH 1 1029 Chronological Sequence: 7c գ. որ եւ կապիճ. թ. գապ. յն. գա՛վօս (ուստի գա՛գավօս, պոյտն. լտ. գա՛գապուս). κάβος mensurae frumentareae genus. Անօթ, աման, սան. եւ առանձին չափ արմտեաց. *Յաղագս կաբոսի: Չափ մետասան քսեսի կոչի կաբոս. որ է… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԻՍԱԿ — (ի, իւ կամ աւ, աց, օք.) NBH 1 1097 Chronological Sequence: Unknown date, 11c, 15c ա.գ. Կէս. կիսատ. թերի. եւ Կէսն ʼի թիւս. *Մի՛ ճանաչեսցուք զաստուած իբրեւ զկիսակս, եղբարք, իբր թէ այլ ոք իցէ արարիչ, եւ այլ ոք դատաւոր, այլ կատարելապէս ծանիցուք. Վրք … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՄԱՐԻՄ — (եցայ, րեա՛, ել.) NBH 2 0022 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 13c, 14c հ. որպէս ռմկ. համրել. պ. շիւմարկիյտէն, շիւմիւրտէն. ἁριθμέω, ψηφίζω calculo. Ի համար արկանել. թուել. հաշուել. ... *Համարեցաւ զընդոծինսն իւրիւր ՟Յ՟Ժ՟Ը: Ոչ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀՐԱՏԱՐԱԿԵՄ — (եցի.) NBH 2 0138 Chronological Sequence: 6c, 10c, 12c ն. Հռչակել. քարոզել. հրապարակել. հանդիսացուցանել. *Եւ ես զնոյն ... առբերելով զբանս հրատարակեմ. Անյաղթ բարձր.: *Ձայն աւետաւոր հրատարակէր առ մետասան երամս օդապարիցն. Պիտ.: *Հրատարակէր ʼի լուր… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄԵՏԱՍԱՆԵՐՈՐԴ — (ի.) NBH 2 0252 Chronological Sequence: Early classical ա. ἐνδέκατος undecimus. Տասներորդ առաջներորդ. վերջինն մետասան թուոյ. տասնըմէկերորդ. ... *Յաւուրն մետասաներորդի: Յամսեանն մետասաներորդում: Յամին մետասաներորդի. Թուոց. ՟Է. 72: Օր. ՟Ա. 3: Եզեկ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)