ՄԻԱՀԱՐԹ — ( ) NBH 2 0266 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 9c ա.մ. իբր ὀμαλῆς, ἵσος aequalis, par. Հարթ եւ հաւասար. զուգահաւասար. միաչափ ... միօրինակ. նոյն եւ նման. եւ Համապատիւ. *Ի վերոյ տանիքն միահարթ միատարր յատակեալ. Վեցօր. ՟Գ:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲՌՆԱԿԱԼ — (ի, աց.) NBH 1 515 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 13c ա.գ. τύραννος, τυραννικός tyrannus, tyrannicus Բռնաւոր, կամ գոռոզ, որ բռնութեամբ կամ ʼի բռին կալեալ ունի զայլս՝ նուաճելով եւ հարստահարելով. եւ Բռնաւորական. ...… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԲՌՆԱԿԱԼԵՄ — (եցի.) NBH 1 516 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c, 13c ԲՌՆԱԿԱԼ ԼԻՆԵԼ. ԲՌՆԱԿԱԼԵՄ. τυραννεύω, δυναστεύω tyrannidem exerceo, impero, regno Բռնանալ. իշխել. տիրել. տիրաբար կամ բռնութեամբ առնուլ, ունել. նուաճել՝ որպէս հզօր,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԹԱԳԱԶԱՐԴ — ( ) NBH 1 0788 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 13c ա.մ. Թագիւ զարդարեալ. պսակաւոր. թագաւոր. *Եւ եղեւ միահեծան թագազարդ. Մծբ. ՟Ժ՟Թ: *Զի թագազարդ տեսանելոյ (զմիածինդ) ակնունէիր ʼի ծննդենէ. Սկեւռ. աղ.: *Զգերիսն թագազարդ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԹԱԳԱՒՈՐ — (ի, աց.) NBH 1 0789 Chronological Sequence: Unknown date, 6c, 12c, 13c, 14c գ. βασιλεύς rex Արքայ, որ ունի զթագ արքունի ʼի գլուխն, որպէս եւ զթագաւորութիւն. միահեծան իշխան ʼի տէրութեան. ինքնակալ. լայնաբար՝ եւ Նախարար ինքնագլուխ. թագւոր, խոնդիքար.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԻՆՔՆԱԿԱԼ — (ի, աց.) NBH 1 0857 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 8c, 10c ա.գ. αὑτοκατής qui sui juris est. Ինքնիշխան, անձն իշխան. ազատ. ինքնագլուխ. *Յանտըւչական փառս էականին՝ ինքնակալ եղեալվայելիցեն. Ագաթ.: *Յո՛ր կողմ միտէն ըստ ինքնակալ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԻՆՔՆԱԿԱԼՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0858 Chronological Sequence: Unknown date, 8c, 10c, 12c գ. αὑτοκρατορία, τὸ αὑτοκρατές libera et summa potestas, imperium. Ինքնակալ տերութիւն. միահեծան թագաւորութիւն. եւ Կայսրութիւն. *Յութերորդ ամի ինքնակալութեան կոստանդեայ. Խոր. ՟Գ. 8 … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԽԱՂԱՂԱԿԱՆ — (ի աց.) NBH 1 0914 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c, 11c ա. εἱρηνικός, εἱρηναῖος pacificus, pacatus. Տե՛ս եւ ԽԱՂԱՂ. Անդորրական. հանդարտական. հանգստեան. հանդարտութեան. անխռովական. հանդարտ. հաշտ. *Տու՛ր նմա պատասխանի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԱՅՍՐ — (սեր, րաց.) NBH 1 1046 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 10c գ. Բառ լտ. չ՛էսար. յորմէ յն. գէ՛սար. καῖσαρ, αὑτοκράτωρ caesar, imperator μονάρχης, μόναρχος monarcha βασιλεύς rex. Յանուանէ յուլիոսի կեսարու առաջին ինքնակալի առեալ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԱՄԱՊԵՏԱԿԱՆ — ( ) NBH 2 0020 Chronological Sequence: 8c ա. Իբր Աստուածպետական, կամ բացարձակ միահեծան եւ միասնական. *Գաղափարես ʼի բոլորս զերեքանձնեան եւ զհամապետական տէրութիւնն. Աթ. խչ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)