ԱՅՑԵԼՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0100 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 8c, 10c, 12c, 14c գ. ἑπισκοπή, ἑπίσκεψις inspectio, visitatio Այց. այց առնելն. յայց ելանելն. որպէս դիտողութիւն. տեսութիւն. զննութիւն. քննութիւն. հանդէս. մտադրութիւն.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀԻՄՆԱԿԱՐԳՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0097 Chronological Sequence: 11c գ. Կարգաւորեալ հիմնադրութիւն. նմանութեամբ՝ Մտադրութիւն. ըմբռնումն. հասողութիւն. յն. ճանաչումն. *Միտք ձեր ընտանեցեալ իցեն առ ʼի բանիցն հիմնակարգութիւն. Ոսկ. յհ. ՟Ա. 10 … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՀՊԱՏԱԿԱՆՔ — (նաց.) NBH 2 0125 Chronological Sequence: Unknown date, 8c, 11c գ. ἑπιμέλεια diligentia, procuratio, cura. Հպատակելն իմիք. մտադրութիւն. խնամարկութիւն. դարման. ուշադրութիւն, պէտ ընելը. *Եւ ոչ մի ինչ ʼի խնամոց եւ ʼի հպատականաց վայելելով: Արմատն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄՏԱԴԻՒՐՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0304 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 13c գ. Դիւրութիւն մտաց եւ կամաց. յօժարութիւն. *Յուսացեալ եւս իցեմք յուղղոց ունկնդրաց ʼի կամացն մտադիւրութիւն. Եզնիկ.: մ. ՄՏԱԴԻՒՐՈՒԹԵԱՄԲ Տ. ՄՏԱԴԻՒՐ. մ. *Մտադիւրութեամբ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄՏԱՏՐՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 1057 Chronological Sequence: 8c ըստ ձ. կամ Մտաւորութիւն՝ ըստ տպ. որպէս Մտադրութիւն. Աթ. սղ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄՏԱՒՈՐՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0306 Chronological Sequence: Early classical, 5c, 7c, 8c, 12c, 13c գ. Մտաւոր, եւ մտացի գոլն. ուշիմութիւն. իմաստութիւն. խոհականութիւն, եւ մտադրութիւն. մտավարժութիւն. խելք, խելացութիւն. *Կենդանական շունչ իմաստակիր մտաւորութեան. Ագաթ.:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՈՒՇ — (ոյ, ով, ովք. եւ ի, իւ.) NBH 2 0552 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 10c, 11c, 12c, 14c գ. μνήμη memoria. պ. հուշ. ուս. Արմատ Յիշելոյ. Յիշողականն. յիշողութիւն, եւ Ուշադրութիւն. մտադրութիւն. դիտողութիւն.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՈՒՇԱԴՐՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 2 0553 Chronological Sequence: 6c, 8c, 10c, 11c գ. προοχή attentio. Մտադրութիւն. արթնութիւն. խելամտութիւն. զգուշութիւն. դիտողութիւն. *Մեծապէս մեզ ուշադրութեան (են) պէտք, մանաւանդ եւ առաւել աղօթից գործակցութեան. Նիւս. երգ.: *Զոր ստուգապէս… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)