ԱԽՈՐԺԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 1 0016 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c, 13c ա. Տ. ԱԽՈՐԺ: Ախորժականսն ասաց. զի յախորժականն դիւրաւ մեղկէին: Ասասցուք նմա զախորժական զձայնն: Ախորժական էր նոցա չարչարել վասն Քրիստոսի: Զքոյոցդ ախորժականաց… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՆՁՆԱԿԱՆ — (ի, աց.) NBH 1 0193 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 11c, 12c, 13c ա. ψυχικός animatus, animalis, ceu animae, vitalis, πνευματικός spiritualis Հոգեկան. հոգեւոր. իմանալի, բանաւոր. շնչաւոր. կենդանական. ...… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՇԽԱՏԱՍԻՐՈՒԹԻՒՆ — ( ) NBH 1 0259 Chronological Sequence: 6c, 8c, 11c գ. φιλοπονία, τὸ ἑπίπονον laborum amor, studium, tolerantia, ἑκπόνησις elaboratio, elucubratio Յօժարական աշխատութիւն. գործասիրութիւն. փոյթ ջանից. երկասիրութիւն. անխոնջ վաստակ. ջան. եւ գործ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԱՌԱՏԱՄԻՏ — (մտի, տաց.) NBH 1 0294 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c, 11c, 12c, 13c ա. Իբր Առատ մտօք. խոհական. հանճարեղ. *Ընդարձակութիւն առատամիտ իմաստիցն. Պիտ.: *Չքնաղագեղ, եւ առատամիտ. (որ հայի եւ ʼի յաջորդ նշ.) Յհ. կթ.:… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ԿԱՄԱՒՈՐ — (ի, աց.) NBH 1 1042 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 8c, 10c, 12c ա. ἐκούσιος voluntarius, spontaneus. Ուր գոյ ազատ եւ յօժար կամք գործողին. անձնիշխանական. ազատ. կամայական. յօժարական. ... *Կամաւոր պատարագ, ողջակէզ,… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՄՏԱՌՈՒ — (ի, աց.) NBH 2 0306 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c, 13c ա. Ի միտ առօղ. ուշիմ. մտավարժ. մտացի. եւ Մտառական. *Ոգից մտառուաց աճեսցեն մեծութեամբ եւ բազմութեամբ առաքինութեանցն տեսլեամբք: Հարկաւոր է մտառուին աւելի գոլ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՅՕԺԱՐԱԽՈՐԺ — ( ) NBH 2 0380 Chronological Sequence: Unknown date, 12c ա. Յօժարական եւ ախորժական. ինքնայորդոր. *զայս ամենայն յօժարախորժ կամօք կրեցեր ʼի քեզ վասն մարդկան Աստուած իմ Յիսուս. Սարկ. աղ.: *Ընդ որ ունէր զատելութիւնն, յօժարախորժ կամօք ընկէց ʼի… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՅՕԺԱՐԱՄՏԱԿԱՆ — ( ) NBH 2 0380 Chronological Sequence: Unknown date, 8c ա. προαιρετικός praeelectivus. Յօժարական. ընտրողական. կամաւոր. անձնիշխան (որպէս դնի ի լս. ) *Կենդանի եւ յօժարամտական. Նիւս. երգ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՅՕԺԱՐԱՓՈՅԹ — ( ) NBH 2 0380 Chronological Sequence: Early classical ա.մ. Յօժար եւ փոյթ. յօժարական փութով. ... *Ոխապահք, յօժարափոյթք հակառակութեամբ, նենգալիցք: Ամենայն նահատակք յօժարափոյթ անցանեն ընդ ձեր փորձ հանդիսից: Յօժարափոյթ ընթանայ ʼի շինութիւն… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆԱԽԱՅՕԺԱՐ — ( ) NBH 2 0392 Chronological Sequence: Unknown date, 12c ա. προαιρετός, προαιρετικός spontis, spontaneus, volens, lubens. Յօժար. յօժարական. նախայորդոր. ինքնայորդոր. յօժարամիտ. նախահոգակ. ընտրողական. *Նախայօժար կամօք շարժիլ, կամ անարգել, կամ… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)